Nieuwerkerk aan den IJssel

Nieuwerkerk aan den IJssel in 1793, Nederlandsche Stad- en Dorp- Beschrijver

 

Nieuwerkerk aan den IJssel in 1867, door J. Kuyper. 1925 inwoners.

Nieuwerkerk aan den IJssel is een plaats in de gemeente Zuidplas op de westelijke oever van de Hollandsche IJssel, ongeveer tien kilometer ten noordoosten van Rotterdam.
Het dorp telt 23.135 inwoners (AlleCijfers.nl, 2023)

Tot 1 januari 2010 was het dorp een zelfstandige gemeente in de provincie Zuid-Holland en telde toen 21.648 inwoners.

De plaats Nieuwerkerk aan den IJssel ligt hoofdzakelijk in de Zuidplaspolder en Prins Alexanderpolder, en wordt door enkele gemalen drooggehouden. Er zijn onder andere de volgende wijken: Dorrestein, het Oude Dorp, Oranjebuurt, Zuidplaspolder (met Kruiden, Dalen, Mossen en Velden), Esse (Hoog en Laag) en Parkzoom. Er wordt momenteel gewerkt aan Esse Zoom (Hoog en Laag), dat ten zuiden van de Esse komt te liggen. Bij Nieuwerkerk aan den IJssel horen ook de gemeenschappen Kortenoord en de aan de Hollandse IJssel gelegen buurtschappen Klein- en Ver-Hitland in Hitland met het gelijknamige natuurgebied. Nieuwerkerk aan den IJssel is praktisch aaneengegroeid met Capelle aan den IJssel op een ‘groene strook’ met weilanden na. Tegenwoordig ligt de Rotterdamse Vinex-wijk Nesselande tegen de plaats aan, slechts gescheiden door de A20.

Laagste punt van Nederland. 6.76 onder N.A.P.

In dit gebied ligt het laagste punt van Nederland, 6,76 meter onder NAP nabij de eendenkooi bij de Derde Tochtweg.
Het laagste punt van Nederland bevindt zich in een weiland in de Zuidplaspolder ten noordoosten van Nieuwerkerk aan den IJssel. Het ligt op een hoogte van 6,76 meter onder NAP. Aan de rand van dit weiland langs de snelweg A20 staat het monument voor het laagste punt van Nederland. De voet van dit monument stemt overeen met het niveau van het laagste punt.

De regering diende eind 2008 een wetsvoorstel in om de gemeenten Nieuwerkerk aan den IJssel, Moordrecht en Zevenhuizen-Moerkapelle samen te voegen tot een nieuwe gemeente: Zuidplas. Deze fusie was op 1 januari 2010 een feit.

Nieuwerkerk aan den IJssel ontstond rond het jaar 1250. De eerste vermelding over Nuwekerke, zoals het destijds heette, komt uit het jaar 1282 wanneer ene Traveys van Moordrecht leenman wordt van graaf Floris V van het gebied tussen Kralingen en Gouda. Het oudst bekende stuk met betrekking tot Nieuwerkerk in het Rijksarchief is van 22 januari 1317. Graaf Willem III van Holland verkoopt daarbij aan de heer Jan van der Werve voor 325 pond Hollands de ambachten Capelle en Nieuwerkerk.
De oorspronkelijke verbindingsweg tussen Kralingen en de buurtschap Kortenoord aan de IJssel heet de ‘s-Gravenweg  (naar deze weg is het gezegde “Zo oud als de weg naar Kralingen” ontstaan), waarlangs de eerste boerderijen en woningen in lintbebouwing kwamen. Deze weg was van groot belang voor de steden Gouda en Rotterdam. Op kosten van Rotterdam werd de ’s-Gravenweg daarom verhard met klinkers en daarmee destijds de langste straatweg van Nederland. De verharding van het traject over de IJsseldijk kwam voor rekening van Gouda. Bij herberg de Roode Leeuw op de grens met Capelle aan den IJssel werd tol geheven voor het onderhoud.Een echte dorpskern, het tegenwoordige Oude Dorp, ontstond rondom de in de 16e eeuw gebouwde Oude Kerk. De naam van de gemeente ontstond omdat deze kerk nieuwer was dan de kerk van Ouderkerk aan den IJssel, waaronder de Nieuwerkerkse parochie viel. Door vervening werd dit in de 19e eeuw schiereiland tussen meren door turfsteken. De turf die via de Goudse markt werd verhandeld, werd behalve door particulieren voor koken en stoken, ondermeer gebruikt door de vele bierbrouwerijen die Gouda had en door de vele steenfabrieken langs de rivierloop. De helft van het turf werd naar Antwerpen verscheept. Tijdens de watersnood van 1 februari 1953 ontstond op de ingeklonken plek, waar eens een afwateringssluis was, een gat van veertien meter in de Groenendijk. In opdracht van de burgemeester is dat door het achttien meter lange schip Twee Gebroeders van binnenschipper Arie Evegroen uit  Ouderkerk gedicht. Het schip werd met de boeg tegen de dijk gezet en vervolgens zwenkte de achtersteven naar het gat. De natuur deed de rest. Het schip klapte als een sluisdeur tegen de kant en zoog zich door de enorme stroming vast in het gat. De Twee Gebroeders werd vervolgens volgestort met zand. (Daar heeft mijn vader nog aan meegeholpen).
–

