Rijswijk (N-B)

 

Rijswijk (N-B) in 1865. Publiek Domein Wikipedia

Rijswijk (dialect: Reszik) (uitspraak: Rijsik) is een dorp in de Nederlandse gemeente Woudrichem, provincie Noord-Brabant. Het dorp ligt tegen Giessen aan en heeft 1.720 inwoners (2004).

De gemeente Rijswijk werd in 1973 opgeheven en ingedeeld in de gemeente Woudrichem.

Rijswijk ligt in het Land van Heusden en Altena tussen Woudrichem en Andel. De nabijgelegen kernen zijn Woudrichem, Uitwijk en Giessen.

Het woord -wijk komt van het Latijnse vicus dat dorp of woonplaats betekent. Met rijs wordt de ligging aan de bovenloop (van de Alm) bedoeld, dit in tegenstelling tot Uitwijk, dat duidt op de ligging aan de benedenloop.

De eerste schriftelijke vermelding van Rijswijk stamt uit de periode tussen 1076 en 1099. In dit document wordt ene Hamulgerus de Riswic opgevoerd die getuige is bij een schenking. Aangezien er diverse plaatsen met de naam Rijswijk bestaan is niet bekend om welke plaats het hier precies ging. Pas in 1233 is er een verwijzing waarvan met zekerheid gezegd kan worden dat het Rijswijk bij Woudrichem betreft. In een schenkingsacte wordt melding gemaakt van de tienden van Rijswijk, die toekomen aan de Bisschop van Utrecht.

Rijswijk van een leen van de Heren van Altena, waaronder een lange reeks telgen van het geslacht Van Horne. Toen Filips van Montmorency in 1568 onthoofd werd, verkocht zijn weduwe de heerlijkheid Altena aan het Graafschap Holland, waardoor Het Land van Altena rechtstreeks onder Holland viel en de plaatselijke heren rechtstreeks onder de Staten van Holland vielen.

Het Slot te Rijswijk is een herenhuis te Rijswijk, in de Nederlandse provincie Noord-Brabant, dat gebouwd is om de fundamenten van een veel ouder kasteel. Het bevindt zich nabij de Oude Alm.

In documenten is er sprake van ene Dudo van Rijswijk (1080) en Jan van Rijswijk (1125). Vervolgens werd nog een Govelijn van Rijswijk en opnieuw een Jan van Rijswijk (1300) genoemd. Men neemt aan dat deze het goed in leen kregen van de heer van Altena, toen was dat Willem II van Horne. Deze verklaarde: Ende gheven hem oerlof sine mueren te helen, zijn poerthuus te maken ende een kemmenade daerbinnen te timmeren. Blijkbaar werd toen het oorspronkelijke kasteel gebouwd. In 1363 werd nog een Willem van Rijswijk vermeld.
Op 28 april 1436 koopt Glimmer Janszoon van Roelof van Rijswijck de ambachtsheerlijkheid van Rijswijk. Zijn zonen gaan zich al snel ook “van Rijswijck” noemen en zegelen al direct met het wapen met de zalmen. In het handvest voor het Land van Altena van 1452 wordt zijn zoon Jan Glimmersz uitdrukkelijk “van Rijswijck” genoemd en zijn zegel met het wapen met de zalmen hangt aan het document.

In 1560 kwam het slot aan de familie Van Clootwijk, via huwelijk van Florentia van Rijswijk met Jan van Clootwijk. Door verervingen naar andere families, werd het slot in 1756 uiteindelijk verkocht aan Lambertus van Andel. Het is deze persoon die het huidige huis liet bouwen op de fundamenten van het oude kasteel.

Naast het Slot te Rijswijk was er zeker al sinds ongeveer 1100 een kerk. Deze wordt in 1369 voor het eerst vermeld.

Wapen van Rijswijk (N-B) Wikipedia

Het wapen van Rijswijk werd op 14 oktober 1818 aan de Noord-Brabantse gemeente Rijswijk toegekend.
Het wapen is een van de varianten op het wapen van het Land van Heusden en Altena, dat wapen bestond uit twee verticaal geplaatste zalmen, dit wapen bestond uit drie horizontaal geplaatste zalmen.

De blazoenering van het wapen luidde als volgt:
“Van goud, beladen met drie boven elkander geplaatste zalmen van zilver.”Het schild is goud van kleur met daarop drie zilveren zalmen. De zalmen zijn boven elkaar geplaatst en kijken alle drie naar rechts, voor de kijker links. Door deze kleurstelling voldoet het wapen niet aan de regels van de heraldiek: het bestaat uit metaal op metaal. Doordat het zilver op goud is, is het een raadselwapen.
Uit:

Voorouders:

  • Heren Van Rijswijck
    Op 28 april 1436 koopt Glimmer Janszoon van Roelof van Rijswijck, de laatste ambachtsheer uit het oude geslacht van Rijswijck, de ambachtsheerlijkheid van Rijswijk. Zijn zonen gaan zich al snel ook “van Rijswijck” noemen en zegelen al direct met het wapen met de zalmen.
  • Heynrick Heynrickse Donckersloot
    Geboren omstreeks 1530 te Rijswijk, overleden circa 1615. Tot 1607 was hij schout, heemraad te Rijswijk bij Woudrichem. Zoon van Heynrick Donckersloot.
    Hij was gehuwd met een onbekende vrouw.
  • Pieter Gijsbertsz de Hoogh
    Geboren  circa 1550 te Rijswijk (bij Woudrichem). Zoon van Gijsbert de Hoogh.
    Hij is getrouwd met Cuijntje Franke.
  • Haeske Pietersdr de Hoogh
    Geboren in 1584 te Rijswijk (bij Woudrichem), overleden op 11 november 1661 aldaar.
    Dochter van Pieter Gijsbertsz de Hoogh en Cuijntje Franke.
    Zij is getrouwd rond 1620 te Rijswijk met:
  • Claes Henricse Donckersloot
    Geboren omstreeks 1580, overleden circa 1648. Zoon van Heynrick Heynrickse Donckersloot.
  • Peter Claesse Donkersloot
    Geboren 1634 te Rijswijk (bij Woudrichem), overleden in 1677 te Emmikhoven. Zoon van Claes Henricse Donckersloot en Haeske Pietersd de Hoogh.
    Hij trouwde  op 9 april 1656 te Rijswijk met Mayken Michielsd Verhil. Dochter van Michiel Verhil en Helena.

Terug naar:

Dorpen en Steden

 

facebook

© 16 juni 2018,   laatst bijgewerkt op 9 mei 2023