Heren van Woerden

 

Van Woerden was een middeleeuws ministerialen geslacht dat vanaf begin twaalfde eeuw het erfelijke schoutambt over het Land van Woerden uitvoerde. In de dertiende eeuw behoorden de Van Woerdens tot de Hollandse adelgroep waartoe de Van Amstels, Van Brederodes en de Goyens behoorden met wie zij familiebanden hadden. Tot 1296 waren zij de Heren van Woerden, het ‘land’ dat zij in leen hielden van de bisschop van Utrecht en later van de graaf van Holland.

Woerden

Het leenschap Woerden houdt op te bestaan als Herman VI betrokken is bij de moord op Floris V van Holland in 1296. Hij wist aan zijn straf te ontkomen, maar verloor al zijn bezittingen. Men vermoedt dat hij in ballingschap zijn dagen sleet in Vlaanderen.

 

1. Hermannus (I) de Worthene.
Geboren omstreeks 1115, overleden 1160/1166. Ridder.
Zoon:

  • Hermannus (II) de Worthene (Volgt 2)

2. Hermannus (II) de Worthene. 
Geboren rond 1140,  overleden in 1178. Zoon van Hermannus (I) de Worthene.
Zoon:

  • Hermannus (III) de Worthene (Volgt 3)

3. Hermannus (III) de Worthene.
Geboren 1156/1158 – 1186. Zoon van Hermannus (II) de Worthene.
Hij was een ministeriaal die in het begin van de twaalfde eeuw door de bisschop van Utrecht als Scultetus  was aangesteld over het ‘Land van Woerden’. Hij liet zich in 1131 noemen naar dit rechtsgebied. Aangenomen wordt dat hij als Scultetus ook het bevel over het kasteel Woerden had. Het schoutambt van Woerden was erfelijk. Hij was mogelijk gehuwd met Beerta van Everdingen.
Zoon:

  • Herman IV van Woerden (Volgt 4)

 

Herman IV van Woerden

Herman IV van Woerden

4. Herman IV van Woerden.
Geboren 1177 –  overleden 1227 (gesneuveld in de Slag bij Ane). Zoon van Hermannus (III) de Worthene en Beerta van Everdingen. Hij was als leenman van de bisschop van Utrecht heer over het land van Woerden.
Hij liet zich in 1131 noemen naar dit rechtsgebied. Aangenomen wordt dat hij als Scultetus ook het bevel over het kasteel Woerden had. Het schoutambt van Woerden was erfelijk.
Herman IV werd door bisschop Dirk van Are ingezet tijdens de Loonse Oorlog. In 1204 werd hij door medestanders van graaf Willem I van Holland in een hinderlaag gelokt. In 1220 vernoemt Wouter proost van Oudmunster hem in zijn testament door hem een persoon na te laten. Hij wordt hier vermeld als Hermannum seniorem de Worthen. Herman IV sneuvelt in 1227 in de Slag bij Ane. De Slag bij Ane was een veldslag tussen een ridderleger van de bisschop van Utrecht, Otto van Lippe, en de troepen van burggraaf van Coevorden, Rudolf II van Coevorden. Laatstgenoemde werd gesteund door Drentse boeren. De Drenten wisten het leger van de bisschop te verslaan, waarbij de bisschop ook sneuvelde.
Herman IV was  gehuwd met Sofia (Sybille) Gerardsdr van Merlo.
Kinderen:

  • Herman V van Woerden (Zie 5a)
  • Baertgen van Woerden (Volgt 5b)
  • Bertha van Woerden (Volgt 5c).
Uit: Wikipedia – Herman IV van Woerden

5a. Herman V van Woerden
Geboren in 1245, overleden in 1305. Zoon van Herman IV van Woerden en  Sofia (Sybille) Gerardsdr van Merlo.
Hij is in 1240 getrouwd met Badeloge van Amstel. Dochter van Gijsbrecht III van Amstel (Zie Heren van Amstel nr. 5) en Bertha (Beerta) van Oegstgeest (Zie Heren van Oegstgeest nr. 2a).
Kinderen:

  • Gerrit I van Woerden Heer van Ter Vliet  1240-1314
  • Herman VI, laatste heer van Woerden    1245-1305 (Volgt 6)
  • Machteld van Woerden                            1250 – …. Zij was getrouwd met Gerard van Velsen, de moordenaar van graaf Floris V van Holland
Uit:
Wikipedia – Herman V van Woerden
Geni – Herman V van Woerden

5b. Baertgen van Woerden.
Dochter van Herman IV van Woerden en  Sofia (Sybille) Gerardsdr van Merlo.
Zij was gehuwd met Gijsbert Both van der Eem (geboren 1220). Zoon van Nikolaas Both van der Eem.
Zoon:

5c. Bertha van Woerden
Geboren in 1210, overleden in 1280. Dochter van Herman IV van Woerden en  Sofia (Sybille) Gerardsdr van Merlo.
Zij was gehuwd met Ghiselbertus Uten Goye. Geboren in 1200, overleden op 16 maart 1271 in Utrecht.
Zoon van Wouter Uten Goye.
Hij was ridder, maarschalk van het Sticht en commandeur van de Duitse Orde in Utrecht.
Kinderen:

