Loenersloot

Loenersloot in 1867, door J. Kuyper

Loenersloot is een klein dorp in de gemeente Stichtse Vecht, in de Nederlandse provincie Utrecht. Het dorp telde in 2019 ongeveer 480 inwoners.

Loenersloot werd in het verleden ook wel Loendersloot genoemd. Loenersloot werd in de tweede helft van de vroege middeleeuwen als Lonaralaca vermeld op een goederenlijst van de Utrechtse bisschop. Er stond een kapel van de Heren van Amstel. Na de reformatie in 1580 viel het dorp kerkelijk onder Loenen. Het gerecht Loenersloot lag op de rechter oever van de Angstel en op de linker oever viel alleen het kasteel onder het gerecht. De heren van Loenersloot verwierven ook de heerlijke rechten in Oukoop en een deel van Ter Aa. De drie gerechten versmolten in de loop der eeuwen tot een gerecht Loenersloot-Oukoop-Ter Aa. In 1798 worden de delen gescheiden: Loenersloot en Oukoop worden samen gevoegd met Abcoude-Baambrugge en Loenersloots Ter Aa wordt herenigd met de tot dan zelfstandige heerlijkheid Ter Aa. In 1801 wordt de oude situatie hersteld. Per 1 januari 1812 wordt Loenersloot-Oukoop-Ter Aa met nog een aantal gerechten samengevoegd tot de gemeente Loenen. Op 1 januari 1818 wordt Loenersloot-Oukoop-Ter Aa weer zelfstandig onder de naam Loenersloot. De gemeente bestaat dan nog steeds uit drie gebieden, die onderling niet verbonden zijn. Omdat deze situatie als ongewenst wordt gezien, vinden er in 1828 grenscorrecties plaats. Met de gemeente Ruwiel vindt een ruil plaats in Ter Aa en met de gemeente Loenen vindt een ruil plaats in het noorden van de gemeente, waarbij het oostelijk deel van Loenersloot aan Loenen komt. Op 1 april 1964 gaat de gemeente op in Loenen. Op 1 januari 2011 komt Loenen en dus ook Loenersloot bij de nieuwe gemeente Stichtse Vecht.

Brugwachtershuisje uit de 17de eeuw. De witgeschilderde houten klapbrug ligt over het riviertje de Angstel bij Kasteel Loenersloot.

Het dorp telde in 1840 slechts 120 inwoners. In 1870 waren dat er 137. In die eeuw waren veeteelt en zuivelbereiding en in mindere mate landbouw en warmoezerij de belangrijkste bronnen van bestaan.

Loenersloot ligt aan de Angstel en wordt gekenmerkt door het Kasteel Loenersloot waarvan de slotgracht in open verbinding staat met de Angstel.

Het dorp kent twee kernen, het zeer kleine Oud-Loenersloot en het grotere Nieuw-Loenersloot, van elkaar gescheiden door de zeer drukke N201.

Het gehele dorp is door het Amsterdam-Rijnkanaal en de spoorlijn Amsterdam-Utrecht afgesneden van de vier andere Loenense kernen.

Kasteel Loenersloot

Kasteel Loenersloot is een kasteel en voormalige ridderhofstad in Loenersloot, gelegen aan de westelijke oever van de Angstel.
Ofschoon de naam Loenersloot, als “Lonaralaca”, reeds op het eind van de 9e eeuw vermeld wordt en vanaf 1156 een riddermatig geslacht Van Loenersloot in de annalen wordt genoemd dateert de oudste vermelding van het kasteel uit 1258.
Kasteel Loenersloot heeft verschillende eigenaars gekend.
De laatste (wettige) mannelijke telg van het geslacht Van Loenersloot, Splinter, liet het kasteel in 1408 na aan zijn dochter Elsabe, gehuwd met de Gelderse edelman Willem van IJzendoorn.

Een deel van Loenersloot is samen met een stuk landelijk gebied van Baambrugge een beschermd dorpsgezicht. Verder zijn er in het dorp enkele tientallen rijksmonumenten.

Wapen van Loenersloot                Afbeelding: Wikipedia

Het wapen van Loenersloot werd op 12 maart 1941 verleend door de Secretaris-Generaal van Algemene Zaken aan de Utrechtse gemeente Loenersloot.
Op 1 april 1964 ging Loenersloot op in de gemeente Loenen, nu onderdeel van gemeente Stichtse Vecht. Het wapen van Loenersloot is daardoor definitief komen te vervallen als gemeentewapen.

De blazoenering van het wapen luidde als volgt:
“In goud een St.Andrieskruis van keel. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 paarlen.

De heraldische kleuren zijn goud (goud of geel) en keel (rood). Het schild is gedekt met een gravenkroon.

Het wapen werd gevoerd door de heerlijkheid Loenersloot en door de gemeente onofficieel gevoerd tot haar bevestiging in 1941. Het wapen is overgenomen van het wapen van Dirk Splinter, heer van Loenersloot vanaf 1258. Een variant wordt gevoerd door ridderhofstad Oudaan.

 

Uit:

Wikipedia – Loenersloot
Wikipedia – Wapen van Loenersloot

Zie ook:

Kasteel Loenersloot

Heren van Loenersloot

Terug naar:

Dorpen en Steden

  facebook       

© 25 augustus 2020