Heren van Bellême

De heerschappij van Bellême is het gebied in handen van de Bellême familie van de 10e eeuw tot het jaar 1113 . Gelegen op de grens van het hertogdom Normandië en het graafschap Maine , werd het op zijn hoogtepunt verspreid van het westen van Passais naar Saosnois in het oosten door het platteland van Alençon en een deel van de Perche . Naast de hoofdstad Belleme waren de belangrijkste steden Sees , Alencon en Domfront.

Heerschappij Bellême (in blauw) tussen Hertogdom Normandië en Graafschap Maine.

Gelegen in een regio met bossen en heuvels, was de heerschappij van Bellême een strook land van 120 km lang. Brede valleien (Sarthe , Huisne , Mayenne) doorkruisten het van noord naar zuid en waren evenveel communicatielijnen tussen Normandië en de Loire-vallei.

De heerlijkheid lag dicht bij de grote vorstendommen: het Capetiaanse koninklijke domein , de provincie Blois- Chartres, het hertogdom Normandië en de provincie Anjou . Als gevolg hiervan was het onder verschillende meesters: de leider was om hulde te brengen aan de hertog van Normandië , de graaf van Maine (voor Passais en Saosnois) maar ook aan de koning van Frankrijk(voor de Bellêmois).

De hertogen van Normandië probeerden dit gebied te domineren, maar de heren van Bellême streefden naar een zekere onafhankelijkheid.  Terwijl de Hertogen van Normandië altijd geprobeerd hebben om de kracht van hun vazallen te beperken door hen verspreide gebieden, bleef het grondgebied van de familie Belleme onafhankelijk van Normandië. Rond 1050 slaagde Hertog Willem II “de Bastaard” van Normandië, de toekomstige Willem de Veroveraar, erin de regio te onderwerpen en dwong zijn leider Willem II Talvas de Bellême om zijn dochter, enige erfgenaam, ten huwelijk te geven aan een bondgenoot van de hertog van Normandië.
Maar de zoon van deze unie, Robert II van Bellême, heeft het familiale landgoed opnieuw opgebouwd. Vroeg in de 12e eeuw, waren de Heren van Bellême op het hoogtepunt. Ongeveer 40 kastelen verdedigden het.

1. Ivo I van Bellême
Bijgenaamd de Oude – ook Ivo van Creil. Geboren omstreeks 945, overleden na 1005.  Hij is de eerst bekende heer van Bellême. Hij was ook heer van Saosnes, Passais en Sées.
Hij was een bondgenoot van Richard I van Normandië. Op 12 oktober 997 stichtte hij de kapel van l’Abbayette, voor het zielenheil van zijn ouders Fulco en Rothais. Vermoedelijk was hij ook de stichter van het kasteel van Alençon.
Ivo was gehuwd met Godehilde.
Kinderen:

  • Willem I      ± 970 – 1038        Heer van Bellême en Alençon (Volgt 2)
  • Ivo                  …. – > 1031
  • Avesgald          …. – 1035        Bisschop van Le Mans, overleed op terugweg van een pelgrimstocht naar Jeruzalem.
  • Hildeburgis                              Gehuwd met Hamo van Château-du-Loir
  • Godehilde                                1e gehuwd met ALbert de la Ferté-en-Beauce,
    2e gehuwd met Rudolf II burggraaf van Maine
Uit Wikipedia: Ivo I van Bellême

 

2a. Willem I van Bellême
Geboren rond 970, overleden in  1038. Hij was een zoon van Ivo I van Bellême en van Godehilde. Hij volgde zijn vader in 1005 op als heer van Bellême en Alençon.

Rond 1020 versloeg hij zijn leenheer Herbert I van Maine en werd hij een vazal van Richard II van Normandië. In 1027-1028 kwam hij echter in opstand tegen de nieuwe hertog, Robert van Normandië. Willem werd verslagen, aanvaardde de heerschappij van Robert en verzoende zich met hem. Hij kreeg zowaar het graafschap over Alençon. Willem was de stichter van de abdij van Dame-Marie van Lonlay. Hij overleed kort na zijn zoons Fulco en Robert.
Van hem wordt verteld dat hij “oneindig wreed en eerzuchtig” was.

Willem was getrouwd met Mathilde van Condé-sur-Noireau en werd de vader van:

  • Warinus …. – 1026  Vader van
    • Adelheid, gehuwd met Rotrud II van Mortagne,
    • en een buitenechtelijke zoon Rudolf.

