Jan II van Arkel

en zijn nazaten

naar Ooms – Braat

 

Het Land van Arkel heeft een fascinerende geschiedenis!
Het vormde een leen van het graafschap Holland en kende haar hoogtijdagen onder het bewind van de Heren van Arkel. In die tijd groeide het uit tot een economisch en strategisch belangrijk gebied. Onder andere Gorinchem en Leerdam speelden een prominente rol, met kastelen zoals de bekende Keizerlijke Burcht in Gorinchem.

Het verhaal van de Arkelse Oorlogen, die eindigden in 1412, maakt de geschiedenis van dit leenschap extra bijzonder. Deze oorlogen leidden tot de val van de Arkelse macht, waarna het gebied werd geïntegreerd in het graafschap Holland.
Herbaren II van der Lede vestigde zich in Arkel en werd de stamvader van het geslacht Van Arkel.
De zoon van Herbaren, Jan I van Arkel wordt in een kroniek uit 1253 genoemd als leenman van de graaf van Holland. In 1260 kreeg hij Bergambacht in zijn bezit.
Jan I werd bijgenaamd De Sterke, hij zou zich eens voor de grap aan de poort van Gorinchem opgetrokken hebben met zijn paard.
In 1267 begon hij met de bouw van het kasteel van Gorinchem.
Zijn opvolger Jan II kocht in 1272 de havenplaats Gorinchem van de graaf van Bentheim. Het grondgebied strekte zich nu tot aan de Merwede, en men mocht nu tol heffen op de Lek en de Merwede. Er ontstond een bloeiende handel waaruit de Heren van Arkel grote verdiensten konden halen. Er werden diverse kastelen gebouwd, waarvan de meest bekende in Asperen, Haastrecht en Gorinchem (1267). De heren verbleven meestal in het laatste kasteel. Jan II droeg het kasteel van Gorinchem in 1290 op aan zijn leenheer Floris V van Holland, uit eerbied voor diens gezag.

 

EERSTE GENERATIE

1. Jan II van Arkel

 

🏰 Ridder tussen Rivieren en Rijken

In een tijd waarin de Lage Landen nog geen eenheid vormden, maar een lappendeken waren van graafschappen, heerlijkheden en twistende edelen, groeide Jan Herbaren II van Arkel uit tot een invloedrijke figuur in het graafschap Holland. Geboren rond 1255 als zoon van Jan I van Arkel en Bertha van Ochten, erfde hij niet alleen een naam, maar ook een dynastie die zich strategisch nestelde tussen de rivieren de Linge en de Merwede.

 

👑 Een jeugd onder regentschap

Toen Jan II in 1269 officieel heer van Arkel werd, was hij nog minderjarig. Zijn moeder Bertha nam het regentschap waar, een zeldzame maar krachtige rol voor een vrouw in die tijd. De familie Arkel stamde af van Herbaren II van der Lede, de eerste heer van Arkel, die de basis legde voor een dynastie die zich zou mengen in de grote politieke en militaire conflicten van de 13e eeuw.

 

⚔️ Van Gorinchem tot Woeringen

Jan II was geen passieve landheer. In 1273 kocht hij de havenstad Gorinchem van Otto II van Bentheim, een zet die zijn economische macht aanzienlijk vergrootte. Gorinchem lag strategisch aan de Merwede en werd een spil in de tolheffing en handel.
In 1290 erkende Jan Floris V van Holland als zijn leenheer voor het kasteel in Gorinchem, waarmee hij het recht kreeg om tol te heffen—een teken van zijn diplomatieke slimheid.

In 1288 vocht hij mee aan Brabantse zijde in de Slag bij Woeringen, een conflict dat de machtsverhoudingen in het Rijnland herschikte.

 

Jan was niet zomaar een krijgsman; hij werd tot ridder geslagen door Floris V tijdens de instelling van de Orde van Sint Jacob, een eer die zijn status onder de Hollandse adel bevestigde.

 

🧭 Een man van invloed

Jan II was meer dan een krijgsheer. In 1292 leende hij samen met Richoud van Noordeloos en Lambrecht de Vriese een astronomisch bedrag van 12.000 Hollandse ponden aan Floris V— een som die getuigt van zijn financiële macht. Toen Floris in 1296 werd vermoord, nam Jan samen met de heren van Wassenaar en Borsselen tijdelijk het bestuur van Holland op zich. Zijn rol als regent toont zijn politieke gewicht in een tijd van chaos.

 

⚰️ De Slag bij Vronen en zijn einde

Het jaar 1297 bracht zijn ondergang. Tijdens de Slag bij Vronen, een conflict tussen de Hollandse troepen en opstandige West-Friezen, sneuvelde Jan II. Hij werd begraven in Gorinchem, de stad die hij tot bloei had gebracht.

👨‍👩‍👧‍👦 De dynastie van Arkel

Jan II huwde Bertrouda van Sterkenborg, dochter van Gerard van Sterkenburg. Samen kregen ze een indrukwekkend nageslacht:

• Jan III van Arkel (1280–1324)  Volgde zijn vader op als heer van Arkel (Volgt 2a)
• Mabilia van Arkel (1284-1317) (Volgt 2b)
• Herbaren van Arkel  Heer van Slingeland, breidde de invloed van de familie uit richting de Alblasserwaard (Volgt 2c)
  
• Johanna van Arkel van Bokhoven (± 1285 – ± 1355) (Volgt 2d)
• Nicolaas Oem van Arkel (1280/85–1345) Hij was rentmeester van Jan van Arkel, bisschop van Utrecht, zijn neef.
  Hij was regent van Arkel, nadat zijn broer Jan III van Arkel in 1324 was overleden, totdat diens zoon Jan IV van Arkel oud genoeg was om Heer van Arkel te zijn.
  Zijn rol als regent en rentmeester onderstreept hoe het geslacht Van Arkel zich bleef positioneren binnen kerkelijke en wereldlijke macht. Zijn bijnaam “Oem” (Oom) is een charmant detail dat de dynastieke continuïteit illustreert.
  Het is suggestief aannemelijk dat Adriaen Adriaensz Oom van hem zou afstammen.
  Echter, er ontbreekt nog elk bewijs…

🌍 De wereld van Jan II

Jan leefde in een tijd waarin de feodale orde nog stevig verankerd was, maar waarin steden als Dordrecht, Utrecht en Gorinchem begonnen te groeien als economische centra. De graafschappen Holland, Brabant en Gelre streden om invloed, terwijl de adel zich moest positioneren tussen loyaliteit aan de graaf en eigen ambities.

De familie Arkel wist zich te handhaven en zelfs uit te breiden, mede dankzij strategische huwelijken, militaire inzet en economische visie.
Jan II van Arkel was een spilfiguur in deze transitie van middeleeuwse macht naar proto-stedelijke invloed.

______________________________________________________________________________________________________

TWEEDE GENERATIE

2a. Jan III van Arkel

 

🏰Tussen dynastie en dissonantie

In het hart van de Lage Landen, waar rivieren als de Merwede en de Linge kronkelen door vruchtbare gronden en strategische handelsroutes, regeerde Jan III van Arkel als heer van Arkel van 1297 tot 1324. Geboren rond 1275 als zoon van Jan II van Arkel en Bertrouda van Sterkenborg, erfde hij het leiderschap na de dood van zijn vader bij de Slag van Vronen. Wat volgde was een leven vol politieke invloed, territoriale expansie en persoonlijke turbulentie.

🌍 Een heer in een veranderende wereld

De 13e en vroege 14e eeuw waren een tijd van groeiende stedelijke macht, rivaliserende graafschappen en kerkelijke invloed. Jan III bewoog zich behendig in dit krachtenveld. Hij breidde het Arkelse grondbezit uit met aankopen in Holland en Brabant, en in 1304 verkreeg hij het bezit van de heren van Ter Leede, nadat die familietak was uitgestorven. Daarmee verstevigde hij de positie van het huis Arkel als regionale macht.

Als raadsman van bisschop Gwijde van Avesnes van Utrecht had hij ook invloed binnen de kerkelijke hiërarchie. In 1321 werd hij door Willem III van Holland aangesteld als scheidsrechter in een conflict met Jan I van Brabant—een teken van vertrouwen en prestige. Toch keerde het tij: Willem van Duivenvoorde, een opkomende edelman, drong Jan III naar de achtergrond.

👨‍👩‍👧‍👦 Een dynastie in beweging

Jan III’s gezinsleven was complex en weerspiegelde de politieke en dynastieke belangen van zijn tijd. In 1293 trouwde hij met Mabelia van Voorne, dochter van Albrecht van Voorne en Aleyd van Loon. Hun huwelijk bracht drie kinderen voort:

• Een onbekend kind dat jong overleed
• Mabelia van Arkel (1295–1318), gehuwd met Willem de Cocq van Weerdenburg
• Jan IV van Arkel (1305–1360), opvolger en latere heer van Arkel (Volgt 3a)

Maar het huwelijk kende spanningen. In 1305 verstootte Jan zijn vrouw en gaf haar een inkomen uit de tienden van Leerdam. Mabelia stierf in 1313 en werd begraven in Gorinchem, de stad die als machtscentrum van de Arkels fungeerde.

In 1310 sloot Jan twee onwettige huwelijken, waaruit onder andere Dirk Alras van Arkel werd geboren. In 1314 trad hij opnieuw in het huwelijk, ditmaal met Cunegonde van Virnenburg, dochter van Robert II van Virneburg en Kunegonde van Cuijk. Hun kinderen vormden een nieuwe generatie met invloedrijke posities:

• Jan van Arkel (1314–1378): Bisschop van Utrecht en Luik
• Robrecht van Arkel (1320–1347): Heer van den Berghe, bevelhebber bij het Beleg van Utrecht
• Cunegonde van Arkel (1321–1346): Gehuwd met Jan van Heusden
• Margaretha van Arkel (†1368): Gehuwd met Gijsbrecht III Both van der Eem

Het huwelijk met Cunegonde liep echter stuk. In 1323 vluchtte zij met haar kinderen naar een klooster in Linschoten, waar ze in 1326 nog verbleef. De breuk weerspiegelt de spanningen tussen persoonlijke relaties en dynastieke belangen.

⚰️ Einde van een tijdperk

Jan III overleed op 24 december 1324 en werd begraven in Gorinchem, naast zijn eerste vrouw. Zijn broer Nicolaas Oem van Arkel nam het regentschap op zich tot Jan IV oud genoeg was om te regeren. Daarmee werd de dynastie voortgezet, met wortels die zich steeds dieper in de Hollandse klei boorden.

🧭 Historische context

Jan III leefde in een tijd waarin de macht van de graven van Holland groeide, maar ook onder druk stond van Brabant, Gelre en de kerk. De Arkels wisten zich staande te houden door diplomatie, militaire inzet en strategische huwelijken. Gorinchem groeide onder hun leiding uit tot een belangrijk economisch en bestuurlijk centrum.

