De beginjaren van
Huijbert Joosten Pruijser

 

Huijbert Joosten Pruijser is geboren rond 1650.
Overzicht van de jaren 1649, 1650 en 1651.

 

1649
MDCXLIX

januari

• 28 – Willem Maurits van Nassau-Siegen geboren. Hij werd vorst van Nassau-Siegen (overleden 1691).
• 30 – Karel I van Engeland (48) wordt onthoofd. Karel I uit het Huis Stuart was een anglicaanse koning van Schotland, Engeland en Ierland (27 maart 1625 – 30 januari 1649). Hij is de enige Britse vorst die ooit werd afgezet en onthoofd. Hij was een zoon van Jacobus VI van Schotland, Jacobus I van Engeland.

februari

• 2 – Pietro Francesco Orsini geboren. Hij werd paus als paus Benedictus XIII van 1724 tot 1730. Afkomstig uit het voorname Romeinse geslacht der Orsini‘s, gold hij als laatste Romeinse paus tot de verkiezing van paus Pius XII in 1939.
• 5 – Het Engelse Lagerhuis verklaart dat het Hogerhuis overbodig is. Het Hogerhuis komt daarna niet meer bijeen.

maart

• 3 – In Oudenbosch moeten de katholieken hun kerk afstaan aan de protestanten.

april

• 5 – Jan van Galen vaart op de Goude Maen uit tegen de Barbarijse zeerovers.

augustus

• 2 – Elisabeth Bas (77 of 78) overleden, Nederlands herbergierster.Zij was sinds 1627 de weduwe van Jochem Heijndricksz. Swartenhondt (1566-1627) en is bekend geworden door een naar haar vernoemd schilderij en sigarenmerk. Haar echtgenoot was kapitein bij de marine en een held sinds zijn tocht naar de kust van Noord-Afrika, waar hij slag leverde met de Barbarijse zeerovers.
• 15 – Oliver Cromwell landt met een Engels expeditieleger in Ierland om er de opstand te onderdrukken.

september

• 3 tot 11 – Cromwell belegert Drogheda in Leinster en laat na de inname van de stad een bloedbad aanrichten onder de katholieke bevolking.

oktober

• 13 – Adriaen van der Donck en zijn kameraden krijgen de mogelijkheid hun klachten over het beheer van Nieuw-Nederland duidelijk te maken aan de Staten-Generaal. Van der Donck betoogt dat de kolonie niet tot bloei kan komen onder het regime van de compagnie. Hij verzoekt de Staten-Generaal de kolonie over te nemen en een bestuur van inwoners aan te stellen. Staten-Generaal besluiten een commissie in te stellen die de zaak zal onderzoeken.
• 23 – De Amsterdamse rechtbank van huwelijkse zaken veroordeelt de schilder Rembrandt tot een jaarlijkse toelage aan zijn gewezen bijslaap Geertje Dircx.
• oktober – Cromwell bezet Wexford; zijn troepen richten een bloedbad aan onder de bevolking.

zonder datum

• René Descartes verlaat ontmoedigd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, hij vertrekt naar Zweden. Nu Willem II zich met de orthodoxe calvinisten verbonden heeft, dreigen zijn vijanden – vooral Voetius – de kans te krijgen zijn filosofie het zwijgen op te leggen.
• De Engelsman George Fox sticht het ‘Genootschap der Vrienden’, waarvan de leden bekend zullen worden als de quakers.
• In het prinsbisdom Luik komt het tot een echte revolte tussen de Chiroux en Grignoux, en dient de prins-bisschop uit te wijken naar Hoei.

 

1650
MDCL

Mei

• Mei – De Staten van Holland besluiten met 11 tegen 8 stemmen tot afdanking van troepen, zeer tegen de zin van stadhouder Willem II. De Staten-Generaal noemen de resolutie van Holland illegaal, waardoor in de Republiek een politieke crisis ontstaat. De Staten-Generaal stellen, dat de defensie een taak is van de Unie, en niet van de aangesloten gewesten.
• 22 – Richard Brakenburg geboren. Nederlands kunstschilder behorend tot de Hollandse School. Hij was vooral een genreschilder, maar liet ook historiestukken, landschappen en portretten na (overleden 1702).
• 26 –  John Churchill geboren. Hij was een Brits veldheer in de Spaanse Successieoorlog tegen Frankrijk. Hij verloor geen enkele veldslag en werd verheven tot de eerste hertog van Marlborough (overleden 1722).