  • Machteld Uten Goye  ± 1218 – …. (Volgt Heren van Uten Goye nr. 6).
  • Wouter Uten Goye, heer van Hagestein en leenheer van Langerak (1240-1281). Hij wordt vermeld 1268-1277, hij overleed in 1281. Wouter werd      geen ridder, maar bleef ‘knape’. Hij trouwde met Alverade van Arkel (1230-) een dochter van Herbaren II van Arkel heer van Asperen en Heukelom    (1195-1265).
  • Gijsbert Uten Goye, heer van Houten en ’t Goy; hij wordt vermeld 1277-1300. In 1285 werd hij ridder. Hij was vermoedelijk gehuwd met een dochter  uit de familie Van Schalkwijk.
  • Berta Uten Goye, abdis van St. Servaas, overleden in 1284.
  • Herman Uten Goye, vermeld in 1282.

 

6. Herman VI van Woerden
Geboren rond 1240, overleden 1303/1304. Hij was heer van Woerden en deelnemer aan het complot om graaf Floris V van Holland te ontvoeren, wat mislukte.

Hij was een zoon van Herman V van Woerden en Badeloch Clementa van Amstel, een dochter van Gijsbrecht III van Amstel. Hij was vermoedelijk heer van Woerden vanaf 1252, waarna zijn vader niet meer voorkomt. Hij zwoer trouw aan de bisschop van Utrecht en was op expansie van zijn grondgebied uit. In de jaren 1280 werden de landerijen in het gebied tussen het Graafschap Holland en het sticht verkocht aan Floris V van Holland. Ook Woerden viel hieronder, waardoor Herman leenman van Holland moest worden. Hij kon dit moeilijk verkroppen en enkele conflicten volgden. Zo kreeg hij in 1286 de kans van de bisschop van Utrecht om aanspraak te maken op de vrijgekomen post van kastelein van Montfoort, omdat het geslacht bijna uitgestorven was. Floris V van Holland stak daar echter een stokje voor en vergaf de positie aan de uit Brabant afkomstige Hendrik de Rovere. Op 30 maart 1287 of 1288 (Palmzondag) vond er, na acht jaar ballingschap, toch een verzoening plaats tussen de graaf en van Woerden. In 1290 wordt Van Woerden tot een van de voornaamste hovelingen genoemd aan het grafelijk hof.Herman VI nam deel aan het complot om graaf Floris V van Holland te ontvoeren. Samen met zijn zwager Gerard van Velsen en zijn neef Gijsbrecht IV van Amstel nam hij de graaf op de stadsweide van Utrecht gevangen na een opgezette valkenjacht, waarna Floris in het Muiderslot vastgezet werd. Nadat de plaatselijke bevolking door had dat hun graaf gevangen zat kwam deze in opstand. In een ontsnappingspoging van de drie edelen stak Gerard van Velsen de graaf dood. Herman sloeg op de vlucht en wist net als Gijsbrecht van Amstel te ontsnappen en ergens anders in ballingschap verder te leven. Hij verloor daarbij al zijn titels. Het vermoeden gaat dat hij in Vlaanderen in 1303 of 1304 overleden is.Van Herman VI is een zegel met drie ruiten bewaard gebleven aan een oorkonde van 25 augustus 1288 waarbij hij getuige is voor Arnoldus de Amstelle. Hij wordt vermeld als Herman miles de Woerden.
Herman VI trouwde in 1265 met Elizabeth van Brederode, een dochter van Willem I van Brederode (Zie Heren van Brederode nr. 3a) en Hildegonda van Voorne (Zie Heren van Voorne nr. 7a)
Uit dit huwelijk een dochter:

  • Clementa van Woerden (1265-1316) (Volgt 7)
Uit: Wikipedia – Herman VI van Woerden

 

7. Clementa van Woerden
Dochter van Herman VI van Woerden en Elizabeth van Brederode.
Zij was gehuwd Hubert III Schenk van Beusichem. Geboren in 1250, overleden in 1315. Heer Van Culemborg. Schenker van Utrecht, vermeld tussen 11 februari 1271 en 18 maart 1300.  Ridder op 25 juni 1271. Beleend met de jurisdictie van het Convent te Vuilkop.  Hij kreeg op 4 juli 1281 een hoeve land te Culemborg in eigendom, waarop hij zijn slot gebouwd had, en werd er op 21 november 1281 door de graaf van Gelre mee beleend. Hubert was een zoon van Hubert II Schenk van Beusichem (Zie Heren van Bosichem nr. 9a) en Margaretha van Voorne (Zie Heren van Voorne nr. 7b).
Hubert was eerder getrouwd met Elisabeth van Arkel.
Dochter van Clementa en Hubert:

 
Uit:
Wikipedia – Heren van Woerden
Wikipedia – Herman VI van Woerden

 

Zie ook:

Woerden

Terug naar:

Heren en Vrouwen van…

  facebook        

© 18 januari 2016, laatst bijgewerkt op 21 mei 2022