Zijn leven toont hoe middeleeuwse adel balanceerde tussen loyaliteit, ambitie en familie. Jan III was geen legende van het slagveld, maar een bouwer van invloed, een man van raad en raadsel, en een spilfiguur in de overgang van feodale naar meer gecentraliseerde macht.

---

 

2b. Mabilia van Arkel

 

🏰Vrouwe tussen rivieren en ridderlijke dynastieën

Geboren in 1284 als dochter van Jan II van Arkel en Bertrouda van Sterkenborg, groeide Mabilia van Arkel op in een van de meest invloedrijke adellijke families van het graafschap Holland. Haar vader sneuvelde in 1297 bij de Slag van Vronen, en haar broers zouden het huis Arkel verder uitbouwen tot een regionale macht met Gorinchem als centrum.

Mabilia’s leven speelde zich af in een tijd waarin huwelijken niet alleen persoonlijke verbintenissen waren, maar ook politieke allianties. Haar huwelijk met Zweder II van Zuylen van Abcoude, heer van Abcoude en Wijk bij Duurstede, was zo’n strategische verbintenis tussen twee adellijke huizen die hun invloed langs de rivieren de Vecht en de Lek wilden versterken.

💍 Een dynastieke verbintenis

Zweder II van Zuylen van Abcoude, geboren rond 1280, was de zoon van Gijsbrecht II van Zuylen van Abcoude en Asekin van Cats. Hij erfde de heerlijkheden Abcoude en Wijk bij Duurstede, beide gelegen in het Sticht Utrecht, een gebied dat onder invloed stond van de bisschop van Utrecht maar waar lokale heren veel autonomie genoten.

Het huwelijk tussen Mabilia en Zweder vond vermoedelijk plaats rond 1305, en bracht twee zonen voort:

• Jan van Abcoude   Volgde zijn vader op als heer van Abcoude.
• Gijsbrecht III van Abcoude (Volgt 3b) Gehuwd met Johanna van Horne, vrouwe van Gaasbeek, Putten en Strijen. Dit huwelijk verbond het huis Abcoude met het machtige huis Horne, dat zijn wortels had in Brabant en Limburg.

Gijsbrecht en Johanna kregen meerdere kinderen, waaronder Zweder III van Abcoude, die heer werd van Gaasbeek.

⚰️ Laatste jaren en nalatenschap

Mabilia overleed in 1317, op 33-jarige leeftijd, en werd begraven in Werkhoven, nabij Wijk bij Duurstede. Haar echtgenoot Zweder II overleefde haar met drie decennia en stierf op 15 april 1347. Hun nageslacht zou via het huis Abcoude en Horne een belangrijke rol spelen in de politieke en militaire conflicten van de 14e eeuw.

🧭 Historische context

Mabilia leefde in een tijd waarin het graafschap Holland, het Sticht Utrecht en het hertogdom Brabant voortdurend streden om invloed. De Arkels waren verbonden aan Holland, terwijl de Zuylen van Abcoude hun macht baseerden in het Sticht. Door haar huwelijk bracht Mabilia deze werelden samen, en haar kinderen zouden deze dynastieke brug verder uitbouwen.

De regio rond Abcoude, Gaasbeek, Wijk bij Duurstede en Gorinchem werd in deze periode gekenmerkt door kastelen, tolrechten, en conflicten tussen lokale heren en centrale macht. Mabilia’s leven weerspiegelt hoe vrouwen in de adel via huwelijk en nageslacht een cruciale rol speelden in het politieke weefsel van de middeleeuwse Nederlanden.

---

2c. Herbaren van Arkel

 

🏰Heer van Slingeland tussen water en erfgoed

Geboren rond 1275 als zoon van Jan II van Arkel en Bertrouda van Sterkenborg, groeide Herbaren van Arkel op in een dynastie die zich strategisch had genesteld tussen de rivieren de Merwede, de Linge en de Lek.
Terwijl zijn broer Jan III van Arkel de hoofdlinie voortzette, koos Herbaren zijn eigen pad als heer van verspreide bezittingen in de zuidelijke waarden van Holland.

Zijn domeinen omvatten delen van de Groote of Hollandsche Waard, de Alblasserwaard, de Vijfherenlanden en het Land van Altena, gebieden die in de late 13e en vroege 14e eeuw volop in ontwikkeling waren door ontginning, bedijking en tolheffing. Herbaren werd bekend als heer van Molenaarsgraaf en heer van Slingeland, titels die zijn lokale invloed bevestigden.

💍 Een huwelijk met Cuijkse wortels

Herbaren trad in het huwelijk met Odilia van Cuijk (ca. 1295 – vóór 1317), dochter van Albert Otto van Cuijk en Aleidis van Diest. Het huis Cuijk was een machtige familie in het oosten van het huidige Nederland, met banden tot in het hertogdom Brabant en het bisdom Luik. Door dit huwelijk verbond Herbaren zich met een dynastie die buiten Holland aanzien genoot.

Samen kregen ze één bekende dochter:

• Elisabeth van Arkel (Volgt 3c), die als vrouwe van Slingelandt haar vaders bezittingen voortzette. Zij huwde met Jan Janszoon van den Tempel, een edelman uit een lokaal geslacht dat actief was in de ambachten rond de Alblasserwaard.

 

🌍 Een edelman in een veranderend landschap

Herbaren leefde in een tijd waarin het landschap van Zuid-Holland drastisch veranderde. Door bedijking en ontginning werden moerassen omgevormd tot vruchtbare landbouwgrond. De Arkels speelden hierin een actieve rol: ze investeerden in waterbeheer, versterkten kastelen en vestigden tolrechten langs de rivieren.

Als heer van Slingeland en Molenaarsgraaf had Herbaren invloed op de lokale rechtspraak, het beheer van dijken en sluizen, en de bescherming van boeren en pachters. Zijn positie was minder politiek dan die van zijn broer Jan III, maar des te belangrijker voor de economische stabiliteit van het Arkelse gebied.

⚰️ Laatste jaren en nalatenschap

Herbaren overleed rond 1325, vermoedelijk in de regio van Molenaarsgraaf of Slingeland. Zijn dochter Elisabeth zette zijn lijn voort, en via haar huwelijk met Jan van den Tempel werd het Slingelandse bezit geïntegreerd in andere lokale adellijke netwerken.

Hoewel Herbaren geen rol speelde in de grote politieke conflicten van zijn tijd, was zijn nalatenschap voelbaar in de lokale infrastructuur en de opbouw van het Arkelse achterland. Zijn tak van de familie Arkel vormde een stabiele basis voor de dynastie, die zich later zou mengen in de Hoekse en Kabeljauwse twisten.

---

 2d. Johanna van Arkel van Bockhoven 

 

🌿Vrouwe tussen adel en ambacht in het middeleeuwse Holland

Geboren rond 1285  groeide Johanna van Arkel van Bokhoven op in een wereld waarin de macht van de lokale heren nog stevig verankerd was in landbezit, rechtspraak en militaire plicht. Als dochter van Jan II van Arkel, heer van Arkel, en Bertroude van Sterkenborg, stamde zij uit een invloedrijke adellijke familie die haar wortels diep in het rivierengebied had geplant. Haar jeugd speelde zich af in een tijd van politieke schermutselingen tussen de graven van Holland en de opkomende steden, waarin het geslacht Van Arkel een strategische rol speelde.

 

💍 Huwelijk en overgang naar het ambachtelijke leven

Rond 1323 trad Johanna in het huwelijk met Claes Oem, zoon van Cleys Oem en Elisabeth Vrank van Dordrecht.
De familie Oem was van aanzien in Dordrecht, een stad die in deze periode uitgroeide tot een belangrijk handelscentrum aan de Merwede. Claes was ambachtsheer van Dubbeldam en werd in 1325 benoemd tot schout van Dordrecht, een functie die hem verantwoordelijk maakte voor ordehandhaving, rechtspraak en het innen van belastingen namens de graaf van Holland.

Voor Johanna betekende dit huwelijk een overgang van het adellijke leven naar een positie waarin bestuurlijke invloed en stedelijke dynamiek centraal stonden. Ze vestigde zich in Dordrecht, waar haar gezin opgroeide in een omgeving van begijnhoven, koopmanshuizen en schepenbanken.

👨‍👩‍👧‍👦 Het gezin Oem – tussen traditie en vernieuwing

Johanna en Claes kregen meerdere kinderen, die ieder op hun manier een rol speelden in de lokale geschiedenis:

• Gilles Oem huwde met Barbara de Jode van Hardinxveld (Volgt 3d)
• Claes Oem (jr.) wordt in sommige bronnen genoemd als heer van Vaerrenberch en Haestenberch, wat wijst op landbezit buiten Dordrecht.
• Godschalk Oem, overleden vóór 1345, bleef ongehuwd en lijkt geen bestuurlijke functie te hebben vervuld.
• Everwige Oem koos een religieuze roeping en werd in 1360 meesteresse van het Begijnhof te Dordrecht. In een tijd waarin vrouwen zelden publieke functies bekleedden, was dit een invloedrijke positie binnen de stadsmuren — verantwoordelijk voor het bestuur van een gemeenschap van devote vrouwen.
• Simon Oem van Bysanten was Tressorier van Dordrecht.

 

🏘️ Dordrecht en Dubbeldam in Johanna’s tijd

Dordrecht was in de 14e eeuw een bloeiende stad, strategisch gelegen aan de Merwede. De stad had stapelrecht, wat betekende dat alle goederen die via de rivieren vervoerd werden, eerst in Dordrecht moesten worden aangeboden. Dit bracht welvaart, maar ook spanningen met andere steden zoals Rotterdam en Delft.

Dubbeldam, waar Claes ambachtsheer was, lag net buiten de stad en was een agrarische nederzetting met eigen rechtspraak en pachtstructuren. Johanna’s leven bewoog zich dus tussen stad en land, tussen adel en ambacht, tussen traditie en opkomende stedelijke macht.

🕯️ Nalatenschap

Johanna overleed vermoedelijk rond 1355. Haar nalatenschap leeft voort in de bestuurlijke en religieuze sporen die haar kinderen achterlieten. Als schakel tussen het huis van Arkel en de stedelijke elite van Dordrecht, belichaamde zij de overgang van feodale macht naar stedelijke invloed — een proces dat het middeleeuwse Holland voorgoed zou veranderen.

