Charlois

Charlois in 1793, Nederlandsche Stad- en Dorp Beschrijver

Charlois (uitspraak sjaarloos (klemtoon op eerste lettergreep) is een voormalig dorp en thans een bestuurscommissiegebied en wijk gelegen op de zuidelijke Maasoever in de gemeente Rotterdam. Tot 2014 was het een deelgemeente, daarna kreeg het de status van ‘bestuurscommissiegebied’.  Op 31 juli 2017 telde Charlois 66.750 inwoners op een oppervlakte van 11,9 km².

Het bestuurscommissiegebied strekt zich uit tot de A15 in het zuiden, de Eemhaven in het westen, de Nieuwe Maas en de Maashaven in het noorden. In het oosten vormt de Dordtselaan, de Strevelsweg en de Vaanweg de grens met de stadsdeel Feijenoord en de Vaanweg (A29) de grens met de stadsdeel IJsselmonde.

Karel de Stoute

De eerste (primitieve) bewoning in Charlois gaat terug tot voor het jaar 1200.
De Reijerwaard behoorde vroeger tot het land van Putten, een geheel onafhankelijk gebied met een eigen regering en een eigen recht.
In 1456 droeg Jacob van Gaesbeeck, heer van o.a. Putten, het gebied over aan Filips de Goede.

In 1458 wordt het gebied “De Reijerwaard” waar Charlois heden in ligt door Filips van Bourgondië aan zijn zoon Karel de Stoute geschonken. Op 14 april 1462 geeft Karel de Stoute het bestuur weer in handen van Matteys de Buyser, IJsbrand Uyt ten Hage, Arend van der Woude en Anthony Michelsz van Eversdijck en geeft hen toestemming de grond te bedijken. In dezelfde akte bepaalt hij dat de ingedijkte grond “voortaen heten sal ’t land van Charollais”. Deze naam is afkomstig van het graafschap Charolais in het huidige Frankrijk dat ook in het bezit van Karel de Stoute was.

 

 

Oude Kerk van Charlois

Het gebouw van de Oude Kerk in Charlois staat op de plaats van een veel oudere kerk, maar is zelf in feite relatief nieuw, slechts de toren is echt oud. Toen Karel de Stoute op 14 april 1462 de akte van overdracht van de polder Rijerwaert aan vier grondheren goedkeurde, verbond hij daar twee voorwaarden aan, dat:

  • de ingedijkte grond “voortaen heten sal ’t land van Charolois” (naar het Franse graafschap Charolois waar hij vandaan kwam);
  • er een kerk gesticht werd “die genaempt sal wesen Sinte Clemenskercke.” (dus gewijd aan Sint-Clemens).

Gevelsteen Oude Kerk Charlois, klik op de afbeelding voor een Powerpoint Presentatie over de geschiedenis van Charlois.

De eerste kerk op die plaats moet vóór 1467 klaar geweest zijn. In dat jaar was Charlois reeds ingedeeld bij het decanaat Schieland, wat er op wijst dat er een pastoor met een kerk was. Op de kerk stond een kleine toren. In 1512 werd een vergrote en vernieuwde kerk ingewijd. Daarvoor staken naar men zegt wel 5000 mensen in processie de bevroren rivier over. Maar door de dooi en noordwesterstorm was het ijs te zwak geworden en men zakte massaal door het ijs. De slachtoffers van dat ongeluk zijn in een massagraf aan de Sluisjesdijk begraven. Na de reformatie trad de eerste dominee in 1567 in dienst.

Charlois in 1867, door J.Kuijper. 3800 inwoners.

In 1873 werd de gemeente Katendrecht, die al aan drie kanten door Charlois grondgebied omgeven was, opgeheven en toegevoegd aan Charlois. In 1895 werd Charlois vervolgens zelf geannexeerd door Rotterdam, dat onmiddellijk op grote schaal havengebied ging aanleggen in het voorheen agrarische gebied.

In Charlois liggen de metrostations Slinge, Zuidplein en Maashaven, het eindpunt (Kromme Zandweg) van tramlijn 2, het eindpunt van buslijn 70 (Garage Sluisjesdijk) en over de Slinge gaat tramlijn 25 naar de Barendrechtse Vinex-wijk Carnisselande.

 

In het oosten van Charlois ligt winkelcentrum Zuidplein en evenementenhal Ahoy.

Het geslacht Verduijn (ook wel geschreven als Duyn of Duynen) is één van de oudste geslachten van het dorp Charlois, tegenwoordig een stadswijk van Rotterdam. Maar vroeger was dat anders. Charlois bestond al in 1462, de allereerste kerk van het dorp werd in dat jaar gebouwd. In 1632 waren er maar 137 huizen en ze noemden het “een fraai gebouwd dorp” tussen een prachtige wei en korenvelden.
De familie Verduijn was in Charlois een belangrijke welgeboren familie. Zij waren welgestelde boeren, maar ook zaten zij in het dagelijks bestuur als schepenen en in het kerkbestuur.

 

 

Verschoor

Het geslacht Verschoor van Charlois
De ‘Verschoren’ vormden een oude Charloisse familie.
Onder de wapens aan de buitenzijde van de toren van de Oude Kerk figureert ook het wapen, een molenrad…
Het was in de Charloisse samenleving een aanzienlijke familie. Veel leden van de familie zaten in het dagelijks bestuur als schepenen en in het kerkbestuur.

 

 

Wapen van Charlois (1816 – 1895)

Het wapen van Charlois is op 24 juli 1816 bij besluit van de Hoge Raad van Adel aan de voormalige Zuid-Hollandse gemeente Charlois in gebruik bevestigd. Op 28 februari 1895 is Charlois toegevoegd aan de gemeente Rotterdam, waardoor het wapen kwam te vervallen. In het wapen van de gemeente Rotterdam zijn geen elementen uit het wapen van Charlois opgenomen.

De blazoenering van het wapen luidde als volgt:
“Van zilver, beladen met drie banen van lazuur, voor middenschild van keel, waarop eene klimmende leeuw van goud.” De heraldische kleuren in het wapen zijn zilver (wit), lazuur (blauw), keel (rood) en goud (geel).
Het wapen wordt omstreeks 1793, gespiegeld en zonder hartschild, vermeld voor de Heerlijkheid Charlois. De herkomst is niet bekend, mogelijk zijn de banen afkomstig van het wapen van Bourgondië, aangezien Charlois rond 1460 is gesticht door Karel de Stoute. Het hartschild is mogelijk de Hollandse leeuw.
Uit o.a.:
Charlois – Wikiwand
Wapen van Charlois – Wikiwand
Streekarchief Eiland IJsselmonde (streekarchiefijsselmonde.nl)

 

Voorouders van mij uit Charlois:

