Oud-Alblas

Oud-Alblas is een Nederlands dorp in de Zuid-Hollandse gemeente Molenlanden, met een oppervlakte van 1314 hectare. Het is een van de oudste dorpen in de Alblasserwaard en telde op 1 januari 2021 2.250 inwoners en op 1 januari 2012 798 woningen. Alblasserdam was van oorsprong een buurtschap van Oud-Alblas.

Oud-Alblas behoorde samen met Bleskensgraaf, Brandwijk, Molenaarsgraaf, Goudriaan, Ottoland en Wijngaarden tot de gemeente Graafstroom. Vanaf 2013 is de deze gemeente opgegaan in Molenwaard, vanaf 1 januari 2019 van de gemeente Molenlanden.
Oud-Alblas telt drie molens, waaronder korenmolen De Hoop uit 1844. De negentiende-eeuwse N.H.Kerk heeft een bakstenen toren uit de veertiende eeuw.

Er liggen diverse boerderijen met historische waarde langs het riviertje de Alblas. Fietsers die de bewegwijzerde ‘Molenroute’ volgen komen door Oud-Alblas. Wandelaars kunnen het (bewegwijzerde) Oud-Alblaspad lopen dat in de omgeving van Oud Alblas is uitgezet. Ook in het nabijgelegen Alblasserbos kan gewandeld worden.

In de Romeinse tijd vermoedt men een baanpost (statio) genaamd Tablis in de buurt van Oud-Alblas. Tablis staat op de Peutinger kaart (Tabula Peutingeriana) vermeld als gelegen tussen Flenium(Vlaardingen?) en Caspingium (Asperen) aan de zuidelijke heerweg(dus niet de limes) Noviomagus (Nijmegen) – Lugdunum Batavorum (Katwijk-Brittenburg). Er zijn niet veel overblijfselen van de nederzetting Tablis aangetroffen. Wel heeft men resten van de heerweg gevonden.

NH Kerk Oud-Alblas       © JohnOoms.nl

Oud-Alblas telt 24 rijksmonumenten, waarvan o.a. de Nederlands Hervormde Kerk. Uit het midden van de 19e eeuw daterende, sobere zaalkerk. In de kerk een preekstoel uit de 17e eeuw. Orgel met twee klavieren en pedaal, gebouwd door Valckx & Van Kouteren & Co in 1924.
De toren van deze kerk is een forse bakstenen toren omstreeks 1400, waarvan het bovendeel versierd is met nissen, waarin bakstenen vorktraceringen. Korte, vierzijdige spits (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).
De toren moet al een bekend gezicht geweest zijn voor mijn voorouders Jan Ockersz en Ave Besemer.

 

 

Wapen van Oud-Alblas

Het wapen van Oud-Alblas werd op 24 juli 1816 bij besluit van de Hoge Raad van Adel aan de gemeente Oud-Alblas in gebruik bevestigd. Op 1 januari 1986 ging de gemeente over naar de nieuw opgerichte gemeente Graafstroom. Het wapen van Oud-Alblas is daardoor komen te vervallen. In het wapen van Graafstroom zijn geen elementen uit het wapen van Oud-Alblas overgenomen. Sinds 1 januari 2013 valt Oud-Alblas onder de gemeente Molenwaard.

De blazoenering van het wapen luidde als volgt:
“Van goud, beladen met 5 lozanjes van sabel, staande 3 en 2.

De heraldische kleuren in het wapen zijn: goud (geel) en sabel (zwart).

Dit is het oorspronkelijke wapen van de heerlijkheid Alblas. Het komt reeds in de dertiende eeuw voor. In 1219 werd een zekere Otto van Alblas, wonende te Utrecht, wegens bijzondere verdiensten ingeschreven als ridder. Hij genoot door tussenkomst al de inkomsten van tienden en visserijen in Alblas. Hij voerde als eerste ridder van zijn geslacht tot wapen vijf zogenaamde ruiten of nagelkoppen op zijn schild als hij ten strijde trok. Hier vindt men de oorsprong van het wapen van de zelfstandige gemeente Oud-Alblas.
Ook het geslacht Besemer voerde dit wapen. Zij hadden een aantoonbare relatie met Oud-Alblas.
Bronvermeldingen:

 

– 
Voorouders:
  • Jan Ockersz Besemer
    Geboren omstreeks 1365 te Dordrecht, overleden rond 1422 te Oud-Alblas. Zoon van Ocker Johannsz Besemer.
    Jan Ockersz. Besemer is leenman van de Hofstad Arkel te Giessen. De familie Besemer is invloedrijk en welbemiddeld in de gebieden rond de stad Dordrecht, toen de grootste en rijkste stad van het graafschap Holland.
    Hij was gehuwd met een onbekende vrouw.
  • Willem Jansz van Slingeland
    Geboren ca. 1370, overleden vóór 13 augustus 1440  te Oud-Alblas. Zoon van Jan Jansz van den Tijmpel en Catharina van Drongelen. Hoogheemraad van de Alblasserwaard (1423), landpoorter van Dordrecht ‘uut Alblasserwaert’ (1429), zegelde 1423 met het wapen Van Slingeland met in het vrijkwartier de pot. Hij was gehuwd met Katerine Dirksdr. van der Weede.
  • Ave (Ffije of Awijn) Besemer
    Geboren circa 1404 te Oud-Alblas, overleden ná 1476. Dochter van Jan (Ockersz) Besemer. Geboren in Oud-Alblas.
    Zij was gehuwd met  Pieter Voppensz, zoon van Vop (Foppe) Hoenesz. Geboren in Ouderkerk aan den IJssel.
    Volgens registers van de Heilige Geest Renten te Ouderkerk schenken zij een jaarlijkse rente van 20 stuivers waarvoor ieder jaar op zondag na Pinksteren een mis moet worden opgedragen.
  • Cornelis Pietersz Sterrenburgh
    Geboren rond 1520, overleden kort voor 30 augustus 1582 te Oud-Alblas.
    Bouwman. Hij woonde te Oud-Alblas en bezat daar ruim 20 morgen eigen land (1554). Leenman van Arkel met 5 morgen land op de noordzijde van Oud-Alblas, beleend 13 april 1562. Schepen/heemraad en stadhouder van Oud-Alblas 1580; hoogheemraad Alblasserwaard 1573.
  • Lenaert Pouwelsz
    Geboren rond 1540. Overleden tussen 20 maart 1586 en 7 januari 1587. Bouwman en woonachtig te Oud-Alblas. Gegoed in Ansenland en Andries Huijgenland.
    Hij was gehuwd met Aegje Pietersdr van Muijlwijck. Geboren rond 1550, overleden vóór 20 maart 1586. Dochter van Pieter Matthijsz Muijlwijck en Maertgen Egberts.
  • Pieter Cornelisz Sterrenburgh
    Geboren rond 1560, overleden voor 22 maart 1591. Zoon van Cornelis Pietersz. Sterrenburgh.
    Bouwman en woonachtig te Oud-Alblas. Leenman van Arkel, beleend met 5 morgen land 1582.
    Gehuwd in de kerk circa 1582 met Lielte (Liedewij) Laurensdr (Kwakernaeck). Geboren ± 1565 te Oud-Alblas, overleden voor 1638. Dochter van Lauris Pietersz  en Marijgje Woutersdr.
    Zij trouwde  later met Jan Jansz Cort.
  • Pauwel Lenartsz
    Geboren rond 1570. Zoon van Lenaert Pouwelsz en Aegje Pietersdr van Muijlwijck.
    Hij woonde te Oud-Alblas. In 1605 bouwman op Andries Huijgenland op de zuidzijde van Oud-Alblas.