_________________________________________________________________________________________________________________

3a. Jan IV van Arkel

🏰Heer tussen dynastie en revolte

In een tijd waarin de Lage Landen werden verscheurd door dynastieke twisten en stedelijke opstanden, stond Jan IV van Arkel als een rots in de branding. Geboren rond 1314 als zoon van Jan III van Arkel en Mabelia van Voorne, erfde hij in 1326 het leiderschap over het huis Arkel—een machtige heerlijkheid gelegen tussen de rivieren de Linge en de Merwede, met Gorinchem als politiek en economisch centrum.

 

🌍 Een edelman in een verscheurd graafschap

Jan IV begon zijn carrière als vertrouweling van graaf Willem IV van Holland, een positie die hem toegang gaf tot het hart van het Hollandse bestuur. Maar toen zijn halfbroer Jan van Arkel tot bisschop van Utrecht werd verkozen, trok Jan IV zich terug uit het politieke centrum. Toch bleef zijn invloed groeien, vooral door het verkrijgen van nieuwe heerlijkheden en het sluiten van strategische allianties.

De dood van Willem IV bij de Slag bij Warns (1345) luidde een nieuwe fase in. De macht verschoof naar Margaretha van Beieren, maar Jan IV koos de zijde van haar zoon Willem V van Holland. Hij steunde Willem V financieel en militair, onder andere tijdens het Beleg van Tiel (1350) en het Beleg van Geertruidenberg (1351–1352), waar hij als opperbevelhebber optrad.

Samen met Gerard III van Heemskerk, Gijsbrecht II van Nijenrode en Jan I van Egmont tekende hij de Kabeljauwse verbondsakte, waarmee hij een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Hoekse en Kabeljauwse twisten—een langdurige burgeroorlog tussen de stedelijke elite (Hoeken) en de adel (Kabeljauwen).

👨‍👩‍👧‍👦 Een dynastie met prestige

In 1327 trad Jan IV in het huwelijk met Irmengarde van Kleef, dochter van Otto, graaf van Kleef. Dit huwelijk bracht aanzien en versterkte de banden met het Rijnland. De graaf van Holland noemde hem zelfs “Zijne lieve neve”, een teken van nauwe verwantschap en vertrouwen.

Samen kregen ze vier kinderen:

• Machteld van Arkel (1330–1381): Gehuwd met Willem V van Horne, heer van Altena
• Jan (†1352): Jong overleden
• Otto van Arkel: Opvolger en latere heer van Arkel (Volgt 4a)
• Elizabeth van Arkel (1365–1407): Gehuwd met Borre van Haamstede

Daarnaast had Jan IV vier bastaardkinderen, die mogelijk via lokale functies of huwelijken verbonden bleven aan het huis Arkel:

• Jan van Kervenem
• Jan van der Donk
• Jan van Wolferen
• Goedeken van Arkel (De Hoghe)

Deze kinderen, hoewel buiten het wettige huwelijk geboren, tonen hoe dynastieën als Arkel hun invloed konden uitbreiden via informele netwerken en lokale loyaliteit.

⚔️ Laatste jaren en nalatenschap

Toen Willem V in 1357 krankzinnig werd verklaard, verzette Jan IV zich tegen diens broer Albrecht van Beieren, die als ruwaard optrad. Jan steunde de stad Delft in haar opstand tegen Albrecht en pleitte voor het bestuur door Machteld van Lancaster, de vrouw van Willem V. Hoewel de vrede in 1359 werd hersteld, moest Jan IV enkele heerlijkheden inleveren—een teken dat zijn politieke ster tanende was.

Jan IV overleed op 5 mei 1360 en werd opgevolgd door zijn zoon Otto van Arkel, waarmee de dynastie haar invloed voortzette in een steeds complexer politiek landschap.

🧭 Historische context

Jan IV leefde in een tijd van overgang: van feodale orde naar stedelijke macht, van dynastieke loyaliteit naar politieke fracties. De Hoekse en Kabeljauwse twisten vormden het decor van zijn leven, waarin hij als Kabeljauwse leider een centrale rol speelde. Zijn steun aan Willem V, zijn militaire campagnes en zijn diplomatieke huwelijk met Kleef tonen hoe het huis Arkel zich handhaafde en zelfs groeide in een tijd van chaos.

---

3b. Gijsbrecht III van Abcoude 

 

🏰Heer van Abcoude en Wijk bij Duurstede — een man tussen dynastie en diplomatie

In het jaar 1310 werd Gijsbrecht III van Abcoude geboren als zoon van en Mabelia van Arkel en Sweder II van Abcoude, telgen uit twee invloedrijke adellijke huizen in het Graafschap Holland en in het Sticht Utrecht. Zijn jeugd viel samen met een periode van groeiende spanningen tussen lokale heren, bisschoppelijke macht en de opkomende steden. Als erfgenaam van Abcoude en Wijk bij Duurstede stond Gijsbrecht voor de taak om zijn positie niet alleen te behouden, maar ook strategisch uit te breiden.

 

💍 Een huwelijk met politieke reikwijdte

In 1349 trad Gijsbrecht in het huwelijk met Johanna van Horne, dochter van Willem IV van Horne en Oda van Putten en Strijen. Johanna was niet zomaar een edelvrouw — zij was vrouwe van Gaasbeek, een heerlijkheid met diepe wortels in de Brabantse dynastie. Haar familie stamde af van Godfried van Leuven, zoon van hertog Hendrik I van Brabant, die in 1236 het land van Gaasbeek verwierf en rond 1240 het kasteel liet bouwen dat tot op heden het landschap siert.

Het huwelijk tussen Gijsbrecht en Johanna was meer dan een verbintenis tussen twee personen; het was een alliantie tussen het Sticht en Brabant, tussen Utrechtse invloed en Brabantse erfopvolging. Toen Johanna’s broer Gerard II van Horne sneuvelde in de beruchte Slag bij Warns in 1345 — een conflict tussen Hollandse troepen en Friese vrijheidsstrijders — kwam Gaasbeek via Johanna in handen van het huis Abcoude.

 

🧬 Dynastie in opbouw

Gijsbrecht en Johanna kregen drie zonen, die elk hun eigen rol speelden in het voortzetten van de familie-erfenis:

• Zweder van Abcoude (ca. 1350–1400), werd heer van Gaasbeek en zette de Brabantse lijn voort (Volgt 4b)
• Willem van Abcoude, heer van Duerstede, beheerde het Utrechtse erfgoed
• Jan van Abcoude, over wie minder bekend is, maar die mogelijk een kerkelijke of bestuurlijke rol vervulde

Door deze verdeling werd de familie Abcoude een regionale macht met wortels in zowel het Sticht als het hertogdom Brabant — een zeldzame combinatie in een tijd waarin territoriale loyaliteit vaak strikt was.

 

⚔️ Tussen oorlog en erfopvolging

De 14e eeuw was een turbulente periode. De Slag bij Warns (1345), waarin Gerard II sneuvelde, was een kantelpunt in de Friese onafhankelijkheidsstrijd. Voor Gijsbrecht betekende dit verlies niet alleen het overlijden van een zwager, maar ook een geopolitieke verschuiving: het bezit van Gaasbeek kwam via Johanna in zijn handen, waarmee hij zich als heer moest verhouden tot de Brabantse hertog en de lokale adel.

Zijn heerschappij over Wijk bij Duurstede, een strategisch gelegen stad aan de Lek, bracht hem ook in contact met de bisschop van Utrecht en de groeiende stedelijke invloed. Gijsbrecht moest balanceren tussen feodale trouw, dynastieke belangen en stedelijke autonomie — een kunst die hij tot zijn dood in 1372 met diplomatie en daadkracht beheerste…

 

---

 

3d. Gilles Oem

 

⚔️Schildknaap van Dordrecht — tussen stedelijke adel en bastaarddynastie

Geboren rond 1305 in Dordrecht, een stad die in de 14e eeuw uitgroeide tot een belangrijk handels- en bestuurscentrum in het graafschap Holland, was Gilles Oem de zoon van Claes Oem en Johanna van Arkel van Bokhoven. Zijn moeder stamde uit het huis van Arkel, een invloedrijke adellijke familie die haar macht ontplooide langs de Merwede en in het Land van Heusden. De toevoeging “van Bokhoven” wijst op een zijtak die verbonden was aan het kasteel Bokhoven, strategisch gelegen aan de Maas.

 

🛡️ Schildknaap met adellijke banden

Gilles droeg de titel van schildknaap, een rang die in de middeleeuwen vaak werd toegekend aan jonge edelen of leden van de lagere adel die in dienst stonden van een heer. Schildknapen waren niet slechts dienaren, maar ook aspirant-ridders, vaak betrokken bij militaire campagnes, diplomatieke missies of het beheer van landgoederen. Gilles’ positie als schildknaap wijst op een zekere status, versterkt door zijn huwelijk en afkomst.

 

💍 Huwelijk met Barbara de Jode van Hardinxveld

Rond 1330 trad Gilles in het huwelijk met Barbara de Jode van Hardinxveld, dochter van Willem Jodekin, een bastaardzoon van Rudolf I de Cock van Waardenburg. Deze Rudolf was een telg uit het machtige huis de Cock, dat heerste over Waardenburg en omliggende gebieden. Hoewel Willem Jodekin als bastaard geen recht had op de volledige dynastieke erfenis, bracht hij via Barbara toch aanzien en connecties mee in het huwelijk met Gilles.

Het huwelijk tussen Gilles en Barbara was daarmee een verbinding tussen stedelijke elite, adellijke zijtakken en bastaardlijnen — een typisch voorbeeld van hoe families in de 14e eeuw hun positie versterkten via strategische huwelijken.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit het huwelijk werden vijf kinderen geboren, die elk hun eigen rol speelden in het voortzetten van de familielijn:

De patroniem “Gillisz” (Gilliszoon) bevestigt Gilles’ rol als stamvader van een nieuwe generatie.

 

 

______________________________________________________________________________________________________

VIERDE GENERATIE

4a. Otto van Arkel

 

🏰Heer tussen erfstrijd en stadsrechten

Geboren rond 1330 als zoon van Jan IV van Arkel en Irmengarde van Kleef, was Otto van Arkel aanvankelijk niet voorbestemd om zijn vader op te volgen. Zijn oudere broer Jan was erfgenaam, tot deze in 1352 tragisch omkwam bij een paardentoernooi in Dordrecht. Daarmee kwam Otto aan het hoofd van een dynastie die al generaties lang haar stempel drukte op het politieke landschap van Holland.

Op 6 mei 1360, na de dood van zijn vader, werd Otto officieel heer van Arkel, een functie die hij tot zijn dood in 1396 zou bekleden. Zijn regeerperiode werd gekenmerkt door territoriale uitbreiding, diplomatieke conflicten en stedelijke ontwikkeling.

🌍 Een edelman in een veranderend landschap

Otto erfde een heerlijkheid die strategisch lag tussen de rivieren de Merwede, de Linge en de Lek. Onder zijn bewind werden de landgoederen verder uitgebreid: Haastrecht werd heroverd en in 1379 werd Liesveld toegevoegd aan het Arkelse bezit.