  • Pietertje Kermis
    Geboren rond 1270 te Ridderkerk, overleden in oktober 1317 te Charlois.
    Gehuwd met Jan Mels van Driel. Geboren circa 1265 te Ridderkerk. Zoon van Mels van Driel.
  • Dirck Jacobsz van Schoer
    Hij is geboren voor 1440. Hij is overleden in het jaar 1498 in Charlois. Zoon van Jacob Jansz van Scoer en Baertgen.
    Schepen van Charlois, hoogheemraad van Dirk Smeetsland en Meester Arend van der Woudensland bij Charlois.
    Hij was gehuwd met:
  • Hadewij Aertsdr van Driel
    Geboren in 1445 te Charlois. Dochter van Aert Hendricksz van Driel (van Groenendijk) en Geertruijd Adriaens van Driel.
  • Wouter Cornelisz Verduijn
    Geboren ca. 1490. Schepen van Charlois. Zoon van Cornelis Verduyn.
  • Dirck Ewouts Verschoor
    Hij is geboren in het jaar 1495. Hij is overleden in het jaar 1552. Schepen van Charlois 1543. Zoon van Eeuwout Diericxz Verschoor.
  • Hendrick Verduijn
    Geboren circa 1520, overleden circa 1542. Zoon van Wouter Cornelisz Verduijn.
    Hij was bewoner van een Hofstede te Charlois.
  • Eeuwout Dircks Verschoor
    Hij is geboren rond 1525. Beroep: bouwman te Charlois. Hij koopt tienden te Charlois 1566 en 1569. Hij is overleden tussen 1569 en 1578 in Charlois. Zoon van Dirck Ewouts Verschoor. Hij was gehuwd met Hadewij Aerts. Geboren in 1530, overleden in 1598.
  • Wouter Verduijn
    Geboren ca. 1550 te Charlois, overleden 1626 te Charlois. Schepen en Heemraad van Charlois
    Zoon van Hendrick Verduijn.
    Hij was 1e getrouwd met Maertge Cornelis Varkenoord voor 1578.
    Hij was 2e trouwde rond 1580 met:
  • Lijntgen Eeuwout Verschoor
    Geboren rond 1550 te Charlois.  Dochter van Eeuwout Dirck Verschoor  en Hadewij Aerts.
  • Pieter Willems de Winter
    Geboren circa 1557 in Charlois. Hij is overleden circa 1606 in Charlois. Zoon van Willem de Winter.
  • Hendrik Gerritsz Cranendonck
    Geboren omstreeks 1565 in Charlois,  overleden na 20 september 1618 in Katendrecht. Boer te Katendrecht, kerkmeester te Charlois (1601-1602). Zoon van Gerrit Pieters Cranendonck en Marichen Andriesdr. Hij is getrouwd met (1) Anna Dircksdr rond 1595.
  • Jan Pietersz de Winter
    Geboren in 1582 te Katendrecht, overleden op 12 oktober 1656 in Charlois. Kerkmeester te Charlois (1607-1609).
    Zoon van Pieter Willems de Winter. Hij is 1e getrouwd met Neeltje Ingensdr. Burger. Hij is 2e getrouwd rond 1615 met:
  • Soetje Hendricksdr Cranendonck
    Geboren in 1595 te Charlois.  Overleden op 6 juni 1661 te Charlois, zij is begraven te Charlois bij het hoogkoor in de kerk.
  • Cornelis Verduijn
    Hij is geboren circa 1587 en overleden op 7 januari 1673 in Charlois. Schepen van Charlois en Landbouwer.
    Zoon van Wouter Verduijn en Lijntgen Eeuwout Verschoor.
    Hij was 1e  getrouwd met Geertruijd Gerrit van Cranendonk.
    Hij trouwde 2e op 19 november 1639 te Rotterdam met Grietgen Arijs Sparreboom. Geboren 1611, overleden na 1675. Dochter van Adriaan N. en Truitje Leenderts.
  • Arijen Verduijn
    Geboren circa 1625, overleden na 1712. Schepen van Charlois en Landbouwer.
    Zoon van Cornelis Verduijn en Grietgen Arijs Sparreboom.
    Hij was gehuwd met Yeffjen Leendertsdr Klaren ( overleden op 25 februari 1702), dochter van Leendert Klaren en Beligje Willemsdr Rietveld.
  • Jan Cornelisz van der Spuij
    Geboren omstreeks 1635 te Charlois. Zoon van Cornelis van der Spuij.
    Hij was gehuwd op 28 november 1660 met te Charlois met:
  • Aerjaentje Geenen
  • Maeijke Jans van der Spuij
    Geboren te Charlois, overleden op 7 juni 1741 te West Barendrecht. Dochter van Jan Cornelisz van der Spuij en Aerjaentje Geenen.
    Zij was gehuwd met Marinus Dekker.
  • Cornelis Arijensz Verduijn
    Hij is geboren op 15 augustus 1675 in Charlois en overleden op 28 augustus 1742 in Bergambacht. Schepen van Charlois en Landbouwer.
    Zoon van Arijen Verduijn en Yeffjen Leendertsdr Klaren.
    Hij is op 5 december 1706 te Bergambacht getrouwd met Christina Willemsdr de Jong (geboren op 4 augustus 1675 in Bergambacht, overleden op 3 april 1743 in Bergambacht). Dochter van Willem Willemsz de Jongh en Meynsje Claesdr.
  • Willem Cornelisz Verduijn
    Hij is geboren in 1707 en gedoopt op 13 februari 1707 in Charlois. Hij is overleden op 14 december 1790 in Bergambacht.  Schepen en burgemeester van ‘s-Heeraartsberg. Overleden 1790 te Bergambacht. Hij is getrouwd op 16 november 1732 te Stolwijk met Cornelia Gerritsdochter De Heer.
Bronvermeldingen:
Genealogieën – JohnOoms.nl
Streekarchief IJsselmonde
Genealogische Bronnen – JohnOoms.nl

Terug naar:

Dorpen en Steden

facebook

© 18 oktober 2017, laatst bijgewerkt op 20 juni 2023