Krimpen aan de Lek

Krimpen aan de Lek rond 1793. Nederlandsche Stad- en Dorp- Beschrijver.

 

Krimpen aan de Lek in 1867, door J. Kuyper. 1475 inwoners.

Krimpen aan de Lek is een dorp in de gemeente Krimpenerwaard met in 2019 circa ca. 6.555 inwoners, gelegen aan de rivier de Lek. Vooral na de opening van de Algerabrug bij Krimpen aan den IJssel wordt de Krimpenerwaard, en daarmee ook Krimpen aan den IJssel, een geliefd woongebied voor velen die in Rotterdam hun werk hebben.

Het zuiden van Krimpen aan de Lek bestaat voornamelijk uit oude huizen, waaronder enkele huizen aan de dijk tot 200 jaar oud. Het centrum bestaat uit een aantal kleine flatjes en een nieuw winkelcentrum genaamd De Markt. Veel van de nieuwbouw staat in het noorden. De hoofdstraat eindigt in het zuiden aan de lek, bij het pontje naar Kinderdijk. In het dorp staan twee kerken waarbij op de toren van de kerk op de dijk een walvis staat. Deze walvis herinnert aan de walvisvaart, die in vroegere eeuwen een belangrijke bron van inkomsten was voor het dorp. Aan de dijk is sinds jaar en dag een houtzagerij gevestigd.

In het dorp zijn 3 basisscholen: de Wegwijzer, De Prinses Irene school en de Flora school. Verder heeft het dorp een aantal sportaccommodaties: In het oosten ligt aan de dijk, met de straat Schuwacht, het buitenzwembad Schuagt. Bij de nieuwbouw staat de sporthal de Walvis. Verder is er een tennisbaan met de tennisvereniging de TVKL, een voetbalvereniging, V.V. Dilettant, een badmintonclub en een sportschool voor vechtsporten.

De naam Krimpen komt van het oude woord “Crempene”, dat “oversteekplaats” betekent. Letterlijk betekent Krimpen aan de Lek dus “oversteekplaats aan de Lek”. .Het oudst bekende document waarin de naam Crempene wordt genoemd, dateert uit 2 mei 1064. Dit document maakt een vermelding van de overwinning op de Bisschop van Utrecht door de Hollandse Graaf. Krimpen aan de Lek is het oudste dorp van de Krimpenerwaard.

In 1396 wordt de naam Crimpen en in 1514 Crimpen upte Lek genoemd. Krimpen was een onderdeel van de heerlijkheid van de Lek. Krimpen behoorde tot 1342 aan de Heren van de Leck, daarna tot 1402 aan het geslacht Wassenaar-Polanen en na 1403 was het eigendom van het Huis Nassau. Het was een strategisch bolwerk door het rivierenknooppunt Lek, Noord en Nieuwe Maas. In 1575 werd Krimpen bezet door de Spanjaarden en na een hevige strijd vanaf de rivier en door polders onder water te zetten werd de Krimpense Schans weer bevrijd door de Prins en de Geuzen in 1576.

Kaart van de rivier de Lek met zyn uiterwaarden, noorder en zuider dyken van de Merwede beneden Krimpen, tot het Schoor van Hagestein boven Vianen. Door Melchior Bolstra in 1753.

 

De ligging aan de rivier is bepalend geweest voor de ontwikkeling van het dorp. In de 18e eeuw (1714-1742) was rederij Van Holst gevestigd in Krimpen aan de Lek. Deze rederij was gespecialiseerd in de walvisvaart. Veel Krimpenaren bemanden de schepen. Straatnamen zoals Groenland, Commandeur en Kakebeen herinneren hier nog aan.

Door de eeuwen heen was er riviervisserij, zoals zalm- en steurvisserij. De zalmbank stond tussen de kerk en het veer. In de loop van de twintigste eeuw kwam door vervuiling van het water een einde aan de zalmvisserij. Naast de visserij waren ook veeteelt, scheepsbouw en handel belangrijke bestaansmiddelen.

De geschiedenis van het veer tussen Krimpen aan de Lek en Kinderdijk gaat terug tot ongeveer 1300 en misschien wel eerder.
Het was in die tijd mogelijk om met laag water de rivier over te steken maar droog blijven was er in die tijd ook niet bij.  Voor diegene die daar een hekel aan hadden moesten gebruik maken van 1 of ander vaartuig. Het eerste officiële stuk waar het veer in  genoemd wordt stamt uit 1358. In de loop van de eeuwen heeft het veer niet altijd op dezelfde plaats gevaren, de eerste veerdammen lagen vroeger ten oosten van het huidige traject. Door diverse  oorzaken is in 1779 besloten om het veer naar de huidige locatie te verplaatsen waar het vanaf 1797 heen en weer vaart.
Vanaf 1997 tot op de dag van vandaag vaart de veerpont “Christina” trouw tussen Krimpen aan de Lek en Kinderdijk en vice versa.

Ten westen ligt Krimpen aan den IJssel en naar het oosten Lekkerkerk, waarmee Krimpen aan de Lek sinds 1 januari 1985 samen de gemeente Nederlek vormde.

Tot en met 31 december 2014 was Krimpen aan de Lek onderdeel van de gemeente Nederlek. In 2015 ging de plaats samen met de gemeente op in de fusiegemeente Krimpenerwaard.