In 1381 trad Otto toe tot de raad van Albrecht van Holland, waarmee hij zich verbond aan het hoogste bestuur van het graafschap. Zijn politieke ambities reikten verder: toen Jan van Kleef, een oom van zijn moeder, overleed, maakte Otto aanspraak op het graafschap Kleef. Die claim werd echter genegeerd ten gunste van Adolf II van der Mark, wat leidde tot een langdurige vijandschap tussen de Van Arkels en Van Kleefs.

🏙️ Stadsrechten en strategische vestiging

In 1382 verleende Otto stadsrechten aan Gorinchem, Hagestein en Leerdam—een daad die zijn visie op stedelijke ontwikkeling onderstreepte. Hij richtte zich op het versterken van Hagestein en het nabijgelegen Gasperen, dat hij tot stad wilde verheffen. Deze inspanning was niet louter economisch: Otto lag in conflict met de heren van Vianen, die hun gebied zuidwestwaarts uitbreidden en daarmee Arkelse landerijen isoleerden. De heren van Vianen waren bovendien aanhangers van de Hoekse partij, terwijl Otto zich tot de Kabeljauwen rekende.

Het conflict escaleerde in “de Kleine Oorlog” (1387–1390), waarin Otto gebieden als Meerkerk, Ameide en Zijdervelt veroverde op de Vianense rivalen.

👨‍👩‍👦 Een dynastie met internationale allure

In 1360 trad Otto in het huwelijk met Elisabeth de Bar-Pierrepont, erfdochter van Theobald van Bar-Pierrepont en vrouwe van Pierrepont. Dit huwelijk bracht aanzien en versterkte de banden met het Franse hertogdom Bar, waarmee het huis Arkel zich internationaal positioneerde.

Samen kregen ze één zoon:

• Jan V van Arkel (1362–1428) (Volgt 5a) Opvolger en latere heer van Arkel, onder wiens bewind de Arkelse Oorlogen zouden uitbreken.

⚰️ Laatste jaren en nalatenschap

Otto overleed op 26 maart of 1 april 1396, na een bewind van ruim 35 jaar. Hij liet een versterkt en uitgebreid land achter, met steden die onder zijn leiding tot bloei kwamen. Zijn zoon Jan V zou de dynastie voortzetten, maar ook geconfronteerd worden met de gevolgen van de conflicten die Otto had aangezwengeld.

🧭 Historische context

Otto leefde in een tijd waarin de Hoekse en Kabeljauwse twisten het politieke landschap van Holland bepaalden. Zijn rol als Kabeljauwse leider, zijn stedelijke hervormingen en zijn internationale huwelijksalliantie tonen hoe het huis Arkel zich handhaafde en groeide in een tijd van conflict en verandering.

Zijn nalatenschap leeft voort in steden als Gorinchem en Leerdam, die dankzij hem hun stedelijke identiteit kregen.
Otto was geen krijgsheer in de klassieke zin, maar een bouwer van macht, een strateeg in een tijd van versplintering…

---

 

 4b. Sweder III van Abcoude

 

⚔️Heer van Gaasbeek, Putten en Strijen — tussen dynastie, conflict en pelgrimage

Geboren rond 1350 als zoon van Gijsbrecht III van Abcoude en Johanna van Horne, erfde Sweder III van Abcoude een complex netwerk van heerlijkheden en politieke belangen. Zijn moeder was vrouwe van Gaasbeek, een strategisch gelegen Brabantse heerlijkheid, terwijl zijn vader heer was van Abcoude en Wijk bij Duurstede in het Sticht Utrecht. Sweder groeide op in een wereld waarin adellijke macht niet alleen erfelijk was, maar ook voortdurend bevochten moest worden.

 

🏰 Heerlijkheden en broederlijke ruil

Na de dood van zijn moeder erfde Sweder Gaasbeek, maar in 1376 droeg hij deze heerlijkheid over aan zijn broer Willem van Abcoude, om zich te richten op de Hollandse erflanden van zijn vader. In 1381 ruilden de broers hun bezittingen opnieuw — een zeldzaam voorbeeld van strategische herverdeling binnen een adellijke familie, waarbij territoriale consolidatie belangrijker was dan strikt erfelijke opvolging.

Sweder werd heer van Putten, Strijen, en later opnieuw van Gaasbeek, waarmee hij zijn invloedssfeer uitbreidde tot zowel Holland als Brabant.

 

⚔️ Conflict met Brussel: de moord op t’Serclaes

Sweder streefde naar uitbreiding van zijn macht in het hertogdom Brabant, met name richting de meierij van Rode. Hoewel hertogin Johanna van Brabant hem hierin steunde, stuitte hij op fel verzet van de schepenen van Brussel, onder leiding van Everaard t’Serclaes. Zij vreesden een te grote machtsconcentratie in handen van één heer.

Op Witte Donderdag 1388 werd t’Serclaes door Willem van Kleef, Sweders bastaardzoon, overvallen en verminkt. T’Serclaes stierf kort daarna, en de verontwaardiging in Brussel was enorm. Het Kasteel van Gaasbeek werd belegerd en in brand gestoken. Sweder was inmiddels gevlucht, maar wist zijn positie te behouden dankzij het blijvende vertrouwen van de hertogin.

 

🛡️ Heropbouw en pelgrimage

Ondanks het schandaal kon Sweder al snel beginnen met de heropbouw van Gaasbeek, een teken van zijn politieke veerkracht en diplomatieke talent.
Zijn leven eindigde in Radda, Toscane, waar hij in 1400 stierf als pelgrim — een spirituele reis die in die tijd vaak werd ondernomen door edelen als boetedoening of bezinning.

 

💍 Huwelijk en nageslacht

Sweder was gehuwd met Anna van Leiningen, een telg uit een Duits adellijk geslacht. Samen kregen zij vier kinderen:

Daarnaast had Sweder een bastaardzoon, Willem van Kleef, die een cruciale rol speelde in het conflict rond t’Serclaes,
een voorbeeld van hoe bastaardkinderen soms als politieke instrumenten werden ingezet…

---

4c. Jan Jansz van den Tijmpel, gezegd van Slingelandt 

 

🏰Heer van Slingelandt — tussen erfopvolging, allianties en lokale invloed

Geboren rond 1340 als zoon van Jan Janszoon van den Tempel en Elisabeth van Arkel, vrouwe van Slingelandt, erfde Jan Jansz niet alleen een naam, maar ook een heerlijkheid. Zijn moeder stamde uit het machtige huis van Arkel, terwijl zijn vader behoorde tot de Dordtse elite. Door zijn afkomst werd Jan de eerste in zijn lijn die zich “gezegd van Slingelandt” mocht noemen — een toponymische titel die zijn status als heer bevestigde.

 

💍 Huwelijk met Catharina van Heusden van Drongelen

Jan huwde Catharina van Heusden van Drongelen, dochter van Jan van Drongelen en Hadewich Both van der Eem. Dit huwelijk verbond hem met twee invloedrijke families uit het Land van Heusden en de regio rond de Eem. De Van Heusdens waren verwant aan de heren van Altena, terwijl de Boths van der Eem banden hadden met de Utrechtse ridderstand.

Samen vormden Jan en Catharina een echtpaar dat de heerlijkheid Slingelandt versterkte met politieke allianties en regionale verankering.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden zes kinderen geboren, die elk hun eigen rol speelden in het voortzetten van de Slingelandt-lijn:

De huwelijken van Otto en Willem wijzen op voortzetting van de lijn via strategische verbintenissen, waarbij de families Onderwater en Van der Weede mogelijk afkomstig waren uit de regio Alblasserwaard of het Sticht.

 

🏡 Slingelandt als erfgoed

De heerlijkheid Slingelandt, gelegen in de Alblasserwaard, was in de 14e en 15e eeuw een waardevol bezit. Het gaf Jan niet alleen status als heer, maar ook juridische en bestuurlijke zeggenschap over land, rechtspraak en waterbeheer. Zijn rol als heer van Slingelandt bevestigt de opkomst van zijn familie als regionale landadel, voortgekomen uit stedelijke wortels en versterkt door adellijke allianties.

Jan Jansz van den Tijmpel, gezegd van Slingelandt, is een man die naam, land en familie wist te verbinden tot een dynastie die eeuwenlang haar sporen zou nalaten in Holland…

---

4d. Tieleman Gillisz Oem 

 

⚖️Schepen van Dordrecht, baljuw van Zuid-Holland — een Oem in het hart van Hollandse macht

Geboren rond 1330 te Dordrecht, als zoon van Gilles Oem en Barbara de Jode van Hardinxveld, groeide Tieleman Oem op in een familie die haar wortels had in de stedelijke elite van Dordrecht en de ambachtsadel van Hardinxveld. De naam Oem komt in de 14e eeuw voor in bestuurlijke kringen, en de toevoeging de Jode wijst op een invloedrijke familie die actief was in juridische en bestuurlijke functies.

🏛️ Bestuurlijke loopbaan

Vanaf 1354 was Tieleman actief als:

• Schepen van Dordrecht — lid van het stadsbestuur, verantwoordelijk voor rechtspraak, wetgeving en stedelijke orde
• Baljuw van Zuid-Holland — vertegenwoordiger van de graaf van Holland in het gewest, belast met rechtspraak, belastinginning en militaire organisatie

Als baljuw bekleedde Tieleman een van de hoogste functies in het graafschap — een teken van vertrouwen, invloed en bestuurlijke bekwaamheid. Zijn rol plaatste hem in het centrum van de Hollandse politiek, in een tijd van groeiende stedelijke macht en dynastieke spanningen.

 

💍 Huwelijk met Catharina Jacobsdr van der Burgh

Tieleman huwde Catharina Jacobsdr van der Burgh, afkomstig uit een familie die mogelijk verbonden was aan de ambachtsheerlijkheid Van der Burgh, actief in het rivierengebied. Hun huwelijk versterkte de positie van de familie Oem in zowel Dordrecht als de omliggende heerlijkheden.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden ten minste drie kinderen geboren:

Elisabeth’s huwelijk met Meeus van Amerongen verbindt de familie Oem met de Utrechtse ridderstand, aangezien Van Amerongen een oud geslacht is uit de regio rond de Utrechtse Heuvelrug.

