Herwijnen is een dorp in de gemeente West Betuwe, gelegen in de Tielerwaard van de Betuwe in de Nederlandse provincie Gelderland.

Op 1 januari 1818 werd Haaften als zelfstandige gemeente afgesplitst van Herwijnen. Op 1 januari 1986 onderging het een gemeentelijke herindeling met de gemeenten Vuren, Heukelum (samen met Spijk) en Asperen tot de nieuwe gemeente Vuren met het gemeentehuis in Asperen. Na stevige lobby vanuit de dorpen werd de naam van de nieuwe gemeente met ingang van 3 januari 1987 gewijzigd in Lingewaal. Het dorp telt 2.700 inwoners (2019), waarvan 250 in het buitengebied. Vanaf 1 januari 2019 valt Herwijnen onder de gemeente West Betuwe door de gemeentelijke herindeling van de gemeenten Geldermalsen, Neerijnen en Lingewaal.

Het oudste gedeelte van het dorp is een goed voorbeeld van een dijkdorp. De bebouwing, vaak bestaand uit monumentale oude panden, is gelegen langs een deel van de Waaldijk van ongeveer vijf kilometer. Het nieuwe gedeelte, de dorpskern, is gelegen in het gebied “Hoog Herwijnen”. De eerste vermelding van het dorp “Heriuuinna” (Oudhoogduits voor ‘weiden van de heer’) stamt uit een schenkingsoorkonde van 12 augustus 850 van graaf Balderik aan de Utrechtse kerk.

Aan de dijk is een buitenstation van het ooievaarsdorp “Het Liesvelt” in Groot-Ammers gelegen.

In Herwijnen staat een tweetal radarposten van het Nederlandse luchtverkeersleidingsysteem (SARP), een operationele en een reserve. De toren aan de Broekgraaf 2 is in 2016 omgebouwd tot neerslagradar voor het KNMI en werd op 12 mei 2017 officieel in gebruik genomen. De andere toren is door Defensie overgenomen van de (civiele) Luchtverkeersleiding. Op het industrieterrein Zeiving tussen Vuren en Herwijnen heeft zich halverwege de 20e eeuw de uit Utrecht verdreven beenderlijmfabriek van de Wed. P. Smits & Zoon gevestigd. De Benenkluif, tegenwoordig met handelsnaam Sonac Vuren B.V.

In Herwijnen was orgelbouwer K.B. Blank & Zn. actief. In 1996 werd de werkplaats overgenomen door Henk van Eeken.

Herwijnen onderhoudt een veerdienst met het aan de andere zijde van de Waal gelegen Brakel.

Herwijnen heeft een voetbalvereniging (Herovina), een fanfare (Muziekvereniging Wilhelmina) en Christelijk Gemengd koor: Soli deo Gloria.

Verzorgingshuis ‘Huize Avondlicht’ vervult een regiofunctie voor de overige kernen in de regio.

Herwijnen heeft in het verleden vier kastelen gekend, dat zijn de kastelen de Engelenburg,  Wadestein of Wayestein, Frissestein en de Drakenburg. Van al deze kastelen is niets overgebleven, behalve de plaats waar ze hebben gestaan.

Het wapen van Herwijnen werd op 7 oktober 1818 per besluit door de Hoge Raad van Adel aan de Gelderse gemeente Herwijnen bevestigd. Vanaf 1986 is het wapen niet langer als gemeentewapen in gebruik omdat de gemeente Herwijnen opging in de gemeente Vuren, die zich begin 1987 hernoemde in Lingewaal. In het wapen van Lingewaal is in het (heraldisch) linkerhelft het wapen van Herwijnen opgenomen.

De blazoenering van het wapen luidt als volgt:
“Van rood, beladen met twee gouden dwarsbalken.”

Het wapen is gebaseerd op het wapen van familie Van Herwijnen. Zij voerden eerst een enkele dwarsbalk, maar vanaf 1386 komt het wapen met twee dwarsbalken voor. Mede op basis van dit wapen wordt een verwantschap verondersteld met een belangrijk Frans geslacht, De Harcourt.

 

 

Uit:

Wikipedia – Herwijnen
Wikipedia – Wapen van Herwijnen

Voorouders:

• Lenaert Peters Keppel
  Geboren op 5 augustus 1638 te Herwijnen. Overleden in 1699 aldaar. Zoon van Peter Jansz Keppel en Lijsbeth Aertsdr. Hij was gehuwd met Dirkje Jansdr Hol. Geboren 1632 te Neerijnen. Dochter van Jan Fransz Hol en Jenneke Geurtsdr.
• Peter Lenaerts Keppel
  Geboren op 1 maart 1668 te Herwijnen. Overleden op 10 januari 1723 te Leerdam. Watermolenaar aan de Lingedijk te Oosterwijk. Zoon van Lenaert Keppel en Dirckje Hol.
  Hij was op 30 maart 1690 te Kamerik gehuwd met Deliaentje van den Ende. Gedoopt op 14 juli 1667 te Zuilen. Overleden op 16 mei 1731 te Leerdam. Dochter van Bastiaan Jansz van den Ende en Fijghjen Govertsdr.

Terug naar:

Dorpen en Steden