Monster

 

Monster in 1865, door J. Kuyper. 3475 inwoners

Monster is een kustdorp in de provincie Zuid-Holland (gemeente Westland) gelegen aan de Noordzee en beschikt over vijf kilometer strand. Het dorp telt anno 2019 13.995 inwoners.

Tot 1 januari 2004 was Monster een zelfstandige gemeente, daarna ging het bij de gemeentelijke herindeling op in de gemeente Westland. De vroegere gemeente Monster bestond uit de dorpen Monster, Ter Heijde aan Zee en Poeldijk en telde ruim 20.000 inwoners. De inwoners worden Monsternaars genoemd.

Over de oorsprong van de naam Monster is onzekerheid. Waarschijnlijk is ze afgeleid van het Latijnse woord “Monasterium” hetgeen klooster betekent. Die term werd ook gebruikt voor gronden die eigendom waren van een klooster.

Monster was vroeger een bedevaartplaats, omdat de Machutusparochie een aantal relikwieën bezat van haar patroon, de heilige Machutus, ook wel Machuut genoemd. Men zocht hier genezing van de vallende ziekte, epilepsie.

Kastel Polanen

Ten oosten van Monster lag het Kasteel Polanen  van het adellijke geslacht Van Polanen. Het goed lag in de buurt van de huidige Madeweg.

In de 13e eeuw behoorde een groot deel van het Westland, Loosduinen en Den Haag tot het ambtsgebied van Monster. Toen een begin werd gemaakt met de bouw van Den Haag werd een splitsing gemaakt in Haag-ambacht en Half-Loosduinen. Dit laatste dorp werd in 1812 losgemaakt van Monster. Tussen Den Haag en Monster bevindt zich van oudsher een serie buitenplaatsen zoals Ockenburgh, Bloemendaal, Solleveld en Langeveld.