Tieleman Gillisz Oem is een man die via zijn functies en huwelijken de verbinding tussen stedelijke macht, provinciaal gezag en dynastieke netwerken belichaamt. Zijn nageslacht draagt niet alleen zijn naam, maar ook zijn bestuurlijke erfenis…

 

_______________________________________________________________________________________________________

VIJFDE GENERATIE

5a. Jan V van Arkel

 

🏰De laatste heer in het harnas

Geboren in Gorinchem in 1362, groeide Jan V van Arkel op als zoon van Otto van Arkel en Elisabeth de Bar-Pierrepont, in een dynastie die al eeuwenlang haar invloed uitoefende over het Land van Arkel. Zijn jeugd viel samen met de opkomst van steden, het verval van feodale structuren en de steeds fellere Hoekse en Kabeljauwse twisten die het graafschap Holland verscheurden.

🌍 Van hofraad tot opstandeling

Jan V erfde in 1380 het ambachtsheerschap van Haastrecht, en in 1382 dat van Hagestein. Na de dood van zijn vader in 1396 trad hij toe tot de hofraad van graaf Albrecht van Beieren, als trouwe bondgenoot van de Kabeljauwse partij. Hij bekleedde hoge functies, waaronder stadhouder van Holland, Zeeland en West-Friesland, en muntmeester.

Maar de politieke verhoudingen verschoof toen Albrechts zoon Willem van Oostervant hem begon te wantrouwen, mede door de moord op Aleid van Poelgeest en de spanningen binnen het hof. Jan V verklaarde zich onafhankelijk heerser, waarmee hij de lont in het kruitvat stak.

⚔️ De Arkelse Oorlog (1401–1412)

Wat volgde was een bloedige strijd tussen Jan V en de graaf van Holland. De Arkelse Oorlog begon met plundertochten in de Alblasserwaard en Krimpenerwaard, en belegeringen van Gorinchem, Hagestein en Gasperen. Jan V verdedigde zijn kastelen met verve, maar moest uiteindelijk het onderspit delven. In 1412 werd vrede gesloten, maar Jan verloor vrijwel al zijn bezittingen.

Van 1415 tot 1426 zat hij gevangen in Den Haag, een tragisch lot voor een man die ooit tot de hoogste kringen van Holland behoorde. Hij stierf in Leerdam in juli of augustus 1428, als laatste regerende heer van Arkel.

👨‍👩‍👧‍👦 Een dynastie op het randje

Jan V huwde in 1376 met Johanna van Gulik, dochter van hertog Willem II van Gulik en Maria van Gelre. Hun huwelijk bracht aanzien én politieke banden met Gelre. Ze kregen twee kinderen:

• Willem van Arkel (ca. 1385–1417)  De laatste telg van het huis Arkel. Hij probeerde in 1417 Gorinchem te heroveren, maar sneuvelde in de straten van de stad, ter hoogte van de Revetsteeg en Krijtsteeg.
• Maria van Arkel (†1415) (Volgt 6a)  Gehuwd met Jan II “met de Bellen” van Egmont, een invloedrijke edelman binnen de Kabeljauwse partij.

Daarnaast had Jan V meerdere bastaardkinderen:

• Otto Bastaard van Arkel (†1475): Gehuwd met Jacobje van Arkel, met nakomelingen.
• Henneke van Arkel (†1420): Gehuwd met Jan van Egmond, heer van Wateringen.
• Dirk van Arkel: Over wie weinig bekend is.

Zijn vrouw Johanna stierf al in 1394, lang voor de ondergang van het huis Arkel.

🧭 Historische context

Jan V leefde in een tijd waarin de adel zijn grip op de macht verloor aan opkomende steden en centraliserende vorsten.
De Hoekse en Kabeljauwse twisten waren niet alleen politieke, maar ook sociale conflicten. Jan V’s opstand tegen Holland was een laatste poging om regionale autonomie te behouden in een tijd van groeiende staatsmacht.

Zijn dood markeerde het einde van het huis Arkel als heersende dynastie. Het Land van Arkel werd verdeeld tussen Holland en Gelre, en Gorinchem verloor zijn status als Arkels machtscentrum.

---

 

5b. Jacob van Gaesbeeck

 

🏰Baron van Gaasbeek, stadhouder van Holland — tussen macht, loyaliteit en verlies

Geboren rond 1390 als zoon van Sweder III van Abcoude en Anna van Leiningen, erfde Jacob van Gaesbeeck een breed palet aan heerlijkheden: Gaasbeek, Abcoude, Putten, Strijen en Coelhorst. Zijn jeugd stond in het teken van voogdij en erfstrijd: na de dood van zijn vader kwam hij onder toezicht van zijn oom Willem van Abcoude, heer van Wijk bij Duurstede. Toen Willem in 1407 overleed, wist Jacob — met steun van bisschop Frederik van Blankenheim — diens erfgenamen, waaronder Jan I van Brederode, te passeren en zelf het bezit van Abcoude en Wijk bij Duurstede te verwerven.

 

⚔️ Politieke carrière en dynastieke conflicten

Jacob trad in dienst van hertog Jan IV van Brabant, en raakte verwikkeld in de turbulente strijd rond Jacoba van Beieren, de gravin van Holland en Zeeland. Aanvankelijk steunde hij haar tijdens het beleg van Dordrecht, maar na haar scheiding van Jan IV koos hij de zijde van Jan VI van Beieren, zelfs tegen zijn eigen leenheer, de bisschop van Utrecht.

In 1425 werd Jacob benoemd tot ruwaard van Holland en Zeeland, eerst samen met Willem van Egmond, later met Frank van Borssele. Hij kreeg de taak om Jacoba’s opstand te onderdrukken — een missie die hem naar Schoonhoven bracht, maar zonder succes. In 1426 werd hij zelf belegerd in Haarlem, maar wist via een vredesverdrag zijn positie te behouden.

Datzelfde jaar steunde hij Zweder van Culemborg in diens claim op het bisschopsambt van Utrecht, wat leidde tot het beleg van Amersfoort en de bezetting van de Eemmond. Jacob werd vervolgens door Filips de Goede benoemd tot raadsheer in Holland en stadhouder, samen met Roeland van Uitkerke.
In 1430 werd Filips ook hertog van Brabant, en Jacob werd kortstondig drossaard van Brabant en raadsheer-kamerling.

 

💰 Verval en financiële strijd

Ondanks zijn hoge ambten raakte Jacob in de jaren 1430 verwikkeld in juridische en financiële problemen. Hij voerde een kostbare rechtszaak om de heerlijkheden van zijn tweede vrouw, Margaretha van Schoonvorst, te verkrijgen. In 1433 eiste hij schadevergoeding van de familie Culemborg, en in 1434 leende hij een astronomisch bedrag van Jan van Horne — 100.000 nobelen — met Gaasbeek als onderpand. Toen hij de lening niet kon terugbetalen, werd Jan van Horne eigenaar van Gaasbeek.

Tijdens het Utrechts schisma steunde Jacob Walraven van Meurs tegen de officiële bisschop Rudolf van Diepholt. Bij een mislukte aanslag op Rudolf werd Jacob gevangengenomen. Zijn vrijheid kocht hij af door zijn bezittingen in het bisdom Utrecht — Abcoude en Wijk bij Duurstede — af te staan. In 1456 verkocht hij ook zijn Hollandse heerlijkheden Strijen en Putten aan Filips de Goede, en andere domeinen aan Anton van Bourgondië.

 

👨‍👩‍👧‍👦 Familie en tragedie

Jacob huwde eerst met Johanna van Ligne, met wie hij één zoon kreeg:

• Antoon van Gaesbeeck (1411–1429), die tragisch om het leven kwam toen zijn vader hem — uit woede over zijn houding te paard — een klap gaf waardoor hij viel en stierf. Een dramatisch incident dat Jacob tot zijn dood zou tekenen.

In 1417 hertrouwde hij met Margaretha van Schoonvorst, dochter van Koenraad van Schoonvorst, heer van Elslo. Dit huwelijk bleef kinderloos.

Jacob had ook drie bastaardzonen, die deels zijn dynastie voortzetten:

Jacob van Gaesbeeck was een man van uitersten: machtig, loyaal, strijdvaardig, maar ook impulsief, tragisch en uiteindelijk berooid.
Zijn leven weerspiegelt de spanningen van de late middeleeuwen — tussen dynastie en centralisatie, tussen persoonlijke ambitie en politieke realiteit…

---

5c. Otto Jansz van Slingeland 

 

🏰Heerlijkheid in erf — een stille bouwer van dynastie en verbondenheid

Geboren kort na 1365 als zoon van Jan Tijmpel van den Tempel, heer van Slingelandt, en Catharina van Drongelen, erfde Otto Jansz van Slingeland een naam die inmiddels stevig verankerd was in de lokale adel van Holland. Zijn moeder bracht de invloed van de Van Heusden–Drongelen-lijn mee, terwijl zijn vader de Slingelandt-naam had gevestigd als toponymische dynastie.

 

💍 Huwelijk met Geertruijd Sarijs Onderwater

Otto huwde Geertruijd Sarijs Onderwater, geboren in 1365 en overleden in 1401. Zij was de dochter van Sarijs Reijnouts Onderwater, een naam die in de late 14e eeuw voorkomt in de omgeving van Rijnland en het Sticht, vaak verbonden aan ambachtsheerlijkheden en waterbeheer. Het huwelijk tussen Otto en Geertruijd was een verbintenis tussen landadel en bestuurlijke elite, en versterkte de positie van Slingelandt als lokaal machtscentrum.

 

👶 Nageslacht: Dirck Ottensz van Slingeland

Uit dit huwelijk werd ten minste één zoon geboren:

• Dirck Ottensz van Slingeland, die huwde met Heilwij Jansdr van Naerssen Samen kregen zij zes kinderen, waarmee de Slingelandt-lijn zich verder uitbreidde in de 15e eeuw (Volgt 6c).

De Van Naerssen-familie was actief in het rivierengebied en komt voor in archieven rond Tiel, Zaltbommel en het Land van Maas en Waal. Het huwelijk tussen Dirck en Heilwij wijst op een versterking van regionale netwerken, waarbij de Slingelandt-lijn zich niet alleen via bezit, maar ook via huwelijkspolitiek handhaafde.

Otto Jansz van Slingeland is een man die de fundamenten legde voor de verdere uitbouw van de Slingelandt-dynastie in de 15e eeuw. Zijn huwelijk met Geertruijd Onderwater en het nageslacht via Dirck vormen een solide basis voor de latere generaties…

---

 

5d. Beata van Amerongen 

 

🏰Stammoeder van de Muijlwijck-lijn in Altena

Geboren rond 1359, als dochter van Meeus Noydensz van Amerongen, stamde Beata van Amerongen uit een geslacht dat zijn naam ontleende aan het dorp Amerongen aan de voet van de Utrechtse Heuvelrug.