Een geschiedschrijver, uit die tijd, vermeldt dat  Warinus door de duivel zelf voor de ogen van zijn vrienden wordt gewurgd.

  • Fulco, gesneuveld in een veldslag in het bos van Blavon nadat hij door zijn vader met zijn broer Robert op een plundertocht in Normandië was gezonden, begraven in de Notre-Dame van Bellême.
  • Robert I     …. – 1038
  • Willem II (Volgt 3)
  • Ivo II van Bellême  Bisschop van Sées

Willem had ook nog een buitenechtelijke zoon: Siegfried, heer van Escurès, Bouillon, La Chapelle-près-Sées en Congé-sur-Orne.

Uit Wikipedia: Willem I van Bellême

 

2b. Hildeburge de Bellême
Dochter van Ivo I van Bellême en Godehilde.
Zij was gehuwd met Hamon de Château du Loire. Heer van Château-du-Loir. (Zie Heren van Château du Loire nr. 1). Geboren rond 980, overleden op 15 januari 1030.
Kinderen:

 

3. Willem II Talvas van Bellême
Geboren omstreeks 995, overleden na 1050. Hij was een tweede overlevende zoon van Willem I van Bellême en van Mathilde van Condé-sur-Noireau. Hij kreeg het bestuur van Bellême en Alençon, na de moord op zijn broer Robert.

Hij had de reputatie een wreed en tiranniek figuur te zijn. Zo liet hij zijn eerste vrouw wurgen (terwijl ze op weg was naar de kerk) om te kunnen trouwen met een andere vrouw. Zijn zoon Arnulf kwam tegen Willem in opstand en daardoor zag Willem zich in 1047 gedwongen zijn heerlijkheid te ontvluchten. Arnulf werd gewurgd in zijn bed gevonden, aangenomen wordt dat Olivier, Willems bastaardzoon, de dader was van deze moord. Willems broer Ivo, bisschop van Sées, werd na Arnulf heer van Bellême.

Willem was eerst gehuwd met Hildeburgis, dochter van ene Arnulf, en kreeg met haar twee kinderen:

  • Arnulf
  • Mabilla van Bellême   …. -1079  Gehuwd met Rogier II van Montgomery, graaf van Shrewsbury

In zijn tweede huwelijk was Willem getrouwd met Haberga van Beaumont, dochter van Rudolf V van Beaumont, burggraaf van Maine, dit huwelijk bleef kinderloos.
Willem had nog een buitenechtelijke zoon:

  • Olivier van Mesle, monnik in de abdij van Notre-Dame du Bec
Uit Wikipedia: Willem II Talvas van Bellême

 

4. Mabilla Talvas van Bellême
Overleden te Caen op 2 december 1079. Zij was van 1071 tot aan haar dood vrouwe van Bellême. Ze behoorde tot het huis Bellême.
Mabilla was de dochter van heer Willem II Talvas van Bellême en diens echtgenote Hildeburgis. Volgens contemporaine bronnen had ze het karakter van haar vader geërfd en ze werd beschreven als wreed, vilein, amoreel, arrogant en praatziek.Rond 1050 huwde ze met Rogier II van Montgomery, één van de belangrijkste Normandische edelen en raadgever van hertog Willem II van Normandië. Rogier II was een zoon van Rogier I van Montgomery (Zie Heren van Montgomery nr. 3) en Josceline Tofulus de Turqueville.

Volgens Normandische geschiedschrijvers was het huwelijk door haar vader gepland om bondgenoten te vinden om zijn verloren gebieden te heroveren. Huidige historici zien het huwelijk als een poging van Willem II om de onafhankelijkheid van het huis Bellême in te perken. De verbintenis tussen de erfgename van Bellême en zijn vertrouweling Rogier II van Montgommery verzekerde namelijk de vrede in het zuiden van Willems landerijen.

Het echtpaar was wel degelijk zeer trouw aan Willem II. Zo herstelden ze als hun landheer verschillende kloosters: Almenêches, Troarn en het Sint-Maartensklooster in Sées. Anderzijds maakten ze verschillende edelen tot vijanden: Robert de Grandmesnil en diens broer Hugues, Raoul II de Tosny en Ernaud Fitz-Giroie. Contemporaine bronnen zien daarin het werk van Mabilla: zo zou ze een vergeefse poging gedaan hebben om Ernaud Fitz-Giroie te vergiftigen, wat een nieuwe episode in de strijd tussen het huis Giroie en het huis Bellême veroorzaakte.