Juli

• 2 – In Sienna (Toscane) wordt de eerste moderne palio verreden.
• 29 – Mislukte aanslag op Amsterdam door de Friese stadhouder Willem Frederik van Nassau. Twee van de drie compagnieën raken ’s nachts en in de regen de weg kwijt bij Hilversum. De bode uit Hamburg waarschuwt de burgemeester van Amsterdam. De poorten worden gesloten en de stadsmuren met soldaten bezet.
• 30 – Stadhouder Willem II laat zes vooraanstaande leden van de Staten van Holland arresteren; de afgevaardigden van Haarlem, Delft, Hoorn, Medemblik en Dordrecht, in de persoon van Jacob de Witt worden onder strenge bewaking afgevoerd naar slot Loevestein, sommige vergezeld van hun knecht of zoon.

Augustus

• 3 – Zeventig compagnieën onder bevel van Willem Frederik van Nassau-Dietz liggen voor Abcoude. Burgemeester Cornelis Bicker neemt de leiding in de stad Amsterdam.
• 17-22 – De Loevesteiners worden een voor een vrijgelaten. De naam Loevesteiners verwijst naar Slot Loevestein. Daar sloot stadhouder Willem II zes Hollandse Statenleden op bij zijn staatsgreep op 30 juli 1650, op dezelfde dag dat de mislukte aanslag op Amsterdam plaatsvond. Onder hen was ook de burgemeester van Dordrecht, Jacob de Witt (de vader van Johan en Cornelis de Witt). Op aandrang van de Staten van Holland werden zij al tussen 17 en 22 augustus 1650 achtereenvolgens vrijgelaten.

September

• 3 – Een Schots presbyteriaans leger wordt bij Dunbar verslagen door troepen van Cromwell.
• 27 – De submariene vulkaan Kolumbo, bij de Santorini barst uit met een kracht van VEI 6.

oktober

• 8 – Keizer Ferdinand III verheft graaf Johan Lodewijk van Nassau-Hadamar in de rijksvorstenstand.

November

• 6 – Stadhouder Willem II van Oranje sterft op 24-jarige leeftijd aan de pokken. Hij was de enige zoon van Frederik Hendrik en Amalia van Solms. Was graaf van Nassau en stadhouder van Groningen, Overijssel, Gelderland, Holland, Zeeland en Utrecht.
• 14 – De prinses-weduwe bevalt van een zoon, de latere koning-stadhouder Willem III.
• 22 – In Amsterdam worden de ontslagen broers Cornelis en Andries Bicker in hun ambten hersteld.

December

• 21 – De zoon van de ontslagen gecommitteerde Jacob de Witt, Johan de Witt, wordt benoemd tot pensionaris van Dordrecht.

Zonder datum

• Groningen en Drenthe besluiten na de plotselinge dood van Willem II, de Friese stadhouder Willem Frederik van Nassau ook tot hun stadhouder te benoemen. Zijn pogingen ook door de andere gewesten aanvaard te worden als regent voor Willem III lopen echter op niets uit. Alleen in Overijssel wordt hij door twee derde van het gewest als zodanig erkend. Daarmee begint voor de rest van de Republiek het Eerste Stadhouderloze Tijdperk.
• Blaise Pascal bestudeert de hydrodynamica en draagt bij tot de ontwikkeling van de differentiaalrekening.

 

1651
MDCLI

januari

• 1 – Karel II wordt in Scone gekroond tot koning van Schotland.
• 18 – Begin van de Grote Vergadering te Den Haag. Gedeputeerden van de Zeven Provinciën bespreken de toestand na de plotselinge dood van stadhouder Willem II van Oranje.
• 26 – Dijkdoorbraken op verscheidene plaatsen in de Nederlanden, waarbij vooral de oostelijke gewesten worden getroffen.
• 27 – Abraham Bloemaert (86) overleden. Hij was een Nederlands kunstschilder te Utrecht. Hij geldt als een belangrijke exponent van het Noord-Nederlandse maniërisme.

