Rijnsburg

Rijnsburg is een voormalig dorp in de gemeente Katwijk in Zuid-Holland. Het overwegend protestants-christelijke Rijnsburg staat vooral bekend om zijn bloembollenteelt en zijn vestiging van Flora Holland. Rijnsburg ligt in de Bollenstreek.

De gemeente Rijnsburg is per 1 januari 2006 gefuseerd met de gemeenten Katwijk en Valkenburg tot de nieuwe gemeente Katwijk met ruim 60 duizend inwoners. In 2006 had de plaats Rijnsburg 14.850 inwoners en is sinds 2006 een woonkern van de gemeente Katwijk. Het dorp telt nu 16.250 inwoners (2019)

Begin 12e eeuw stichtte Petronella van Saksen (weduwe van Floris II, graaf van Holland). een abdij voor adellijke nonnen, naast de Laurentiuskapel. Dertig abdissen zouden in de loop der jaren de abdij bestuurd hebben. In 1570 werd het klooster verwoest, maar de zuidelijke toren is bewaard gebleven.Hoewel er voor de jaartelling al mensen op de gronden van Rijnsburg woonden was er in de zesde eeuw pas sprake van een echt dorp. De Friezen hadden zich hier gevestigd en archeologische vondsten wijzen erop dat sprake was van een elitaire nederzetting. Een kerkelijk geschrift uit 750 spreekt van ‘Rudolfsheim dat nu Rinasburg wordt genoemd’. Op 10 augustus 975 won graaf Dirk II in Rinasburg een gevecht tegen de West-Friezen. Uit dankbaarheid stichtte hij een kapel voor de heilige Laurentius.

Op 4 september 1898 werd de Wilhelminaboom ter ere van de achttiende verjaardag van prinses Wilhelmina, later Koningin Wilhelmina, feestelijk geplant. Deze boom, die in het centrum van het “oude” Rijnsburg geplaatst is, was tijdens de bezettingsjaren van de Duitsers (1940 – 1945) een symbool van lijdelijk verzet tegen haar bezetter. De Wilhelminaboom werd in de nacht van 30 op 31 augustus 1941 feestelijk versierd. Later werden wegens dit verzet willekeurig dertig inwoners van Rijnsburg opgepakt en gevangengezet in de strafgevangenis Oranjehotel in Scheveningen. De Duitse bezetter heeft enkele dagen hierna de boom getracht te vergiftigen, maar de Wilhelminaboom heeft tot heden stand gehouden.  Het hekwerk is inmiddels aangepast.

Baruch Spinoza

Van 1661 tot 1663 woonde de Nederlandse filosoof Baruch Spinoza in Rijnsburg. Toen in 1896 een oud daglonershuisje te koop kwam, werd het door Willem Meyer geïdentificeerd als het huisje van Spinoza. Het werd aangekocht en in 1897 overgedragen aan de Vereniging Het Spinozahuis, die het nog steeds beheert.

Spinozahuisje

Op 2 november 1920 bezocht Albert Einstein het Spinozahuisje. Einstein antwoordde later op de vraag of hij in God geloofde: “Ik geloof in de God van Spinoza, die zichzelf openbaart in de wetmatige harmonie van het heelal, en niet in een God die zich bemoeit met het lot en de handelingen van mensen.”
Het hele huis is sinds 2012 in gebruik als museum. Er staat onder meer een boekenkast waarin Spinoza’s boekencollectie is gereconstrueerd, zoals hij die bij zijn dood achterliet.

Het wapen van Rijnsburg is op 24 juli 1816 bij besluit van de Hoge Raad van Adel aan de Zuid-Hollandse gemeente Rijnsburg in gebruik bevestigd. Op 1 januari 2006 is Rijnsburg samen met Valkenburg opgegaan in de gemeente Katwijk. Het wapen van Rijnsburg is hierdoor komen te vervallen. In het wapen van Katwijk is een hartschild met de dubbele toren uit het wapen van Rijnsburg opgenomen.