In 1071 erfde ze na de dood van haar oom Ivo II, bisschop van Sées, vermoedelijk de heerlijkheid Bellême. In 1071 of 1074 kreeg haar echtgenoot Rogier II de titel van graaf van Shrewsbury, waardoor Mabilla gravin werd.

Toen Mabilla in 1079 in de burcht van Bures in Caen verbleef, slaagden aanhangers van het huis Giroie, Hugues de Saugei en diens twee broers, erin om de burcht binnen te dringen en Mabilla te onthoofden. Deze manier van sterven was in die tijd enkel voor mannen voorbehouden. Ze werd bijgezet in het klooster van Troarn, dat zij en haar echtgenoot hadden gefinancierd.

Mabilla en haar echtgenoot Rogier II van Montgomery kregen tien kinderen:

  • Rogier, jong gestorven
  • Robert II                 …. – 1130   Heer van Bellême en graaf van Alençon, Shrewsbury en Ponthieu (Volgt 5)
  • Hugo                      …. – 1098   Graaf van Shrewsbury
  • Rogier Poitevin     …. – 1123    Graaf van La Marche
  • Filips                      …. – 1099    Overleed  tijdens kruistocht.
  • Arnulf                    …. – 1119
  • Emma                   …. – 1113     Abdis van Almenèches
  • Mathilde              …. ± 1085     Huwde met graaf Robert van Mortain
  • Mabilla                                      Huwde met heer Hugo van Châteauneuf-en-Thymerais
  • Sybilla                …. – ± 1140    Huwde eerst met heer Robert FitzHamon van Glou en daarna
    met heer Jan van Raimes en stichtte vervolgens de Abdij van Tewkesbury.
Uit Wikipedia: Mabilla van Bellême

 

5. Robert van Bellême – van Montgomery
Geboren voor 1052, overleden te Castle Wareham na 1113. Hij was afkomstig uit het Huis Montgomery.
Hij was graaf van Ponthieu, burggraaf van Hiémois in het hertogdom van Normandië, heer van Bellême en graaf van Shrewsbury in Engeland.

Robert II van Bellême is de oudste zoon van Mabile de Bellême en Roger II de Montgommery (Zie Heren van Montgomery nr. 4), metgezel van Willem de Veroveraar. De dood van zijn ouders (respectievelijk in 1077 en 1094 ) biedt hem een ​​belangrijke erfenis – een reeks gebieden die zich uitstrekken over Maine en Normandië . Deze bezittingen plaatsen hem in de vazalage van drie verschillende meesters: de hertog van Normandië, de graaf van Maine en de koning van Frankrijk. Vierendertig kastelen verdedigen zijn territorium – wat het een uiterst belangrijke plaats in het hertogdom geeft. Maar niet alleen In 1099 volgde hij zijn jongere broer Hugues de Montgommery opaan het hoofd van Shrewsbury County in Engeland. Uiteindelijk werd hij dankzij zijn huwelijk met Agnès de Ponthieu rond 1100 de nieuwe graaf van Ponthieu bij de dood van zijn schoonvader.

Hij was een van de hoofdrolspelers van de anarchie die de dood in 1087 volgde van Willem de Veroveraar , hertog van Normandië en koning van Engeland. Terwijl zijn drie zonen vochten voor vaderlijke erfenis, probeerde hij al zijn bezittingen te behouden, maar verloor uiteindelijk alles. Nadat hij zijn Engelse graafschap in 1102 had teruggetrokken, nam Henry Beauclerc , de jongste van de Veroveraar, hem tien jaar later gevangen en zette hem tot zijn dood gevangen.

