Zederik

 

Gemeente Zederik

Zederik is een voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeente was op 1 januari 1986 ontstaan door het samenvoegen van zeven oorspronkelijke gemeenten in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Op 1 januari 2019 fuseerde de gemeente Zederik met het naburige Vianen en Leerdam tot een nieuw te vormen gemeente Vijfheerenlanden. De gemeentelijke herindeling leidde tot een wijziging van de provinciegrens, waardoor de nieuwe gemeente nu in Utrecht ligt.

De naam Zederik is afgeleid van het uit de middeleeuwen stammende kanaal de Oude Zederik, die door dit gebied loopt.

De gemeente telde 13.856 inwoners (30 april 2017, bron: CBS) en had een oppervlakte van 76,48 km² (waarvan 2,38 km² water).Zederik bestond uit de volgende woonplaatsen:

Plaats Inwoners
Ameide 2.940
Meerkerk 3.740
Lexmond 2.645
Leerbroek 1.570
Hei- en Boeicop 935
Tienhoven 760
Nieuwland 1.005

 

N.B.: Tienhoven bestaat in feite uit twee kernen: één historische en één aan Ameide vastgebouwd.

Bron: CBS, 1 januari 2013

Ameide is de enige stad in Zederik. Het gemeentehuis bevindt zich echter in het centraler gelegen Meerkerk. Zederik kent twee officiële buurtschappen: Achterdijk(Nieuwland) en Sluis (Ameide).

In het noorden wordt de gemeente, evenals de provincie, begrensd door de Lek, die bepalend is geweest in de geschiedenis van Ameide. Ook Lexmond ligt aan deze rivier. De gemeente wordt doorsneden door het Merwedekanaal, waar Meerkerk aan ligt. Tussen Meerkerk en Ameide stroomt de Oude Zederik, dwars door het voor de fauna zeer belangrijke natuurgebied de Zouweboezem. Ook een aantal delen van de uiterwaarden langs de Lek fungeren als natuurgebied.

Dwars door de gemeente loopt de snelweg A27, met op- en afritten bij Lexmond en Meerkerk. Vanaf de afrit bij Meerkerk loopt tevens de provinciale weg N214 naar de Drechtsteden. Op gemeentelijk niveau zijn de wegen in de driehoek Ameide-Lexmond-Meerkerk de belangrijkste verkeersaders.

In het zuiden wordt de grens van de gemeente gevormd door het spoor van de MerwedeLingelijn. Er bevindt zich op gemeentegrond echter geen station. Wel bestaat al sinds 1875 het idee voor een spoorlijn tussen Utrecht en Breda. Die zou bij eventuele aanleg door de gemeente Zederik komen te lopen. Een station in Zederik zou daarbij wellicht realiteit kunnen worden. In 2008 zijn nieuwe plannen gepresenteerd voor deze spoorlijn. Een commissie van de Tweede Kamer oordeelde echter dat de aanleg van de spoorlijn niet eerder dan in 2020 kan beginnen.

Wapen van Zederik

Het wapen van Zederik is op 5 juni 1986 bij Koninklijk Besluit aan de nieuw opgerichte gemeente Zederik toegekend. Deze gemeente was ontstaan uit (delen van) de voormalige gemeenten Ameide, Arkel, Hei- en Boeicop, Kedichem, Langerak, Leerbroek, Lexmond, Meerkerk, Nieuwland en Tienhoven.

De paal stelt de waterloop Oude Zederik voor, die door het gebied loopt. Deze is verticaal geplaatst, conform de lijnen in het wapen van Ameide, de enige plaats met stadsrechten in de nieuwe gemeente. Enkele van de opgeheven gemeenten voerden een op het wapen van het geslacht van Arkel gebaseerd wapen. Om de relatie met Arkel weer te geven zijn ter weerszijden van de paal twee gekanteelde palen opgenomen. Ameide (en Vianen) waren in 1725 in bezit van Simon, graaf van Lippe-Detmold, die de heerlijkheden verkocht aan de Staten van Holland. Het wapen van Lippe is een roos, die hier zevenbladig is weergegeven als symbool voor de 7 opgeheven gemeenten.
De beschrijving is als volgt: “In goud een paal van zilver, gekanteeld gezoomd van keel en beladen met een zevenbladige roos van keel, gepunt van goud. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels.”
De heraldische kleuren in de schilden zijn: goud (geel), zilver (wit) en keel (rood).Bron: Wikipedia – Zederik

Terug naar:

Gemeenten

  facebook       

© 6 maart 2018, laatst bijgewerkt op 6 mei 2022