 

💍 Huwelijk met Rutgher Gerrits van Muijlwijck

Beata huwde Rutgher Gerrits van Muijlwijck, geboren ca. 1363 te Dordrecht. Hij was een afstammeling uit het Huis van de Merwede, zijn voorvader Jan van de Merwede nam de naam van Muylwyck aan naar zijn  Ridderhofstede in het land van Altena. Ruther was de zoon van Gerrit Jans van Muijlwijck en Ida Borchardsdr de Groote Heeren. Rutgher was:

• Leenman van Altena — bezitter van leenroerig goed in het Land van Heu n, een naam die duidt op aanzien en mogelijk op een ambachtsheerlijkheid. Het huwelijk tussen Beata en Rutgher verbond de Utrechtse ridderstand met de bestuurlijke elite van Zuid-Holland en Brabant.

 

👶 Kinderen en nageslacht.

Uit hun huwelijk werden ten minste zes kinderen geboren, die de Muijlwijck-lijn verder uitbouwden in Altena en omgeving:

De patroniem “Rutgers” bevestigt de overgang naar een burgerlijke naamgeving, waarbij de familienaam Van Muijlwijck zich verder verankert in de regio. Matthijs, als oudste zoon, lijkt de erfelijke lijn voort te zetten, en zijn vijf kinderen vormen een tak die mogelijk verder te traceren is in de archieven van Altena, Woudrichem of Dordrecht.

Beata van Amerongen is een vrouw die via haar huwelijk de verbinding tussen ridderlijke afkomst en bestuurlijke macht belichaamt. Haar nageslacht draagt niet alleen haar naam, maar ook haar erfgoed: een lijn die zich uitstrekt van de Utrechtse Heuvelrug tot de polders van Altena…

---

5e. Willem Jansz van Slingeland

 

🛡️ Een man van water, land en afkomst

Rond het jaar 1370 werd in de Alblasserwaard een jongen geboren die later zou uitgroeien tot een sleutelfiguur in het regionale bestuur: Willem Jansz van Slingeland. Hij was de zoon van Jan Jansz van den Tijmpel, ook wel gezegd van Slingelandt, en Catharina van Drongelen, dochter uit een geslacht met wortels in het Land van Heusden. Maar het was vooral zijn grootmoeder, Elisabeth van Arkel, die zijn status markeerde — als vrouwe van Slingelandt bracht zij adellijke allure en landbezit mee uit het machtige huis Van Arkel.

Willem erfde niet alleen naam en land, maar ook verantwoordelijkheid. In 1423 trad hij op als hoogheemraad van de Alblasserwaard, een functie van groot gewicht: hij was medeverantwoordelijk voor het beheer van dijken, sluizen en watergangen in een regio waar het water evenzeer vriend als vijand was. In datzelfde jaar zegelde hij met het wapen Van Slingeland, waarin in het vrijkwartier een pot stond — een zinnebeeld dat mogelijk verwees naar huishouding, ambacht of een specifieke familietak binnen de Slingelandse linie.

In 1429 werd hij geregistreerd als landpoorter van Dordrecht, afkomstig “uut Alblasserwaert” — een status die hem burgerrechten gaf in de stad, terwijl hij zijn wortels behield in het platteland. Deze dubbele identiteit — stedelijk én landelijk — maakte hem tot een brugfiguur tussen de opkomende burgerlijke elite en de traditionele landadel.
Hij huwde Katerine Dirksdr. van der Weede. Hun zoon was:

• Pieter Willemsz van Slingeland (ca. 1390 – ca. 1455) (Volgt 6e), gehuwd met Mariken Adriaensdr.
  Samen kregen zij één zoon.

Willem Jansz van Slingeland was een man die via zijn afkomst, zijn zegel en zijn bestuurlijke rol de verbinding tussen waterstaat, landbezit en dynastische continuïteit belichaamt. Zijn naam leeft voort in archieven, wapens en herinnering…

__________________________________________________________________________________________________________

ZESDE GENERATIE

 6a. Maria van Arkel

👑Vrouwe tussen vorsten en verzet

Geboren rond 1385 in Gorinchem, als dochter van Jan V van Arkel en Johanna van Gulik, groeide Maria van Arkel op in een dynastie die haar wortels diep in de Hollandse en Gelderse adel had geplant. Haar moeder stamde uit het huis Gulik, en haar ooms Willem III en Reinoud IV van Gulik waren hertogen van Gelre—een machtig vorstendom dat zich uitstrekte over het oosten van de Lage Landen.

Na de dood van haar moeder in 1394 werd Maria opgevoed aan het hof van Gelre, waar ze in 1405 hofdame werd van Maria van Harcourt, de echtgenote van haar oom Reinoud IV. Haar jeugd speelde zich af in een wereld van diplomatie, hofetiquette en politieke intriges.

💍 Een huwelijk met een ontvoering

In 1407 werd Maria het middelpunt van een middeleeuwse hofmakerij met een dramatisch randje. Tijdens een feest op het kasteel van Caster in het hertogdom Gulik werd ze geschaakt door Jan II van Egmont, bijgenaamd “Jan met de bellen”, een Hollandse edelman. Dit was geen misdaad, maar een geaccepteerde vorm van huwelijksinitiatie in adellijke kringen. Twee dagen later werden ze teruggevonden bij Lobith, waarna Reinoud IV instemde met het huwelijk en Maria een huwelijksschat van 6000 schilden schonk.

Op 24 juni 1409 trouwden Maria en Jan II en namen hun intrek op het kasteel van IJsselstein, waarmee Maria de titel Vrouwe van Egmont en IJsselstein verwierf.

👨‍👩‍👦 Een dynastie in opmars

Maria en Jan II kregen twee zonen die hun stempel zouden drukken op de geschiedenis van Gelre:

• Arnold van Egmont (†1473): Werd in 1423 hertog van Gelre en graaf van Zutphen. Zijn bewind kende vele conflicten, maar hij bleef tot zijn dood een centrale figuur in de Gelderse politiek.
• Willem van Egmont (1412–1483) (Volgt 7a)  Werd stadhouder van Gelre, een invloedrijke positie in het bestuur van het hertogdom.

Maria overleed op 19 juli 1415 in IJsselstein, en maakte de verheffing van haar zoon Arnold tot hertog niet meer mee. Haar dynastie reikte echter verder dan de grenzen van Gelre: haar kleindochter Maria van Gelre (1434–1463) trouwde met Jacobus II van Schotland en werd koningin van Schotland, waarmee het bloed van Arkel en Egmont tot in de Britse koningshuizen vloeide.

🧭 Historische context

Maria leefde in een tijd van politieke fragmentatie en dynastieke strijd. Haar vader Jan V was verwikkeld in de Arkelse Oorlogen, haar broer Willem sneuvelde bij een poging tot herovering van Gorinchem, en haar huwelijk met Jan II van Egmont verbond haar met een van de machtigste Hollandse geslachten.

Het hertogdom Gelre was in deze periode een sleutelspeler in de machtsverhoudingen tussen Holland, Brabant en het Duitse Rijk. Maria’s familiebanden met Gelre maakten haar tot een waardevolle pion én partner in de strijd om erfopvolging en territoriale invloed.

---

6b. Burgher van Gaesbeeck

 

🌿Bastaardzoon met een nalatenschap — de stille voortzetting van een roemrijke naam

Geboren in 1410 als bastaardzoon van Jacob van Gaasbeek, groeide Burgher van Gaesbeeck op in de schaduw van een van de machtigste edelen van zijn tijd. Zijn vader, baron van Gaasbeek en stadhouder van Holland, was een man van grote politieke invloed, maar ook van diepe persoonlijke tragiek. Burgher werd geboren in een periode waarin de dynastie van Gaasbeek op haar hoogtepunt stond, maar ook al tekenen van verval vertoonde.

Hoewel Burgher geen wettige erfgenaam was, droeg hij de naam van Gaesbeeck met trots en wist hij deze door te geven aan zijn zoon. Over zijn echtgenote is niets bekend — een veelvoorkomend gegeven bij bastaardlijnen — maar zijn nageslacht bevestigt dat hij een rol speelde in het voortzetten van de familie.

 

👶 Zoon: Willem Burgertsz van Gaesbeeck

Burgher had één bekende zoon:

• Willem Burgertsz van Gaesbeeck, die de familienaam voortzette en mogelijk de stamvader werd van latere takken binnen de Gaesbeeck-lijn (Volgt 7b).

De patroniem “Burgertsz” (Burgherszoon) bevestigt de afstamming en biedt een aanknopingspunt voor verdere genealogische speurtochten…

---

6c. Dirck Ottensz van Slingeland 

 

🏛️Stadsbestuurder, ambachtsheer en poldermeester — een Slingelandt in het hart van Holland

Geboren rond 1390 als zoon van Otto Jansz van Slingeland en Geertruijd Sarijs Onderwater, groeide Dirck Ottensz van Slingeland op in een familie die haar wortels had in de heerlijkheid Slingelandt, maar inmiddels ook stevig verankerd was in de bestuurlijke elite van Zuid-Holland. Zijn moeder bracht banden met de familie Onderwater mee, terwijl zijn vader de Slingelandt-lijn voortzette als erfelijke heer.

 

🏛️ Bestuurlijke functies in Dordrecht en de polder

Dirck vestigde zich in Dordrecht, waar hij uitgroeide tot een invloedrijke figuur:

• Schepen van Dordrecht — lid van het stadsbestuur, verantwoordelijk voor rechtspraak en lokale wetgeving
• Thesaurier van Dordrecht — beheerder van de stedelijke financiën, een functie die aanzien en vertrouwen vereiste
• Hoogheemraad van Mijnsheerenland — betrokken bij waterbeheer en dijkzaken in een cruciaal poldergebied
• Ambachtsheer van het halve ambacht van Puttershoek — bezitter van juridische en bestuurlijke rechten over een deel van het ambacht

Deze functies tonen aan dat Dirck niet alleen een erfgenaam was, maar ook een bouwer van bestuurlijke macht, actief in stad en land, in recht en waterstaat.

 

💍 Huwelijk met Heilwij Jansdr van Naerssen

In 1422 huwde Dirck te Dordrecht met Heilwij Jansdr van Naerssen, geboren rond 1400 en overleden in 1459. Zij was de dochter van Jan Hendricksz van Naerssen en Hadewich Vranckensdr van Diemen — families met wortels in het rivierengebied.

Hun huwelijk was een verbintenis tussen bestuurlijke elite en adellijke afkomst, en versterkte de positie van de Slingelandt-lijn in de regio.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Dirck en Heilwij kregen zes kinderen, die de Slingelandt-lijn verder uitbouwden:

De huwelijken en functies van deze kinderen wijzen op een voortzetting van bestuurlijke en sociale invloed, waarbij de familie zich verder verankerde in Dordrecht, de Alblasserwaard en mogelijk het Sticht.

