Poederoijen

 

 

Poederoijen is een dorp in het zuidwesten van de Nederlandse provincie Gelderland, gelegen aan Afgedamde Maas in de gemeente Zaltbommel en telt 1131 inwoners (per 1 januari 2020).

Vroegere schrijfwijzen van de naam van het dorp zijn onder meer Pouderoijen, Poederoyen, Poederooijen en Podarwic. De uitgang -wic refereert aan vicus.
Het dorp is in de vroege middeleeuwen op een stroomrug ontstaan. In 1861 woedde een brand waarbij veel van de oorspronkelijke bebouwing verloren ging. Poederoijen was vanouds een zelfstandige heerlijkheid, en in de Franse tijd werd het een gemeente. Op 1 januari 1818 werd de gemeente uitgebreid met het gebied van de opgeheven gemeente Aalst.

Op 1 juli 1955 werd Poederoijen samen met Zuilichem en Aalst toegevoegd aan de gemeente Brakel. Bij een gemeentelijke herschikking op 1 januari 1999 werden Brakel en de daarin gelegen dorpskernen ingedeeld bij Zaltbommel.

De fameuze krijgsheer Maarten van Rossum, wiens familie behoorde tot de lage adel van de Bommelerwaard, verwierf in 1518 de titel van heer van Poederoijen. De bekendste inwoner is waarschijnlijk Marigje Arriens, die in 1591 als een van de laatsten werd veroordeeld tot de brandstapel op beschuldiging van hekserij. Zij woonde toen al lang niet meer in Poederoijen, maar in Schoonhoven.

Kasteel Loevestein

Even ten noordwesten van het dorp Poederoijen staat Kasteel Loevestein, gelegen aan het einde van de Schouwendijk in de uiterwaarden van de Waal en de Afgedamde Maas.
Ridder Dirk Loef van Horne gaf rond 1357 opdracht tot de bouw van het kasteel. Dirk Loef was een zoon van Willem IV van Horne en Elisabeth van Kleef.
Hij gebruikte het als woonhuis, van waaruit hij rooftochten kon houden en illegale tol kon heffen. Na hem kwam het slot in handen van de Graaf van Holland en werd het gebruikt als verdedigingswerk tegen andere feodale heren.

Ook was er een Kasteel Poederoijen ten oosten van het gelijknamige dorp Poederoijen.
De oudste vermelding stamt uit 870 toen Boudewijn II, Heer van Heusden rond deze tijd een sterkte op deze plek bouwde. Dit heerschap bouwde tegelijkertijd de kastelen Brakel en Aalst. Het kasteel lag strategisch tussen Brabant, Holland en Gelderland. Rond 1490 had het kasteel de naam van een roversbroeinest. Onder leiding van Hendrik Ense, werd het kasteel als uitvalbasis gebruikt voor plundertochten in Brabant en Holland.

File:Poederoijen 1600.png

Kasteel Poederoijen voor de verwoesting                      Publiek Domein Wikipedia

In 1493 gaf Karel van Gelre opdracht aan Gerard van Weerdenburg het kasteel te veroveren, waarop laatstgenoemde het kasteel leeg roofde. Hertog Karel moest nogmaals ingrijpen nadat in 1505 de Bourgondiërs het dorp en kasteel innamen. In 1507 werd het kasteel twee maanden tevergeefs belegerd door Brabant en Holland, welke in 1508 een tweede succesvolle poging ondernam waarna de burcht door de belegeraars werd ontmanteld. In 1518 liet de Gelderse veldheer Maarten van Rossum het kasteel herstellen, maar werd het in brand gestoken door Brabantse ruiters. Van Rossum liet het kasteel weer herstellen, maar overleefde het rampjaar niet. Het kasteel werd uiteindelijk definitief verwoest door Franse soldaten in 1672.

Poederoijen kent een aantal reformatorische kerken, onder meer een gereformeerde gemeente(316 leden), een christelijk gereformeerde kerk (97 leden), een Nederlandse hervormde kerk en een hersteld hervormde kerk (241 leden). Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 stemde 53,6% van de kiesgerechtigde inwoners van Poederoijen die hun stem uitbrachten, op de SGP.
De blazoenering van het wapen luidt als volgt:
“Van lazuur, beladen met drie gearracheerde gekroonde leeuwenkoppen, alles van goud.[1]“Het wapen werd in rijkskleuren verleend.Het wapen is afgeleid van het wapen van Gerard van Loon die het rond 1300 voerde. Gerard van Loon was een Heer van Poederoijen. Het oorspronkelijke wapen van Gerard van Loon was eigenlijk in zilver, waarbij de drie leeuwenkoppen van keel en gekroond van goud zijn.
Uit:

 

Voorouder uit Poederoijen:

  • Hendrica Groenevelt
    Geboren rond 1752 te Poederoijen, overleden op 30 mei 1827 te Almkerk. Dochter van Abram Sanders Groenevelt en Metje van der Lusdonk.
    Zij is op 2 augustus 1778 te Almkerk getrouwd met Hendrik Mulders.

Terug naar:

Dorpen en Steden

 facebook       

© 28 maart 2020, laatst bijgewerkt op 25 juli 2022