In 1077 nam hij samen met verschillende andere Normandische edelen deel aan de opstand van Robert Curthose tegen zijn vader, koning Willem de Veroveraar van Engeland. De opstand werd neergeslagen en alle deelnemers kregen gratie, maar desondanks liet Willem de Veroveraar hertogelijke garnizoenen in de belangrijkste burchten van de edelen plaatsen om toekomstige opstanden te vermijden.Na de moord op zijn moeder werd hij in 1079 heer van Bellême. Op die manier kwam hij in het bezit van de heuvellanden tussen Normandië en Maine.Toen Willem de Veroveraar in 1087 stierf, liet zijn broer Robert Curthose onmiddellijk alle hertogelijke garnizoenen uit zijn burchten verdrijven. Robert Curthose, die de nieuwe hertog van Normandië werd, was niet in staat om de orde te bewaren in Normandië, waarvan Robert II gebruik maakte om oorlogen tegen zijn weinig machtige buurstaten te beginnen.In 1088 begon Odo van Bayeux een opstand in een poging om Robert Curthose op de Engelse troon te krijgen in de plaats van zijn broer Willem II. Robert II werd naar Engeland gestuurd, waarna hij zich aansloot bij de verdedigers van het kasteel van Rochester. Nadat de rebellie onderworpen werd en mislukte, moesten de opstandelingen zich terugtrekken.Robert II keerde vervolgens terug naar Normandië, waar Odo van Bayeux Robert Curthose er inmiddels van overtuigd had dat Robert een gevaar voor hem betekende. Toen hij het Normandische vasteland bereikte, werd Robert gearresteerd en gevangengezet, net als de jongere broer van Robert Curthose, de latere koning Hendrik I van Engeland. Roberts vader Rogier II van Montgommery kwam vervolgens vanuit Engeland naar Normandië, nam de burchten van zijn zoon over en keerde zich tegen Robert Curthose. Curthose kon meerdere vestigingen veroveren, maar hij gaf de strijd al snel op en liet Robert terug vrij.Vervolgens hervatte Robert de oorlogen die hij tegen zijn buurstaten in het zuiden van Normandië voerde. Hij hielp Robert Curthose bij het onderwerpen van de opstand van de burgers van Rouen, met de bedoeling om zoveel mogelijk van hun eigendommen te kunnen bemachtigen. Daarna werd hij door Curthose gesteund in de strijd tegen zijn buurstaten.In 1094 veroverde Curthoses broer Hendrik I Domfront, een van de belangrijkste burchten van Robert II. Hij slaagde er niet de vesting te heroveren. Hetzelfde jaar stierf Roberts vader Rogier II. Terwijl zijn broer Hugo de Engelse bezittingen van zijn vader erfde, erfde Robert de Normandische goederen van zijn vader en werd hij graaf van Alençon. Hij kwam hierdoor in het bezit van het grootste deel van het centrale en zuidelijke deel van Normandië. In 1098 stierf Hugo, waardoor Robert eveneens in het bezit kwam van de Engelse bezittingen van zijn familie. Hij werd graaf van Shrewsbury en heer van Arundel.Robert II was een van de edelen die in 1101 de Engelse invasie van Robert Curthose ondersteunde, evenals zijn broers Rogier Poitevin en Arnulf van Montgomery en zijn neef William FitzRobert. De invasie, die als doel had om koning Hendrik I van Engeland af te zetten, mislukte en eindigde met het Verdrag van Alton. Hierbij kregen de deelnemers aan de invasie amnestie, maar het was ook mogelijk om verraders te bestraffen. In 1102 legde Hendrik Robert een reeks belastingen voor. Omdat hij die niet accepteerde, belegerde en veroverde Hendrik I de Engelse burchten van Robert II. Vervolgens verloor Robert zijn Engelse bezittingen en titels en werd hij uit Engeland verbannen.Bij de Slag bij Tinchebrai in september 1106 was Robert een van de bevelhebbers in het leger van Robert Curthose. Het Normandische leger werd verslagen, maar in tegenstelling tot Robert Curthose kon Robert II zijn gevangenneming vermijden door het slagveld te ontvluchten. Normandië kwam nu onder de controle van Hendrik I en door zich te onderwerpen wist Robert II zijn Normandische bezit te behouden. Nadat hij meegewerkt had aan verschillende samenzweringen om onder meer Robert Curthose te bevrijden, werd hij in 1112 onteigend en gevangengezet in het Kasteel van Wareham in Dorset, waar hij tot aan zijn dood rond 1130 verbleef.Robert was een bekwaam heerser, een capabele militair en een deskundig burchtenbouwer, maar had ook een wrede en sadistische reputatie.
Op 9 september 1087 huwde hij met Agnes, dochter en erfgename van graaf Gwijde I van Ponthieu (Zie Graven van Ponthieu nr. 4b) en Ada van Amiens. Na de dood van zijn schoonvader werd hij in 1101 graaf van Ponthieu. Ze kregen volgende kinderen:

  • Willem I (overleden in 1171), graaf van Ponthieu en Alençon (Volgt Graven van Ponthieu nr. 6)
  • Andreas
  • Mabilla
Uit Wikipedia:

 

Vermeldingen over de Heren Bellême:

 

Terug naar:

Heren en Vrouwen van…

  facebook         

© 3 december 2019