De beginjaren van Adam Jansz Oom

 

Overzicht van de jaren 1640 t/m 1642

1640

augustus

• 22 – Een schip met aan boord Manuel de Aranda uit Brugge wordt voor de kust van Bretagne overmeesterd door Barbarijse zeerovers en overgebracht naar Algiers.
• 22 – Willem Lodewijk van Nassau-Saarbrücken wordt opgevolgd door zijn zoons Crato, Johan Lodewijk, Gustaaf Adolf, en Walraad onder regentschap van hun moeder Anna Amalia van Baden-Durlach.

december

• 1 – Een menigte in Lissabon bestormt het regeringspaleis en dwingt de Spaanse landvoogd Margaretha van Savoye het land te verlaten. Portugal wordt weer onafhankelijk, met de hertog van Bragança, Johan IV, als koning. Begin van de Portugese Restauratieoorlog.

zonder datum

• Na de dood van Hendrik Casimir besluit de Staten-Generaal een afvaardiging naar Friesland en Groningen te sturen om erop aan de dringen Frederik Hendrik als stadhouder te benoemen. Friesland benoemt snel Hendriks broer Willem Frederik voor de afvaardiging arriveert.
• Groningen en Drenthe besluiten Frederik Hendrik tot stadhouder te benoemen en niet Willem Frederik, zijn schoonzoon.
• De Staten-Generaal benoemen de prins van Oranje ook tot stadhouder van de generaliteitslanden Wedde en Westerwolde.
• Catalonië en Portugal komen in opstand tegen de Spaanse heerschappij.
• Frankrijk annexeert Artois, Montmédy en Thionville. Dit wordt uiteindelijk in 1659 door Spanje erkend.
• Willem Jacobsz. Coster wordt de eerste gouverneur van Ceylon voor de VOC.

1641

januari

• 14 – De stad Malakka (Maleisië) capituleert voor de Nederlanders. De Medemblikse kapitein Kaartekoe heeft dan nog maar 650 soldaten over. De rest is dood maar de zege levert de VOC een handelspost op waar eeuwenlang schatten zullen worden verdiend.
• 31 – Een Spaanse list om de stad Aardenburg in te nemen mislukt.

februari

• 21 – Werner Rolfinck wordt professor in de iatrochemie aan de Universiteit van Jena.

mei

• 2 – De 14-jarige oudste zoon van stadhouder Frederik Hendrik, Willem II van Oranje, trouwt in Londen met de 9-jarige prinses Mary Henriette Stuart.

juni

• 28 – Vanuit zijn hoofdkwartier in Oeffelt begint Frederik Hendrik aan hetBeleg van Gennep.
• juni – Stichting van de handelsnederzetting in Deshima, Japan.

juli

• 12 – Verdrag van Defensieve en Offensieve Alliantie ondertekend door koninkrijk Portugal en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het verdrag heeft géén effect in de Portugese koloniën (Brazilië en Angola) onder Nederlandse heerschappij omdat het door beide partijen niet wordt gerespecteerd.
• 29 – De Spaanse bezetting van het Genneperhuis en de katholieke geestelijken verlaten onder geleide van Staatse troepen de stad Gennep.

augustus

• 21 – De admiraal van de WIC Cornelis Jol zet voet aan wal in Luanda nadat hij de bezetting van het Portugees slavenstation heeft verjaagd.
• 22 – Koningin-moeder Maria de’ Medici van Frankrijk verlaat haar Londense ballingsoord. Als ze niet welkom blijkt in de Zuidelijke en de Noordelijke Nederlanden, vestigt ze zich in Keulen.
• 23 – De Portugese bezetting geeft het slavenstation Elmina over aan de belegeraars van de WIC.

september

• 29 – De Spanjaarden beginnen met de bouw van Fort Sint-Michiel op de linker Maasoever bij Venlo.
• september – oktober – Bloedige opstand in Ierland tegen de Engelse overheersing.

november

• 4 – In de Zeeslag bij Kaap Sint-Vincent verjaagt een Spaanse vloot de Nederlandse zeemacht van de Portugese kust.
• 16 – Keizerlijke troepen plunderen Kleef (Dertigjarige Oorlog).
• 16 – De Nederlander Van Wuysthof brengt namens de VOC als eerste Europeaan een bezoek aan de koning van Laos.

zonder datum

• In Hamburg worden de eerste vredesbesprekingen gestart tussen de oorlogvoerende partijen van de Dertigjarige Oorlog en de Tachtigjarige Oorlog. De afspraak wordt gemaakt om de definitieve vredesonderhandelingen te laten starten in Münster en Osnabrück.
• René Descartes publiceert de Meditaties.

1642

januari

• 4 – Karel I van Engeland probeert vijf vooraanstaande leden van het Long Parliament te arresteren, maar zij weten te ontsnappen. Aanloop naar de Engelse Burgeroorlog.

mei

• 17 – De stad Montreal wordt gesticht onder de naam Ville Marie als grenspost en als verzamelpost voor de pelshandel. Het is de derde nederzetting in de kolonie Nieuw-Frankrijk.
• 22 – Stadhouder Frederik Hendrik bezoekt met zijn zoon de erfprins en hun beider dames de Portugees-joodse synagoge in Amsterdam.

juni

• 1 – Het Engelse parlement stelt negentien eisen aan de koning, die neerkomen op overdracht van de regeermacht.
• 1 – Kevelaer wordt een bedevaartsoord.

juli

• 12 – In Wesel ontploft een wagen beladen met buskruit.
• 17 – Graaf Willem van Nassau-Siegen wordt opgevolgd door zijn halfbroer Johan Maurits.

augustus

• 13 – Christiaan Huygens observeert als eerste de zuidelijke poolkap van Mars.
• 22 – Koning Karel I van Engeland vestigt zijn hoofdkwartier in Nottingham. Hij doet een laatste oproep aan het parlement om het land niet in een burgeroorlog te storten.

september

• 19 – Frankrijk annexeert het Vorstendom Sedan.

november

• 24 – Abel Tasman ontdekt Tasmanië.

december

• 4 – Kardinaal De Richelieu, de Franse eerste minister, sterft en wordt opgevolgd door kardinaal Mazarin.
• 13 – Abel Tasman ontdekt ‘Statenland’ (het latere Nieuw-Zeeland).
• 18 – Abel Tasman vaart de Golden Bay binnen. De eerste ontmoeting met Maori’s loopt uit op een gewelddadige botsing, waarbij vier van zijn bemanningsleden worden gedood.

zonder datum

• De Zwanenbroeders bestaan voortaan uit achttien katholieke en achttien protestantse leden.
• Blaise Pascal ontwikkelt de eerste mechanische rekenmachine.

Bronnen:
1640 – Wikiwand
1641 – Wikiwand
1642 – Wikiwand

Terug naar:
Adam Jansz Oom – JohnOoms.nl