• 22 – De eerste van twee stormvloeden die beide Sint-Pietersvloed heten, treft het oostelijk Waddengebied en splijt het eiland Juist doormidden. In de Oost-Friese kustplaatsen vallen duizenden doden.

maart

• 5 – Dijkdoorbraak bij Amsterdam tijdens een stormnacht. Aan de oostkant van de stad breken de Sint Antoniesdijk, Zeeburgerdijk en Diemerzeedijk. Hierdoor overstroomt de polder Watergraafsmeer en komt een groot deel van Amsterdam onder water te staan. Er vallen vijf doden.
• Maarten Tromp bevrijdt in de lente op de Scilly-eilanden Hollandse scheepsgevangenen van de Engelse koningsgezinde admiraal John Grenville. Daarmee is Tromp de Engelse republikeinse admiraal Robert Blake een stap voor.
• Oliver Cromwell stelt een Unie tussen het Engelse Gemenebest en de Republiek voor, onder zijn leiding en naar het model van de regeling voor Schotland. Het alternatief is oorlog.

juni

• 2 – Koning Frederik III van Denemarken geeft een aantal Nederlandse boeren op Amager toestemming zich te vestigen in “Ny Hollænderby” (“Nieuwe Hollandersstad“).

augustus

• 21 – Einde van de Grote Vergadering zonder benoeming van een nieuwe kapitein-generaal. Daarmee begint het Eerste Stadhouderloze Tijdperk in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

september

• 9 – De Engelse Protector Cromwell ondertekent de Scheepvaartwet. Dit moet het handelstij keren. Sinds de Vrede van Münster hebben de Hollanders een groot deel van de handel op Spanje en het Middellandse Zeegebied overgenomen. De Engelsen beginnen Hollandse schepen lastig te vallen.
• 27 – Jacob Cats treedt af als raadspensionaris en wordt opgevolgd door Adriaan Pauw.

oktober

• 29 – Christiaan Huygens schrijft als eerste in de geschiedenis natuurkundige formules op. Deze gaven de correcte theorie voor impuls behoud bij botsingen, een verbetering van de botsingswetten van Descartes.

november

• 11 – Frederik Hendrik van Nassau-Siegen geboren. Duits graaf, officier in het Staatse leger (overleden 1676).
• 13 – Frederik Lodewijk van Nassau-Ottweiler geboren. Gaaf van Nassau-Ottweiler (overleden 1728)
• 18 – Anna Amalia van Baden-Durlach (56) overleden, regentes van Nassau-Saarbrücken
• 18 – Johan Lodewijk van Nassau-Ottweiler neemt het regentschap voor zijn broers Gustaaf Adolf van Nassau-Saarbrücken en Walraad van Nassau-Usingen over van hun overleden moeder Anna Amalia van Baden-Durlach.

december

• 24 – De Drommedaris vertrekt van de Rede van Texel met aan boord Jan van Riebeeck. Hij heeft opdracht een verversingsstation te stichten op Kaap De Goede Hoop.

zonder datum

• De Venetiaanse vloot onder Lazzaro Mocenigo weet bij Paros de Turkse vloot op de vlucht de drijven.
• De oom van de overleden stadhouder Joan Wolfert van Brederode onderdrukt Oranjegezinde relletjes in Dordrecht.
• De broers Johan van Nassau-Idstein en Ernst Casimir van Nassau-Weilburg en hun neven Johan Lodewijk van Nassau-Ottweiler, Gustaaf Adolf van Nassau-Saarbrücken en Walraad van Nassau-Usingen gaan onder bemiddeling van hertog Ernst van Saksen-Gotha over tot een verdeling van hun bezittingen, waarmee de verdeling van 29 januari 1629 ongedaan gemaakt wordt. Johan krijgt Idstein, Wiesbaden, Sonnenberg, Wehen, Burgschwalbach en Lahr. Ernst Casimir krijgt Weilburg, Merenberg, Gleiberg, Reichelsheim, Kirchheim, Stauf, Hüttenberg, Cleeberg en Löhnberg. De broers Johan Lodewijk, Gustaaf Adolf en Walraad krijgen samen het graafschap Saarbrücken met Jugenheim en Wöllstein, de helft van het ambt Stockheim, Usingen, Grävenwiesbach, Alt- en Neuweilnau, een deel van Kirberg, een deel van Mensfelden en een deel van Kettenbach met Rückershausen. De drie broers en hun beide ooms blijven Kasteel Nassau, Bad Ems, het graafschap Saarwerden met Herbitzheim en Wadgassen, Homburg, klooster Rosenthal, Ober– en Nieder-Rosbach gezamenlijk bezitten.

 

Bronnen:

1649 – Wikiwand
1650 – Wikiwand
1651 – Wikiwand

Terug naar:
Genealogie Pruissen
Geboortejaren Pruissen