De beschrijving van het wapen van Rijnsburg luidde als volgt:
“Van zilver, beladen met een dubbele toren van keel.
De heraldische kleuren in het wapen zijn zilver (wit) en keel (rood).
Het wapen werd in de achttiende eeuw door de voormalige heerlijkheid gevoerd. Het is waarschijnlijk een sprekend wapen.
Uit:
Voorouders:
  • Aernt Gerritsz Outshoorn
    Geboren omstreeks 1425. Zoon van Gerrit Outshoorn.
    Pachter van de abdij Rijnsburg en van de abdij Leeuwenhorst van 5 hond land te Noordwijk.
  • Lambrecht Aerntz Outshoorn
    Geboren rond 1450. Zoon van Aernt Gerritsz Outshoorn.
    Bouwman. Heilige Geest meester te Rijnsburg.
    Hij was gehuwd met  Aecht.
  • Cornelis Meesz van der Codde
    Geboren omstreeks 1475 te Rijnsburg.
    Zoon van Mees van der Codde.
  • Gijsbert Cornelisz van der Codde, bijgenaamd Coster Ghijs.
    Geboren rond te Rijnsburg, overleden voor 1557 in Kampvierendeel van de Abdij van Rijnsburg.
    Zoon van Cornelis Meesz van der Codde.
  • Sijmon Gijsberts van der Codde
    Geboren rond 1530 in Rijnsburg, overleden op 4 februari 1600 in Rijnsburg. Schepen van Rijnsburg, landbouwer en kerkmeester. Zoon van Gijsbert Cornelisz van der Codde. Hij was gehuwd met Lijsbeth Pieters. Geboren rond 1534. Dochter van Pieter Gijsbertsz en Lijsbeth Wermboutsdr.
  • Marijtje Simonsdr van der Codde
    Geboren rond 1555 in Rijnsburg,  overleden op 21 april 1634. Dochter van Sijmon Gijsberts van der Codde en Lijsbeth Pieters.
    Zij was 1e gehuwd met  Bruijn Jans van der Morsch op 16 november 1577 te Leiden.  Geboren rond 1550 in Oegstgeest. Overleden 1599, begraven op 4 december 1599. Hij was woonachtig op de Hoge Morsch, onder Leiden. Bruijn was een zoon van Jan Lyclaesz en Diewertje Sijmons. Zij trouwde 2e met Joost Adriaens van Wassenaer.
  • Lijsbeth Bruijnen van der Morsch
    Geboren rond 1580 te Rijnsburg. Overleden te Delfgauw in 1650,  begraven op 7 december 1650 te Delft.
    Zij is trouwde met Cornelis Meesz van Der Sluys (van Valkenburg).
  • Catharina Gijsbertsdr van der Sijp
    Geboren 1662 te Rijnsburg. Dochter van Gijsbert van der Sijp.
    Zij was gehuwd met Cornelis Claeszoon Duindam. Geboren 1658. Zoon van Claes Duindam.
  • Maria Cornelisdochter Duindam
    Geboren 21 januari 1685 te Rijnsburg. Overleden 1734, begraven  21 februari 1734 te Oudshoorn. Dochter van Cornelis Claeszoon Duindam en Catharina Gijsbertsdochter van der Sijp.
    Zij huwde op 22 maart 1716 te Rijnsburg met  Cornelis Hendrikzoon Turkenburg. Geboren 11 november 1685 te Oudshoorn, overleden 1 oktober 1758 te Oudshoorn.  Zoon van Hendrik Corneliszoon Turkenburg en Maria Ottosdr Turkenburg.
  • Maartje Jacobs Rous
    Geboren in december 1689 te Rijnsburg. Dochter van Jacob Jacobs Rous en Grietje Wouters van der Meer.
    Gehuwd op 27 november 1718 met Jan van den Akker. Geboren 10 augustus 1692 te ‘s-Gravenhage. Overleden 13 september 1774 te Hazerswoude. Zoon van Jan van den Akker en Neeltje Cornelisse Rietveld.
  • Jacob van den Akker
    Geboren 13 november 1726 te Rijnsburg. Overleden 11 maart 1786 te Hazerswoude. Zoon van Jan van den Akker en Neeltje Cornelisse Rietveld. Gehuwd met Klaasje van ’t Wout

Terug naar:

Dorpen en Steden

facebook

© 27 februari 2018, laatst bijgewerkt op 28 februari 2023