Een verhaal uit Ouderkerk aan den IJssel

 

Het leven van Hendrik Cornelisz Opschoor

In het vroege voorjaar van 1728, toen de wind nog guur over de IJssel blies, werd in het dorp Ouderkerk aan den IJssel een jongen gedoopt: Hendrik Cornelisz Opschoor. Hij was de zoon van Cornelis Hendriks Opschoor en Aaltje Cornelisse Ooms, een boerenfamilie die al generaties lang hun bestaan opbouwde op de vruchtbare kleigronden langs de rivier.

 

 Boer, diaken en weerbare man

Hendrik groeide op in een tijd waarin de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden langzaam haar glans verloor. De Gouden Eeuw was voorbij, maar in de dorpen langs de IJssel leefde men nog volgens oude waarden: hard werken, zuinig leven, en trouw aan kerk en gemeenschap. Hendrik werd boer, zoals zijn vader voor hem, maar hij was meer dan een eenvoudige landman. Hij stond bekend als een vermogende en weerbare man — iemand die niet alleen zijn land verdedigde, maar ook zijn principes. De snaphaan, een vuurwapen dat hij bezat, was symbool van zijn bereidheid om zijn gezin en eigendom te beschermen in roerige tijden.

Als diaken in de hervormde kerk van Ouderkerk aan den IJssel had Hendrik een gerespecteerde positie. Hij hielp bij het uitdelen van armenzorg, het beheren van kerkelijke goederen en het ondersteunen van de predikant.
Zijn geloof was diep geworteld, en zijn rol in de kerk weerspiegelde zijn betrokkenheid bij de gemeenschap.

 

💒 Een huwelijk en een gezin

Op 26 mei 1749 trad Hendrik in het huwelijk met Lijsbeth Leendertsdr Noorlander, dochter van Leendert Cornelisz Noorlander en Lijsbeth Andriesdr Verkayck — een familie die ook bekend stond onder de naam “de Jong.” Lijsbeth was een vrouw van stand, gedoopt in hetzelfde dorp als Hendrik, en samen vormden zij een krachtig boerengezin.

Hun huwelijk was vruchtbaar: tussen 1749 en 1769 kregen zij negen kinderen. Sommigen stierven jong, zoals Lysbeth (1749–1750) en Lysbeth (1767–1767), maar anderen groeiden op tot volwassenheid en zetten de familielijn voort. Cornelis en Leendert leefden tot in 1828, Huibert trouwde met Lijsbeth Twigt, en Arij bereikte de respectabele leeftijd van 72 jaar.

 

🏡 Het leven in Ouderkerk

Het dorp Ouderkerk aan den IJssel was in de 18e eeuw een kleine, maar levendige gemeenschap. De rivier was de levensader van het dorp — bron van handel, visserij en transport. De boeren bewerkten hun land met de seizoenen, en het kerkgebouw was het centrum van het sociale leven. Hendrik en zijn gezin leefden in een tijd waarin de Franse invloed op Nederland groeide, en de patriottenbeweging opkwam. Hoewel zulke politieke stormen vooral in de steden voelbaar waren, sijpelden ze ook door naar de dorpen.

Als vermogend man had Hendrik waarschijnlijk een zekere invloed in het dorp.
Zijn rol als diaken en zijn bezit van een snaphaan suggereren dat hij niet alleen zijn gezin, maar ook zijn gemeenschap verdedigde — fysiek en geestelijk.

 

🕊️ Einde van een tijdperk

Hendrik overleed op 23 augustus 1808, op 80-jarige leeftijd. Zijn vrouw Lijsbeth overleefde hem nog 13 jaar en overleed in 1821.
Hun leven besloeg een periode van grote verandering: van de Republiek naar de Franse tijd, van lokale autonomie naar centralisatie.
Maar in Ouderkerk aan den IJssel bleef het ritme van het boerenleven en de kerkelijke gemeenschap grotendeels intact.

Hun kinderen droegen de naam Opschoor voort, en hun verhaal leeft voort in de archieven, in de kerkenboeken, en misschien zelfs in de herinneringen van hun nakomelingen…