Lopik

Lopik is een dorp in de gelijknamige gemeente Lopik in de Nederlandse provincie Utrecht. Het is de grootste van de kernen in de gemeente Lopik met ongeveer 8.105 inwoners (2019).

Lopik ligt grofweg ingeklemd tussen de Lopikerwetering in het noorden en de N210 in het zuiden. De plaats ligt in de Lopikerwaard.

Lopik wordt voor het eerst vermeld in 1155, als ‘Lobeke’. De naam Lobeke evalueeerde geleidelijk via Lopeke, Locop(e), Loopwijc, Loopwick en Lopica naar het tegenwoordige Lopik. Oorspronkelijk bestond het landschap van de Lopikerwaard uit moerassen en bossen. In het moeras zorgden kleine riviertjes als de Enge IJssel en de Lobeke voor de afvoer van het overtollige water. De Zevender, het westelijke deel van de Lobeke, mondde bij Schoonhoven uit in de Lek. De Zevender is nu de Lopikerwetering, die de scheiding vormt tussen de polders Noord-Zevender en Zuid-Zevender. De Enge IJssel stroomde naar het oosten en kwam uit in de Hollandse IJssel. De ontginning van het gebied in de elfde eeuw na Christus gebeurde in opdracht van de bisschop van Utrecht. De heerlijke rechten van Lopik behoorden toe aan het Utrechtse Kapittel van Sint-Marie. Het gezag in Lopik werd vertegenwoordigd door een schout.

Wapen Lopik 1818

De tot 1811 bestaande band tussen Lopik en Sint-Marie is door het hartschild in het wapen van Lopik nog herkenbaar. Voorafgaand aan de ontginning werd begonnen met een gegraven watergang ‘De Graaf’ vanaf het veenstroompje Zevender-Lobeke naar de Enge-IJssel. Het rechte water De Graaf ligt ten oosten van de huidige kern van Lopik. De ontginning van het moeras startte vanuit de ontstane Lopikerwetering in noordelijke richting. Om het drassige land te ontwateren werden haaks op de waterloop sloten gegraven. Het water liep vanaf het hoger liggende land door natuurlijk verval naar de lager gelegen Lopikerwetering.

De kavels waarin de ontgonnen grond werd verdeeld werden copen genoemd. De ontstane cope-ontginning Lopikwetering was ongeveer twaalf kilometer lang. Lopik ontstond als lintdorp en geldt als schoolvoorbeeld voor ruilverkaveling. Ook op andere copen in de Lopikerwaard ontstonden kilometerslange bebouwingslinten met kernen rondom nieuw gestichte kerken en kastelen.

Vanuit Lopik werd met kleine kleine vaartuigen handelsproducten als touw en zeildoek vervoerd tussen Schoonhoven en Utrecht. De Lopikervoordijk vormde daarbij het jaagpad. Aan de wetering vestigden zich dorpswinkels, ambachtelijke bedrijven, woningen en overheidsgebouwen. Deze voordijk is de tegenwoordige Dorpstraat en Lopikerweg West en Oost.

In de dertiende eeuw kreeg Lopik voor het eerst een stenen Nederlands Hervormde kerk. De latere 50 meter hoge toren die in de 15e eeuw werd gebouwd was een duidelijk herkenningspunt in de hele Lopikerwaard. Nadat de torenspits in de Tachtigjarige Oorlog werd verwoest werd deze in 1637 hersteld. Aan het eind van de achttiende eeuw werd de kerk in fases afgebroken.

Uit: Wikipedia – Lopik (plaats)

Voorouders:

  • Nicolaes van Cats
    Vrijheer van Cats, Catshoek, Maerlant, Emelisse, Welle, Duiveland, Ossendrecht, Lopik en Boenrepas. In 1280 op 24 maart heer van Cabauw. Heer van Schoonhoven en op 19 juli 1272 geeft Floris V aan Nicolaas Cats (voogd van Sophia van der Goude) stadsvrijheid van Gouda. Maar hij had ook het erfpacht van de Vlist. Ook had hij Zuid-Zevender en Noord-Zevender verworven.
  • Arie Ernsts van Oostrum
    Geboren circa 1630 te Lopikerkapel, overleden 1706 te Lopikerkapel.
    Hij trouwde op 26 mai 1661 te Lopik met Grietje Claasdr Blom. Geboren 1640 te Lopik. Dochter van Claas Bastiaans Blom en Adriaantje Thomasdr Pellen. In 1699 was hij burgemeester van Jaarsveld.
  • Ernst Ariens van Oostrum
    Geboren 1670 te Meerkerkerbroek, gedoopt op 20 januart 1670 te Meerkerk. Overleden 1751 te Lopik. Zoon van Arie Ernsts van Oostrum en Grietje Claasdr Blom. Hij trouwde op 2 maart 1690 te Lopik met Marrigje Jans Doncker. Geboren 1667,  gedoopt 20 maart 1667 te Streefkerk. Dochter van Jan Bastiaans Doncker en Neeltje Cornelisdr  Baardman.
  • Grietje Ernsts van Oostrum
    Geboren 1693 te Lopik. Overleden 1734, begraven 12 oktober te Lopik.. Dochter van Ernst Ariens van Oostrum en Marrigje Jans Doncker.
    Zij trouwde 1e op 22 januari 1713 te Lopik met Arie Ariens van der Velden.
    Zij trouwde 2e op 2 april 1724 te Lopik met Cornelis Cornelisz Graafland.
  • Barbara Ariens van der Velde
    Geboren 1720, gedoopt 18 augustus 1720 te Lopik. Overleden 4 februari 1763 te Stolwijk. Dochter van Grietje Ernsts van Oostrum en Arie Ariens van der Velden.
    Zij trouwde op 22 november 1743 te Stolwijk met Pieter Jacobs Huijsman. Geboren 1717, gedoopt 5 dec 1717 te Stolwijk. Zoon van Jacob Pieters Huijsman en Marrigje Pieters van der Hek.
  • Ingetje Ariens Verhoef
    Geboren 1628 te Lopik, gedoopt 30 maart 1628 te Lopik. Dochter van Arie Pieters Verhoef en Barbara Daams. Zij trouwde op 22 januari 1653 te Goudriaan met Theunis Aarts Con. Geboren 17 maart 1630 te Goudriaan. Overleden 2 december 1695 te Ottoland. Zoon van Aert Jans Con en Crijntje Aerts de Soij.

Terug naar:

Dorpen en Steden

 facebook       

© 26 april 2020, laatst bijgewerkt op 26 mei 2022