Wickenburgh, voorheen Westenstein, is een voormalig kasteel, nu buitenplaats bij ’t Goy, gemeente Houten in de Nederlandse provincie Utrecht.
Er bestaan aanwijzingen dat Wickenburgh de opvolger is van een hofstede uit de karolingische tijd, de Westrummerhofstede. Het huis werd gebouwd aan de rand van de Westrummerweijde, dat in de vroege middeleeuwen onderdeel uitmaakte van het gebied Westrum, een nederzetting waaromheen akkers en weidegebieden lagen.
Wickenburgh aan de Wickenburghseweg in ’t Goy met toegangspoort
Een kaart uit 1641 laat voor het huis een ronde vijver zien met daarin een rond eiland. Op dit eiland zou op een verhoging een in hout opgetrokken hoogmiddeleeuws mottekasteeltje kunnen hebben gestaan.
De eerste vermelding van Westenstein in historische bronnen dateert uit 1300. Het was vermoedelijk een uit steen opgetrokken huis waaromheen een gracht lag. Veertiende-eeuwse muurresten die onder het huidige gebouw gevonden zijn hadden een te geringe dikte (circa 60 cm) voor een woontoren. Bij een recente verbouwing van het huidige pand werd een kelder ontdekt die gezien het steenformaat nog een restant kan zijn van het huis Westenstein.
Het huis Westenstein is vermoedelijk al in het midden van de veertiende eeuw verwoest, waarna met gebruikmaking van delen van dit oude huis een nieuw huis werd gebouwd, waarschijnlijk een grote dwarshuisboerderij. Van het huis Westenstein resten nog delen van de funderingen en mogelijk nog enkele stukken van het opgaande muurwerk onder en in het huidige pand. De grachten zijn in de loop van de zeventiende en achttiende eeuw gedempt, het laatste stuk omstreeks 1810.
De naam Wickenburgh komt voor het eerst voor omstreeks 1381.
Wickenburgh is een landgoed van 22 hectare ten westen van het ’t Goy.
Op het landgoed staat een hoofdgebouw, een koetshuis, een tuinmanswoning, een duiventoren en nog wat kleinere gebouwtjes. Op het landgoed bevindt zich veel bos. De oudste geschiedenis van Wickenburgh gaat terug naar de middeleeuwen.
In 1409 komt Wickenburgh in bezit van Willem Eliasz van Oistrum, een grondeigenaar van de oostkant van het huidige Goyse Dorp.
Wordt Wickenburgh in de 15e eeuw nog een kasteel genoemd, in 1641 blijkt het een dwarsboerderij te zijn met gracht.
Een contract uit 1662 wijst uit dat een deel van de boerderij als zomerverblijf voor de eigenaar in gebruik was, de rest van het gebouw werd verpacht.
In 1741 kwamen na huwelijk met Margaretha van Suchtelen de heerlijkheden Stoetwegen en Wickenburgh in de familie Wttewaall en bleef dat tot in de twintigste eeuw. Volgens een tekening uit 1794 was het gedeelte dat dienstdeed als zomerverblijf rond 1780 met een verdieping verhoogd en verbouwd tot herenhuis met classicistische trekken. Tot 1814 behield Wickenburgh zijn tweeledige functie van buiten en boerderij.
Daarna werd het achterhuis gesloopt en tussen 1860 en 1870 werd het voormalige boerderijgedeelte tot dezelfde hoogte opgetrokken als het herenhuis.
Bij Wickenburgh staat een van de oudste duiventillen van de regio. Het torenvormig gebouwtje is twaalf meter hoog en heeft een doorsnede van vijf meter. Er zijn aan de binnenzijde met steen 317 nesthokjes gemaakt.
De vliegopeningen van de duiventil waren te klein voor de postduiven, die er niet in konden, maar de iets kleinere veldvluchters wel.
In 1951 ging een deel van het huis in vlammen op. De vuurhaard ontstond in een kamer op de eerste verdieping, boven de achttiende-eeuwse keuken. Vervolgens sloeg het over naar de zolderverdieping en bereikte het een rieten dak dat onder een pannendak aanwezig was. Met de krachtige wind stond binnen de kortste keren de hele zolderverdieping in brand. Het zwaar getroffen deel van huize Wickenburgh aan de noordwestelijke kant is niet meer opgebouwd en verder afgebroken.
Tegenwoordig is Landgoed Wickenburgh in gebruik als horeca- en trouwlocatie.
Uit:
Wikipedia – Wickenburgh
Oud-Houten – Wickenburgh
Foto’s: © 2020 JohnOoms.nl
Terug naar: