Bleskensgraaf

Bleskensgraaf omstreeks 1860. 850 inwoners.

Bleskensgraaf is een dorp in de gemeente Molenlanden in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Van 1986 tot 2013 was het onderdeel van de voormalige gemeente  Graafstroom.  Tot 2019 behoorde het bij de gemeente Molenwaard. Het dorp heeft een oppervlakte van 1272 hectare en ligt in het centrum van de Alblasserwaard. Op 4 oktober 2019 telde Bleskensgraaf 2.845 inwoners en in 2012 telde de plaats 956 woningen.

Bleskensgraaf heette oorspronkelijk Graveland, zo genoemd naar de waternaam Grave of Graafstroom. Een grave was een gegraven of vergraven waterloop. In de 13e eeuw verwierf Willem Blassekyn (letterlijk: ‘de kleine blaaskaak’) rechten en bezittingen in een deel van dit gebied, dat vervolgens naar hem werd genoemd. Door de jaren heen is de naam langzaam veranderd van Blassekijnsgraeve in Bleskensgraaf.

Hofwegen: het Middelnederlandse hofwech betekent ‘weg die langs de hofstede (het huis) loopt’. Misschien moeten we hierbij denken aan een straatdorp met lintbebouwing. In 1855 werden de toenmalige gemeenten Bleskensgraaf en Hofwegen samengevoegd tot één gemeente met de naam Bleskensgraaf en Hofwegen (vaak afgekort tot Bleskensgraaf c.a.).

Het dorp is gelegen aan het riviertje de Graafstroom. Zoals de naam al aangeeft is dit eigenlijk een gegraven kanaal, dat aansluit op het riviertje de Alblas. In het dorp is te zien hoe het rechte gegraven deel (de Graafstroom) ter hoogte van de Wijngaardseweg overgaat in de kronkelende rivier (De Alblas), die door Bleskensgraaf, Oud Alblas en Alblasserdam stroomt en daar in de Noord uitmondt.

Bleskensgraaf heeft een betrekkelijk nieuwe dorpskern. De oude kern is door een bombardement in de vroege morgen (06:25) van 12 mei 1940, dus twee dagen na het begin van de Tweede Wereldoorlog en nog vóór het bombardement op Rotterdam, volledig verwoest. Men denkt dat het bombardement vanwege geparkeerde legerauto’s van de terugtrekkende soldaten plaatsvond. Zeven mensen kwamen om het leven. Veertig huizen werden vernietigd. Het raadhuis is met de grond gelijk gemaakt, terwijl de Nederlands Hervormde kerk onherstelbare schade opliep. De wederopbouw begon snel en nam een aantal jaren in beslag. In september 1948 werd de nieuwe kerk officieel in gebruik genomen. De laatste fase van de wederopbouw werd afgerond met de opening van het gemeentehuis op 12 mei 1955.
Oude gebouwen die er nog wel zijn, zijn de korenmolen De Vriendschap uit 1890 en twee wipmolens, genaamd De Hofwegensemolen en de Wingerdse Molen uit 1513, en vele oude boerderijen. Er zijn nog meer molens in Bleskensgraaf te vinden, zoals het restant van de molen van de buurtschap Gijbeland maar ook molen Het Haantje en De Tjasker. Deze molens staan in het weiland bij De Wingerdse Molen. De Tjasker bemaalt het weilandje en in Het Haantje wordt graan gemalen en schelpen, graan en nog veel meer gestampt.

Historisch Museum Het Voorhuis.

Aan het Koekoekspad te Bleskensgraaf is het Historisch Museum Het Voorhuis gevestigd.
Het Voorhuis is ondergebracht in het woongedeelte van een verplaatste monumentale Alblassewaardse boerderij. Delen van deze boerderij stammen uit de zeventiende eeuw, met enkele elementen die duiden op een laat middeleeuwse oorsprong. Veel authentieke details uit verschillende perioden zijn bewaard gebleven.

In het museum is een permanente expositie, de Oomskamer, ingericht over het leven en werk van de Alblasserwaardse streekromanschrijver en schilder J.W. Ooms.

 

Wapen van Bleskensgraaf

Het wapen van Bleskensgraaf werd op 24 juli 1816 aan de Zuid-Hollandse gemeente Bleskensgraaf toegekend. De gemeente is op 1 september 1855 opgegaan in de gemeente Bleskensgraaf en Hofwegen. Het wapen van Bleskensgraaf is daardoor komen te vervallen. Het keerde als (heraldisch) rechterhelft terug in het Wapen van Bleskensgraaf en Hofwegen. Sinds 1 januari 2019 valt het gebied onder de gemeente Molenlanden. In het wapen van Molenlanden zijn geen elementen uit het wapen van Bleskensgraaf opgenomen.

De blazoenering van het wapen luidde als volgt:
“Van zilver beladen met een fasce van keel waarop een halve klimmende leeuw van goud, de fasce vergezeld en chef van 9 zooden, staande 5 en 4, en en pointe van 6 zooden, 3, 2 en 1, alles van sijnople.” Het zilverkleurige schild is gedeeld door een rode balk met daarin een halve gele klimmende leeuw. In het bovenste deel staan negen groene graszoden in twee rijen van 5 resp. 4 boven elkaar. In het onderste deel staan nog eens zes groene turven in rijen van 3, 2 en 1. De heraldische kleuren zijn zilver (wit), sinopel (groen), keel (rood) en goud (geel).
Het wapen is afgeleid van het wapen van het geslacht Oem van Wijngaarden. Vanaf de zeventiende eeuw werd het als heerlijkheidswapen gevoerd voor Wijngaarden, Barendrecht en Bleskensgraaf. Een sage vertelt over het wapen: “De leeuw is de Hollandse leeuw die als gunst is verleend nadat de list van de familie, het leggen van graszoden over valkuilen, de vijandelijke legers tot staan had gebracht.”
Bron: Wikipedia – Bleskensgraaf

Voorouders:

  • Pieter Theunisz Huijsman
    Geboren omstreeks 1660 te Bleskensgraaf. Zoon van Theunis Hendriks Huijsman.
    Hij trouwde op 19 october 1687 te Bleskensgraaf met IJchje Dirks.
  • Neeltje Jansdr VerhoefGeboren 1688. Gedoopt Ottoland op 21 januari 1688. Dochter van Jan Teunis Aarts Verhoef en Neeltje Jans Vasen. Neeltje is als overleden aangegeven op 5 februari 1761 Bleskensgraaf. Zij was getrouwd met Arij Pietersz HuijsmanGeboren 1679, gedoopt 18 juni 1679 te Streefkerk. Zoon van Pieter Hendricksz Huisman en Ariaentje Huijbertsdr. Swartbol, wonende Nieuwland en Neder-slingeland, overleden na 1727.

Terug naar:

Dorpen en Steden

facebook

 

© 30 november 2017, laatst bijgewerkt op 15 augustus 2023