Dirck Ottensz van Slingeland is een man die de Slingelandt-naam niet alleen erfde, maar ook versterkte en verspreidde via bestuur, huwelijk en nageslacht.
Zijn leven weerspiegelt de opkomst van de Hollandse elite in de 15e eeuw, waarin adel, ambacht en stad elkaar vonden in een nieuwe vorm van macht…

---

6d. Matthijs Rutghers van Muijlwijck

 

🌊Leenman, overlevende van de Sint-Elisabethsvloed, stamvader van een dynastie in Altena

Geboren rond 1390, als zoon van Rutgher Gerrits van Muijlwijck en Beata van Amerongen, groeide Matthijs van Muijlwijck op in een familie die haar wortels had in de ridderschap  en het bestuurlijke leven van het Land van Heusden en Altena. Zijn moeder bracht adellijke allure mee uit het geslacht Van Amerongen, terwijl zijn vader als schout en leenman de naam Muijlwijck vestigde in de regio.

 

🏡 Leenbezit en landrechten

Matthijs was leenman van Polanen en de Lek, en bezat:

• 6 morgen en 2 hond land op het Muylwijckervelt — een aanzienlijk bezit in het Land van Altena, dat hem status en invloed gaf
• Op 18 maart 1463 ging dit leen over op zijn oudste zoon Jan Mathijsz van Muijlwijck, waarmee de erfelijke lijn werd voortgezet

Daarnaast werd Matthijs ook genoemd als leenman van Altena, wat wijst op bredere betrokkenheid bij het regionale bestuur en landbeheer.

 

🌊 Vlucht bij de Sint-Elisabethsvloed (1421)

In november 1421 werd het Land van Altena getroffen door de verwoestende Sint-Elisabethsvloed, waarbij tientallen dorpen verdwenen en duizenden mensen omkwamen. Matthijs vluchtte met zijn gezin naar Gorinchem, een stad die hoger lag en bescherming bood tegen het water. Deze gebeurtenis markeerde een breuklijn in zijn leven — van landbezitter tot overlevende, van stabiliteit naar heropbouw.

Zijn terugkeer en voortzetting van het leenbezit tonen zijn veerkracht en het vermogen van zijn familie om zich te handhaven in een veranderend landschap.

 

💍 Huwelijk en nageslacht

Matthijs was gehuwd met Beligje, over wie verder weinig bekend is, maar die als moeder van zes kinderen een centrale rol speelde in het voortzetten van de Muijlwijck-lijn:

De naamgeving toont een sterke patroniemische traditie, waarbij de voornaam van Matthijs als stam wordt doorgegeven. Pieter’s nageslacht vormt een tak die zich verder uitstrekt in de 15e en 16e eeuw.

Matthijs Rutghers van Muijlwijck is een man die via zijn landbezit, bestuurlijke rol en persoonlijke lotgevallen de verbinding tussen erfgoed, ramp en herstel belichaamt.
Zijn nageslacht draagt niet alleen zijn naam, maar ook zijn verhaal: een dynastie die zich staande hield in het veranderende landschap van Holland en Brabant…

---

6e. Pieter Willemsz van Slingeland

 

🛡️Een erfdrager in de schaduw van het zegel

Geboren rond 1390 als zoon van Willem Jansz van Slingeland, hoogheemraad en landpoorter van Dordrecht, en Katerine Dirksdr. van der Weede, groeide Pieter Willemsz van Slingeland op in een familie die zich stevig had verankerd in de bestuurlijke en waterstaatkundige elite van de Alblasserwaard. Zijn overgrootmoeder, Elisabeth van Arkel, vrouwe van Slingelandt, gaf hem adellijke wortels die reikten tot het machtige huis Van Arkel.

Pieter erfde niet alleen naam en status, maar ook verantwoordelijkheid. Hoewel zijn eigen bestuurlijke functies minder prominent zijn gedocumenteerd dan die van zijn vader, blijkt uit de lijfrente die zijn vrouw Mariken Adriaensdr genoot vanaf 1456, dat hij vóór dat jaar moet zijn overleden — vermoedelijk tussen 1454 en 1456. Mariken overleefde hem en wordt genoemd tot vóór 1485, waarmee zij als weduwe een stille maar stabiele rol speelde in het voortzetten van de familielijn.

Hun huwelijk markeert een verbintenis tussen bestuurlijke afkomst en burgerlijke continuïteit.
Uit dit huwelijk een zoon:

• Jan Pietersz van Slingeland (ca. 1420 – ca. 1472) (Volgt 7e), Gehuwd met Vroomken Walichsdr
  Samen kregen zij een zoon: Jan Jansz

🧬 Een dynastie in wording

Pieter Willemsz van Slingeland was een man die via zijn huwelijk, zijn zoon en zijn plaats in de Slingelandse lijn de verbinding tussen adellijke afkomst, bestuurlijke traditie en burgerlijke continuïteit vertegenwoordigd.
Zijn nageslacht vormt een brug naar de 16e eeuw, waarin de Van Slingeland-familie zich verder zou vertakken in regenten, ambachtsheren en later zelfs patriciërs…

 

_________________________________________________________________________________________________________

ZEVENDE GENERATIE

---

 

8c.Theodora (Dirkje) van Egmont 

 

🌿Een dochter van adel, een echtgenote van ambacht — de stille kracht achter de Beaumont-lijn

Geboren in Dordrecht als dochter van Adriaen Aalbrechts van Egmont, schepen en gildebroeder, en Adriana Dircksdr van Slingeland, erfgename van de heerlijkheid Slingelandt, groeide Theodora van Egmont op in een familie die zowel bestuurlijke als adellijke wortels had. Haar vader was actief in het Houtkopersgilde, haar moeder stamde uit de Slingelandt-dynastie — een combinatie van stedelijke invloed en landadel.

 

💍 Huwelijk met Govert Adriaenszn van Beaumont

Theodora huwde Govert Adriaenszn van Beaumont, geboren rond 1400 te Dordrecht, zoon van Adriaen Govertszn van Beaumont en Elisabeth Schaert. Govert was:

• Houthandelaar te Dordrecht — actief in een cruciale sector voor scheepsbouw en stedelijke ontwikkeling
• Lid van het Houtkopers- of Sint Nicolaasgilde — een invloedrijk gilde dat economische en politieke macht uitoefende in de stad

De familie Van Beaumont voerde een naam die teruggaat tot de Franse adel, en volgens overlevering stamde Adriaen Govertszn af van Jan van Beaumont, oudste bastaardzoon van Jan van Beaumont, broer van graaf Willem III van Holland. Dit maakt Govert tot een mogelijke afstammeling van een zijlijn van het Hollandse grafelijke huis.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit het huwelijk van Theodora en Govert werden drie zonen geboren:

De naamgeving toont een duidelijke patroniemische traditie, waarbij de naam “Adriaen” als eerbetoon aan grootvader en vader wordt doorgegeven…

Theodora van Egmont is een vrouw die via haar huwelijk de Egmont–Slingelandt–Beaumont-lijn verbond en versterkte. Haar nageslacht draagt niet alleen haar naam, maar ook haar erfgoed: een combinatie van adel, ambacht en stedelijke invloed die zich uitstrekt tot ver in de 16e eeuw…

 

---

8d. Jan Pieters van Muijlwijck

 

🏛️Poorter, schepen, schout — een Muijlwijck in dienst van stad en land

Geboren in januari 1465 te Gorinchem, als zoon van Pieter Matthijsz van Muijlwijck en Adriana Hermans, groeide Jan van Muijlwijck op in een familie die zich na de Sint-Elisabethsvloed had gevestigd in Gorinchem en zich daar ontpopte tot een invloedrijke dynastie van bestuurders, landbezitters en ambachtslieden.

Jan werd op 4 oktober 1505 officieel poorter van Gorinchem, waarmee hij burgerrechten verwierf en toegang kreeg tot bestuurlijke functies. Hij diende als:

• Schout van Hoogblokland in 1512 — verantwoordelijk voor rechtspraak en ordehandhaving in het ambacht
• Schepen van Gorinchem van 1528 tot 1532 — lid van het stadsbestuur, betrokken bij juridische en bestuurlijke besluiten

Zijn loopbaan weerspiegelt een man die zowel lokaal als regionaal invloed uitoefende, en die de naam Muijlwijck stevig verankerde in de bestuurlijke elite van Zuid-Holland.

 

💍 Huwelijk met Lijsken Florisdr Holl

Rond 1488 huwde Jan met Lijsken Florisdr Holl, dochter van Floris Holl en Gouwe Gerritsdr de Hoghe.
Haar familie bracht aanzienlijke historische diepgang mee:

• Haar overgrootvader Floris Holle, schepen van Gorinchem, was een bondgenoot van Jan V van Arkel in diens strijd tegen de graaf van Holland in 1406 — een conflict dat draaide om autonomie, landrechten en stedelijke macht

Het huwelijk tussen Jan en Lijsken verbond de Muijlwijck-lijn met de oude stedelijke elite van Gorinchem, en versterkte de positie van hun nageslacht in de stad en omliggende ambachten.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden acht kinderen geboren, die de Muijlwijck-lijn verder uitbouwden in Gorinchem en Hoogblokland:

De patroniem “Jansz” en “Jansdr” bevestigen de overgang naar een burgerlijke naamgeving, terwijl de huwelijken en nageslacht van Matthijs wijzen op een voortzetting van de bestuurlijke en agrarische invloed van de familie.

Jan Pieters van Muijlwijck is een man die via zijn functies, huwelijk en de verbinding tussen stedelijke macht, familie-erfgoed en historische continuïteit belichaamt. Zijn nalatenschap leeft voort in de hofstedes, archieven en herinneringen van Gorinchem en Hoogblokland.

 

---

8e. Cornelia Jansdr van Slingeland

 

🕊️ Een dochter van regenten, een weduwe in de bloei van haar leven, een moeder van erfgenamen

Op 29 april 1495 werd Cornelia Jansdr van Slingeland als onmondig vermeld in Dordrecht — een juridische status die haar jeugd bevestigt, maar ook haar plaats in een familie van aanzien. Ze was de dochter van Jan Jansz van Slingeland, schepen en achtraad van Dordrecht, en Hillegond Arents Willemsdr van Crayenstein, telg uit een ambachtsheerlijk geslacht. Haar grootouders vertegenwoordigden de regentenklasse van de stad en de landadel van de Alblasserwaard.

Cornelia groeide op in een stad die zich ontwikkelde tot een centrum van handel, rechtspraak en religieuze beweging. Rond 1515 trad zij in het huwelijk met Jacob Aertsz. Wenssen, geboren ca. 1490, een man die woonde “over de oude Mannen Steijgert” — de Manhuissteiger, een plek nabij het gasthuis en de armenzorg, midden in het hart van Dordrecht.