    Bij verpondingen over 1626 en 1638 aangeslagen voor een waarde van resp. f 7000 en f 6000. Heiligegeestmeester 1616-1617.
    Hij trouwde  1e met Aertgen Gijssen.
    Hij trouwde 2e op 2 maart 1606 in de kerk te Oud-Alblas met Mariken Dierix. Geboren rond 1580 te Oud-Alblas. Dochter van Dirck Huijbertsz en Anneken Cornelisdr.  Mariken werd nog vermeld op 2 mei 1649 te Oud_Alblas.
  • Pieter Thijsz van Muijlwijck
    Geboren omstreeks 1585, overleden 1622/26. Wonend te Oud-Alblas. Bouwman. Zoon van Matthijs Jansz van Muijlwijck.
    Hij was gehuwd met Pietertje Pietersdr Sterrenburgh
    Geboren omstreeks 1585, overleden na 1640. Dochter van Pieter Cornelisz
    Sterrenburg  en Lielte (Liedewij) Laurensdr. (Kwakernaeck).
    Zij trouwde 2e op 11 januari 1632 te Oud-Alblas met Lenart Pouwel.
  • Matthijs Pietersz van van Muijlwijk
    Gedoopt op 13 november 1611 te Oud-Alblas, overleden voor 1 januari 1680. Bouwman en wonend te Oud-Alblas. Zoon van Pieter Thijsz van Muijlwijck en Pietertje Pietersdr Sterrenburgh.
    Hij trouwde op 8 mei in de kerk te Oud-Alblas met:
  • Anneken Pauwelsdr
    Gedoopt op 9 juni 1613 te Oud-Alblas, begraven op 1 november 1679 aldaar. Dochter van Pauwel Lenarts en Mariken Dierix.
  • Thijs Ariens de Jong
    Geboren op 2 september 1618 te Oud-Alblas. Zoon van Arie Goossens de Jong en Marijke Thijsdr van Muijlwijk.
    Hij trouwde op 6 juni 1653 met Marike Willemsdr Verhoek. Geboren in 1628.
  • Pieter Thijszen van van Muijlwijk
    Gedoopt op 23 december 1640 te Oud-Alblas. Begraven op 24 februari 1710 aldaar. Hij kocht 1 morgen 350 roeden land op de noordzijde van Oud-Alblas en 2 morgen 225 roeden op de zuidzijde. Schepen/heemraad 1681-84. Diaken 1685.
    Zoon van Matthijs Pietersz van Muijlwijk en Anneken Pauwelsdr.
    Pieter trouwde 1e op 30 september 1665 in de kerk te Oud-Alblas met:
  • Jannighje Jansdr van Loopick
    Gedoopt op 28 augustus 1633 te Ottoland, overleden vóór 1689. Dochter van Jan Aertsz van Loopick en Leentge Arijendr.
  •  Arie Thijsz de Jong
    Geboren op 7 juni 1654 te Oud-Alblas, overleden op 20 augustus 1727 aldaar.  Wonend te Oud-Alblas aan de noordzijde. Diaken 1701-1703, 1716-1718.  Zoon van Thijs Ariens de Jong en Marike Willems Verhoek. Helena Pietersdr van Muijlwijk. Geboren 1666.
    Hij trouwde op 11 april 1688 met:
  • Helena Pietersdr van Muijlwijk
    Gedoopt op 27 juni 1666 te Oud-Alblas, overleden op 1 november 1737 aldaar. Dochter van Pieter Thijszen van Muijlwijk en Jannighje Jansdr van Lopick.
  • Thijs Ariens de Jong
    Geboren op 29 januari 1702 te Oud-Alblas. Zoon van Arie Thijsz de Jong en Helena Pietersdr van Muijlwijk.
    Gehuwd met Jannigje Cooyman. Geboren 1712. Dochter van Arie Dirksz Cooyman en Maria Gerrits Verwiel.
  • Adriaan Thijsse de Jong
    Geboren op 1 juli 1736 te Oud-Alblas, overleden op 2 maart 1823 te Streefkerk‎. Zoon van Thijs Ariens de Jong en Jannigje Kooiman. Hij was gehuwd met 
    Teuntje van den DonkGeboren ‎21 mei 1755, overleden op ‎19 februari 1828. Dochter van Jacob van de Donk en Marrigje Baan.

Terug naar:

Dorpen en Steden

facebook

© 8 maart 2018, laatst bijgewerkt op 15 augustus 2023