Giessenburg is een voormalige gemeente en dorp in de gemeente Molenlanden, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland.
In 2018 telde het dorp 4.840 inwoners. Als gemeente is het ontstaan in 1957 door een samenvoeging van de gemeenten Giessen-Nieuwkerk en Peursum. Tot de gemeente Giessenburg, die in 1986 opging in de gemeente Giessenlanden, hoorde ook Giessen-Oudekerk (onderdeel van Giessendam). Vanaf 1 januari 2019 is de gemeente  Giessenlanden samengevoegd met de gemeente Molenwaard  in de nieuw gevormde gemeente Molenlanden.

De naam Giessenburg komt van de burcht de Giessenburcht oftewel kasteel Giessenburg. De rivier die door Giessenburg stroomt, is de Giessen. Aan deze rivier werd in 1411 een houten toren gebouwd, als versterking van de graaf van Holland in de Arkelse oorlogen. Arent van Gent, een vertrouweling van de Hollandse graven, kreeg de toren in 1412 in leen. Hij verving het houten bouwsel door een stenen woontoren en groef er een gracht omheen. Hij noemde zich als eerste Heer van Giessenburg.
In de zeventiende eeuw was het slot met de bijbehorende heerlijkheden Giessenburg en Giessen-Nieuwkerk eigendom van de familie Van Marlot uit Den Haag. Lodewijk van Marlot heeft waarschijnlijk rond 1665 de eenvoudige stenen donjon uitgebreid tot een volwaardige buitenplaats. Het slot is eeuwenlang van grote betekenis geweest voor het gebied rond de Giessen. De heren van Giessenburg (later d’Ablaing van Giessenburg) waren ook erfwatergraaf van het waterschap de Overwaard. Rond 1800 is het slot Giessenburg afgebroken.

Het wapen van Giessenburg werd op 6 april 1957 bij Koninklijk Besluit aan de gemeente Giessenburg toegekend. Op 1 januari 1956 was deze gemeente ontstaan uit Giessen-Nieuwkerk, Peursum en een deel van Giessendam. De gemeente ging op 1 januari 1986 in de nieuwe gemeente Giessenlanden. Het wapen van Giessenburg is daardoor komen te vervallen. In het wapen van Giessenlanden zijn geen elementen uit het wapen van Giessenburg opgenomen.

De blazoenering van het wapen luidde als volgt:
“Doorsneden : I gedeeld, a) in azuur 2 toegewende leeuwen van goud, b) in keel een zilveren molenrad, II gedeeld, a) in goud een leeuw van keel, getongd en genageld van azuur; in het schildhoofd vergezeld van een barensteel van azuur, b) in sabel 2 beurtelings gekanteelde dwarsbalken van zilver. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 paarlen.”

Het schild wordt gedekt met een gravenkroon.
Het wapen is een samenvoeging van de wapens van de gemeenten waaruit Giessenburg op 1 januari 1956 is ontstaan: in I.a het wapen van Giessen-Nieuwkerk, in I.b het wapen van Giessendam en in II het wapen van Peursum.

 

Bronvermelding: Wikipedia-Giessenburg

 

Terug naar:

Gemeenten