Het wapen van Krimpen aan de Lek werd op 24 juli 1816 door de Hoge Raad van Adel aan de gemeente Krimpen aan de Lek in gebruik bevestigd. Op 1 januari 1985 ging de gemeente samen met Lekkerkerk op in de nieuw opgerichte gemeente Nederlek. Het wapen van Krimpen aan de Lek is daardoor komen te vervallen.
De blazoenering van het wapen luidde als volgt: “Van zilver, beladen met drie liggende halve manen van sabel.” De heraldische kleuren zijn zilver (wit) en sabel (zwart).
Het wapen is afkomstig van het wapen van Jan II van Polanen, heer van de Leck in 1342. Hij was een afstammeling van de Van Duivenvoordes die zich noemden naar kasteel Polanen in Monster. De van Duivenvoordes stammen af van de Van Wassenaers, die reeds halve manen in hun wapen voerden.

Er is een bushalte aan de Molendijk te Krimpen aan de Lek met de naam Ooms.

 

Uit:
Link:
Het Kontakt – Krimpenerwaard | Al het nieuws uit Krimpenerwaard

 

Op Krimpen aan de Lek woonden de volgende voorouders van mij:

  • Leendert Jacobusz de Oude Moret
    Geboren omstreeks 1633 te Krimpen aan de Lek, overleden 8 augustus 1714 te Krimpen aan den Lek.
    Zoon van Jacques Francois (Jacobus) Moret en Lijsbeth Leenderts.
    Hij trouwde rond 1657 te Krimpen aan den Lek met:
  • Chieltje Michiels Braemer
    Geboren circa 1633, overleden 1717 te Krimpen aan de Lek. Dochter van Michael Hendrixe Bramius en Lijsbeth Rhijff.
  • Jan van Bockem
    Geboren in 1635. Zoon van Hendrik Jansz. van Bockum en Jannigje Claasdr.
    Hij huwde met Neeltje Speelman. Gedoopt rond 1635, overleden op 30 maart 1703 in Krimpen aan den Lek. Dochter van Claas Speelman.
  • Leendert Leendertsz Moret
    Geboren omstreeks 1665 te Krimpen aan den Lek, overleden: 17 Jan 1715 te Krimpen aan den Lek.
    Zoon van Leendert Jacobusz de Oude Moret en Chieltje Michiels Braemer.
    Hij trouwde op 26 maart 1692 te Lekkerkerk met:
  • Maria Andriesdr.
    Geboren 1668, overleden 1747 te Krimpen aan de Lek. Dochter van Arie (Andries) Cornelis en Geertje Pieters van Straelen.
  • Arien Ariensz van Brandwijk
    Geboren 1668, gedoopt 14 oktober 1668. Overleden 1 augustus 1728 te Krimpen aan den Lek. Zoon van Arie Ariensz van Brandwijk en Sara Johannesdr Gijsius.
    Hij trouwde op 25 Jan 1693 te Lekkerkerk met:
  • Cornelia Gerrits Pak
    Geboren 1670 te Lekkerkerk, overleden te Krimpen aan de Lek. Dochter van Gerrit Pieters Pak en Ariaantje Jans Smaels.
  • Jacob van Bockum
    Geboren in 1672 en  gedoopt in 1672 in Krimpen aan de Lek. Overleden op 6 september 1751 in Krimpen aan den Lek. Zoon van Jan van Bockem en Neeltje Speelman.
    Hij was gehuwd met Hester Huigen. Overleden op 8 november 1753 in Krimpen aan den Lek. Dochter van Huig Huigen en Haasje Luijten (dochter van Luijt Herberts en Hester Jans).
  • Francijntje Leenderts Moret
    Geboren circa 1707 te Lekkerkerk, overleden 2 mei 1752 te Krimpen aan de Lek.
    Dochter van Leendert Leendertsz Moret en Maria Andriesdr.
    Zij trouwde op 20 januari 1732 te Krimpen aan den Lek met:
  • Gerrit Ariens van Brandwijk
    Geboren voor 1700 te Krimpen aan de Lek, overleden na 2 mei 1752. Zoon van Arien Ariensz van Brandwijk  en Cornelia Gerrits Pak.
  • Jan van Bocking
    Geboren in 1705. Zoon van Jacob van Bockum en Hester Huigen.
    Hij huwde met Marijtje van Boles op 1 februari 1733 te Krimpen aan den Lek.  Zij is gedoopt op 15 maart 1703 in Arnhem en overleden op 5 oktober 1775 in Krimpen aan den Lek. Dochter van Ewout van Boles en Katrijn Koek.
  • Teuntje Gerrits van Brandwijk
    Geboren 1744, gedoopt op 20 december 1744 in Krimpen aan de Lek. Overleden op 18 augustus 1807 in Krimpen aan den Lek. Dochter van Gerrit Ariens van Brandwijk en Francijntje Leenderts Moret.
    Zij huwde op 21 december 1766 te Krimpen aan den Lek met:
  • Huijgh van Bokkum
    Gedoopt op 4 september 1740 in Krimpen aan de Lek, overleden op 23 november 1796 in Krimpen aan den Lek.  Zoon van Jan van Bocking en Marijtje Boles.
  • Francijntje van Bokkum
    Geboren 1770 te Krimpen aan de Lek. Overleden 27 september 1809 Capelle aan den IJssel. Dochter van Huijgh van Bokkum  en Teuntje van Brandwijk. Gehuwd op 2 maart 1794 te Capelle aan den IJssel met Pieter Willemsz Boom.
    Geboren 1753 te Capelle aan den IJssel. Zoon van Willem Pietersz Boom en Grietje Ariensd Boer.
Bronvermeldingen:
Krimpenerwaardse geslachten Hogenda.nl
Genealogieën – JohnOoms.nl
Genealogische Bronnen – JohnOoms.nl

Terug naar:

Dorpen en Steden

 

   facebook    

© 15 oktober 2017, laatst bijgewerkt      17 december 2023