Monster telt een groot aantal monumenten. De oude Hervormde kerk dateert van tussen 1050 en 1100. De kerk is in fasen gebouwd en kreeg zijn huidige vorm rond 1450. Het gebouw is in 1901 afgebrand en daarna in vroegere staat hersteld. Een ander monument is korenmolen De Vier Winden. De huidige molen stamt uit 1882, maar in documenten wordt hij al in de twaalfde eeuw genoemd. Onder de molen is een steen gevonden die van nog veel eerder dateert. De monumentale grafkelder van de familie Herkenrath is de particuliere begraafplaats van een familie die een groot aantal notabelen heeft voortgebracht. De eerste Herkenrath vestigde zich rond 1790 in Monster. De laatste bijzetting in het graf dateert van 1906. De grafkelder is nu eigendom van de gemeente Westland.De rooms-katholieke Sint-Machutuskerk is ontworpen door architect S. van Rijswijk. De toren van de kerk is van de hand van Jaap van Rees.Het St. Jozefklooster was vroeger het verblijf van Zusters Franciscanessen uit Roosendaal. Dit klooster vindt zijn oorsprong in 1844 toen een zekere Van der Horst een huis kocht aan de Vaart (tegenwoordig Havenstraat). Het was de bedoeling dat zusters daar onderwijs gingen geven aan kinderen. Na een eerste mislukte poging had dit na 1850 succes. Het convent groeide en het pand werd uitgebreid met een kapel. Vervolgens is er een grote tuin aangelegd en werden naburige percelen aangekocht. Zo konden er diverse uitbreidingen plaatsvinden, waaronder een nieuwe vleugel langs de Havenstraat in 1922. De zusters hebben er jarenlang lesgegeven. Resten van de muren rond de Kloostertuin geven heden nog een indruk van de omvang van het klooster. De laatste zusters (inmiddels op leeftijd) zijn in 1994 vertrokken uit het dorp. Het voormalige klooster is door renovatie als architectonisch erfgoed behouden. Er bevinden zich nu woningen en een multifunctioneel dorpshuis van de stichting ‘De Noviteit’ in het gebouw.
Het strand wordt jaarlijks druk bezocht, waarbij de nadruk valt op dagtoerisme. Sinds 1939 bewaakt de Monsterse reddingsbrigade het strand. Elke zomer patrouilleren de vrijwilligers langs de kust. Er zijn drie strandopgangen: MolenslagSchelpenpad en Watertoren.In Monster bevindt zich een station van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappijmet een lange geschiedenis. Al in de derde bestuursvergadering van de directeuren van de ZHRMS (Zuid-Hollandse Reddings Maatschappij) op 18 november 1824 werd Ter Heijde genoemd. Rond 1825 werd hier de eerste reddingsboot van de ZHRMS gestationeerd. In 1900 kwam de roeireddingsboot President Schumacher. In 1943 werd deze reddingsboot verkocht en het station vanwege de oorlog gesloten. Sinds de zomer van 2005 heeft men aan het strand van Monster een reddingsboot van het type Valentijn 2000 genaamd George Dijkstra.
In 1986, 1993 en latere jaren vonden er zandopspuitingen plaats op het Monsterse strand. Met deze zandsuppleties werd de kust versterkt. Het materiaal was afkomstig uit het Eurogeulgebied en omgeving. Daar was niet altijd zee geweest. In het Pleistoceen(IJstijdvak) en met name in het Weichselien, de laatste ijstijd, zo’n 40.000 jaar terug, was hier land. Pas 7000-6000 v.Chr. verdween het laatste stuk (Europoort/Bruine Bank) onder water. Na de zandsuppleties werden op het strand veel botten uit de laatste ijstijd gevonden, met name van de mammoet, wolharige neushoorn en het reuzenhert van zo’n 40.000 jaar oud. Veel ouder nog was een snijtand van de nu uitgestorven beversoort Trogontherium cuvieri. Deze werd op één miljoen jaar oud gedateerd. Er werden ook botten uit het Holoceen (vanaf 10.000 jaar terug) gevonden, onder meer van paard, hert, otter en bever en dieren die op landbouw wezen. Ook werden gebruiksvoorwerpen gevonden waaronder drie harpoentjes, een vuurstenen krabbertje en mesje, twee stukjes afslag van vuursteen en twee afgezaagde geweipunten. De voorwerpen werden gedateerd als uit het begin van de middelste steentijd, zo’n 9700 jaar geleden.

Wapen van Monster

Het wapen van Monster werd op 24 juli 1816 aan de Zuid-Hollandse gemeente Monster bevestigd in gebruik. In 2004 is de gemeente samen met ’s Gravenzande, De Lier, Naaldwijk en Wateringen opgegaan in de gemeente Westland, waardoor het wapen niet langer officieel gebruikt wordt. De kroon van het wapen is teruggekomen op het wapen van Westland.

De blazoenering van het wapen van Monster luidt als volgt:
“Van zilver beladen met 3 liggende halve manen van sabel.”In gewoon Nederlands: op een zilver (of wit) vlak zijn drie zwarte liggende halve manen geplaatst.N.B. Niet vermeld is de kroon van 17 parels, waarvan 14 op de band, waarmee het wapen gedekt is. Dit is een antieke gravenkroon.
Het wapen is afgeleid van het wapen van Philips van Duivenvoorde, afstammeling van de familie Van Wassenaer, die in 1295 werd beleend met de heerlijkheid Polanen in deze gemeente. Zij noemden zich Van Polanen, naar het voormalige kasteel Polanen. Het wapen wordt in De Nederlandsche stad- en dorpbeschrijver uit 1793 al als zodanig omschreven. Oudere schependomzegels vertonen een Romaanse kerk.
Bron: Wikiwand – Monster

Zie ook:

Heren van Polanen

Bijzondere plaatsnamen

Terug naar:

Dorpen en Steden

  facebook       

© 7 maart 2018, laatst bijgewerkt op 29 april 2020