Wapen van Nieuwerkerk aan den IJssel

Het wapen van Nieuwerkerk aan den IJssel werd op 24 juli 1816 bij besluit van de Hoge Raad van Adel aan de gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel in gebruik bevestigd. Op 1 januari 2010 werd Nieuwerkerk aan den IJssel onderdeel van de nieuwe gemeente Zuidplas. Het wapen van Nieuwerkerk aan den IJssel is daardoor komen te vervallen. In het wapen van Zuidplas is het wapen van Nieuwerkerk aan den IJssel in het eerste kwartier overgenomen.
De blazoenering van het wapen luidde als volgt: “Van zilver, beladen met een klimmende leeuw van keel.“

De heraldische kleuren in het wapen zijn keel (rood) en zilver (wit).
Het wapen is vermoedelijk afgeleid van dat van het geslacht Van Naaldwijk.

 

Uit:
Links:

–

–

 

De plaatselijke borrel

Voorouders van mij:

  • Dirk Ariens
    Geboren omstreeks 1550. Woonachtig te Nieuwerkerk aan den IJssel.
    Gehuwd met Idigje Jans.
  • Lenert Cornelisz Borst, wordt samen met Frans Jans Meeuwsz vermeld in 1561 te Nieuwerkerk aan den IJssel met 2 hond eigen land lopende van de Cortlandseweg tot de landscheiding met een keetgen daarop.
  • Aagje Gerrits Verboom
    Geboren 1704. Gedoopt 9 augustus 1704 te Nieuwerkerk aan den IJssel. Overleden 7 januari 1767 te Ouderkerk aan den IJssel. Dochter van Gerrit Cornelisz Verboom en Aaltje Barents Cooij. Zij huwde op 8 december 1727 te Ouderkerk aan den IJssel met Cornelis Louwrensz Borst.

John Ooms heeft in Nieuwerkerk aan den IJssel 10 jaar gewoond (2011 – 2021)

Bronnen:
Genealogieën – JohnOoms.nl
Genealogische Bronnen – JohnOoms.nl

–

Er is een Monopolyspel uitgebracht met een lokale editie van de Gemeente  Zuidplas:

Onderaan de Goudmos in Nieuwerkerk aan den IJssel, de straat waar wij vier jaar gewoond hebben.

–

Nieuwerkerk aan den IJssel is ook te vinden op Google maps.

Nieuwerkerk, Nieuwerkerke, Nieuwerkerken…

De plaatsnamen Nieuwerkerk en Nieuwerkerke komen verschillende keren voor in Nederland .
Maar er zijn ook twee plaatsen met de naam Nieuwerkerk(e) die inmiddels zijn verdwenen.
In België zijn er twee plaatsen met de naam Nieuwerkerken.

Maar er wordt zelfs ook een vulkaan genoemd als Nieuwerkerk.

Klik hier voor een lijst van bovenstaande namen.

 

Terug naar:
Dorpen en Steden

   facebook     

© 8 oktober 2017, laatst bijgewerkt op  17 december 2023