Hun huwelijk was kort maar intens. Jacob werd vóór 5 juni 1527 in Zwijndrecht “deurgesteken, in flore aetatis” — vermoord in de bloei van zijn leven. De formulering is zeldzaam en aangrijpend: het wijst op een gewelddadige dood, mogelijk in een conflict of twist, en laat Cornelia achter als jonge weduwe met een kind.
Zij hadden een dochter:

• Margaretha Jacobsdr Wenssen (1515–1597) (Volgt 9e), Geboren ca. 1515, kort na het huwelijk van haar ouders.
  Gehuwd met Cornelis Claesz van Driel. Samen kregen zij vier kinderen

🌿 Een leven in lange lijnen

Cornelia Jansdr van Slingeland was een vrouw die via haar afkomst, haar huwelijk en haar dochter de verbinding maakte tussen regenten, burgerlijke tragedie en dynastische continuïteit.
Haar bijna honderdjarige leven is een zeldzaamheid in de bronnen, en haar verhaal verdient een centrale plaats in de geschiedenis van Dordrecht…

 

9a. Machteld Bartholomeusd van Dorp (Dorpius) 

 

---

9b. Willem Gabriels van Gaesbeeck 

 

🛡️Leenman van Putten en edelman in verzet — een voorvader in de schaduw van revolutie

Geboren in 1534 als zoon van Gabriel Willems van Gaesbeeck en Maartje Kolijnsdr, groeide Willem Gabriels van Gaesbeeck op in een familie die haar wortels had in de bastaardtak van het adellijke huis Gaasbeek, maar inmiddels stevig verankerd was in de Zuid-Hollandse dorpen Poortugaal en Rhoon. Als leenman van Putten bezat Willem land en status, en stond hij in dienst van hogere heren — een positie die hem toegang gaf tot de politieke kringen van zijn tijd.

 

✒️ Het Smeekschrift der Edelen (1566)

In het voorjaar van 1566 tekende Willem het beroemde Smeekschrift der Edelen, een verzoekschrift dat op 5 april werd aangeboden aan landvoogdes Margaretha van Parma. Onder leiding van Hendrik van Brederode eisten de edelen matiging van de kettervervolgingen en meer religieuze verdraagzaamheid. Willem behoorde tot het Eedverbond der Edelen, een groep van ongeveer 400 edellieden die zich uitsprak tegen het harde beleid van koning Filips II.

Zijn ondertekening van het smeekschrift plaatst hem in het hart van de Nederlandse Opstand, nog vóór de Beeldenstorm en het gewapende conflict. Het was een daad van burgerlijke moed en politieke overtuiging, en toont aan dat de familie van Gaesbeeck niet alleen een naam droeg, maar ook een stem had in de geschiedenis.

 

💍 Huwelijk en nageslacht

Willem huwde Neeltje Florisse, en samen kregen zij vier kinderen:

De naamgeving van de kinderen weerspiegelt de overgang naar patroniemische en burgerlijke identiteit, terwijl de familienaam van Gaesbeeck nog steeds als erfelijke trots wordt doorgegeven. Neeltje’s huwelijk met Jan Pietersz de Raet en hun acht kinderen markeren een verdere uitbreiding van de familie in de regio — een lijn die jij prachtig hebt vastgelegd.

Willem Gabriels van Gaesbeeck is een sleutelfiguur in het geslacht Gaesbeeck: een brug tussen adellijke afkomst en politieke betrokkenheid, tussen lokale invloed en nationale geschiedenis.
Zijn handtekening onder het Smeekschrift is niet alleen een genealogisch feit, maar een historisch getuigenis van de waarden die zijn familie uitdroeg…

---

 

9c. Adriaen van Beaumont “De Oude” 

 

🪵 Een Beaumont in de houthandel van Dordrecht

Geboren rond 1460 te Dordrecht, als zoon van Theodora (Dirkje) van Egmont en Govert Adriaenszn van Beaumont, erfde Adriaen van Beaumont “De Oude” een naam die verwees naar een roemrijke maar complexe afkomst.

 

🪚 Lid van het Houtkopers- of Sint Nicolaasgilde

Adriaen was actief als houthandelaar in Dordrecht, een stad die in de 15e eeuw floreerde als handelscentrum aan de Merwede. Hij was lid van het invloedrijke Houtkopersgilde, ook wel het Sint Nicolaasgilde, dat niet alleen economische macht bezat, maar ook een rol speelde in het stedelijke bestuur en liefdadigheid.

Zijn lidmaatschap bevestigt zijn status als welgestelde burger met ambachtelijke invloed, en toont hoe de familie Beaumont zich wist te handhaven en te ontwikkelen binnen de stedelijke elite.

 

💍 Eerste huwelijk met Kornelia de Jode

Adriaen huwde eerst Kornelia de Jode, geboren omstreeks 1475, dochter van Vastraet Adriaensz de Jode en Adriana Aert Moermansdr. Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren:

De naam “Rochuske” is opvallend en mogelijk een vernoeming naar een heilige of familielid. Haar huwelijk met Jan van der Stael en hun zoon Adriaan “De Jonge” wijzen op een voortzetting van de lijn in Dordrecht, mogelijk binnen bestuurlijke of ambachtelijke kringen.

 

💍 Tweede huwelijk met Beatrix Philipsdr van der Does

Na het overlijden van Kornelia, huwde Adriaen met Beatrix Philipsdr van der Does, dochter uit een familie die mogelijk verbonden was aan de ridderschap van Holland of het stedelijke patriciaat. Uit dit huwelijk zijn geen kinderen bekend, maar het verbond bevestigt Adriaens positie als gezocht huwelijkspartner binnen de elite.

 

⚰️ Overlijden en nalatenschap

Adriaen overleed vóór 23 mei 1504, vermoedelijk in Dordrecht. Zijn overlijden markeert het einde van een generatie die de bastaardadel van de 14e eeuw wist om te vormen tot stedelijke invloed in de 15e eeuw.

Adriaen van Beaumont “De Oude” is een man die naam, afkomst en ambacht wist te verenigen in een leven dat de overgang van middeleeuwse dynastie naar vroegmoderne burgerij belichaamt. Zijn nageslacht via Rochuske en Jacob vormt een tak die zich verder ontwikkelt in Dordrecht en mogelijk daarbuiten…

---

9d. Matthijs van Muijlwijck Jansz 

 

⛪Kerkmeester, procurator en erfdrager — een Muijlwijck in dienst van geloof en gemeenschap

Geboren in 1511, als zoon van Jan Pieters van Muijlwijck en Lijsken Florisdr Holl, groeide Matthijs van Muijlwijck op in een familie die diep geworteld was in het bestuurlijke en agrarische leven van Gorinchem en Hoogblokland. Zijn vader was schepen en schout, zijn moeder stamde uit de invloedrijke familie Holl, verbonden aan de vriendenkring van Jan V van Arkel.

Matthijs vestigde zich in Hoogblokland, waar hij uitgroeide tot een geestelijk en bestuurlijk spilfiguur:

• In 1550 was hij kerkmeester, verantwoordelijk voor het beheer van de kerkelijke goederen en financiën
• Hij diende als procurator en administrateur van het altaar van Onze Lieve Vrouwe, een functie die duidt op vertrouwen, religieuze betrokkenheid en organisatorisch talent

Zijn rol in de parochie toont een man die dienstbaarheid en erfgoed wist te verenigen, en die de naam Muijlwijck een spirituele dimensie gaf.

 

💍 Huwelijk met Aafje Adriaensdr

Matthijs huwde Aafje Adriaensdr, geboren rond 1510, dochter van Adriaen Jansz en Aecht. Haar naam wijst op een familie uit de burgerlijke of agrarische elite van de regio, mogelijk actief in landbezit of ambacht.
Samen vormden zij een echtpaar dat de Muijlwijck-lijn in Hoogblokland versterkte en voortzette.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden vier kinderen geboren, waarvan ten minste twee zonen de lijn actief voortzetten:

De patroniemen “Matthijsz” en “Matthijsdr” bevestigen de voortzetting van de familienaam, terwijl Jan’s nageslacht een tak vormt die zich verder uitstrekt in de 17e eeuw.

Matthijs van Muijlwijck Jansz is een man die via zijn kerkelijke rol, huwelijk en nageslacht de verbinding tussen geloof, gemeenschap en erfgoed belichaamt…

---

9e. Margaretha Jacobsdr Wenssen

 

🌾 Een regentendochter en een korenhandelaar

Geboren in 1515 te Dordrecht, was Margaretha Wenssen de dochter van Jacob Aertsz Wenssen, tragisch omgekomen in Zwijndrecht, en Cornelia Jansdr van Slingeland, telg uit een regentenfamilie met wortels in de Alblasserwaard en het huis Van Arkel. Margaretha groeide op in een stad in transitie — tussen middeleeuwse structuren en vroegmoderne burgerlijke bloei.

Zij huwde Cornelis Claesz van Driel, geboren in 1500 te Zwijndrecht, zoon van Claes (Nicolaes) Cornelisz van Driel en Reimborch. Cornelis bracht aanzien mee: hij was schepen van Dordrecht, dijkgraaf van Barendrecht, en actief als korenhandelaar — een beroep dat hem verbond met de economische hartslag van de stad. Zijn functies tonen een man die zich bewoog tussen bestuur, handel en waterstaat — een typische Dordtse regent van de 16e eeuw.

Cornelis overleed op 14 januari 1555, en Margaretha overleefde hem ruim veertig jaar. Haar overlijden in 1597, op 82-jarige leeftijd, maakt haar tot een stille getuige van een eeuw vol religieuze omwentelingen, economische groei en dynastische verankering.

👶 Kinderen van Margaretha en Cornelis

De zoon Nicolaas vormt een sleutelpersoon in de voortzetting van de Van Driel-lijn. Zijn huwelijk met Cornelia van Maesse Nieuwlant verbindt de familie met een andere regenten- of patriciërsfamilie uit Dordrecht of omgeving. Hun negen kinderen vormen een tak die zich uitstrekt tot in de 17e eeuw — een dynastie in wording.

De naamgeving toont een duidelijke patroniemische traditie, en de herkomst uit Zwijndrecht en Dordrecht wijst op een familie die zich bewoog tussen polder, stad en bestuur.

🧬 Een dynastie tussen water en koren

Margaretha Wenssen en Cornelis van Driel zijn een echtpaar dat via hun afkomst, functies en kinderen de verbinding tussen regentenmacht, economische activiteit en dynastische continuïteit belichaamt.
Hun verhaal is een rijk hoofdstuk in de geschiedenis van Dordrecht, en hun nageslacht vormt een brug naar de Gouden Eeuw…

______________________________________________________________________________________________________

TIENDE GENERATIE

10a. Alijt Corssen van Vliet van der Woerd

 

Een erfdochter van Naaldwijk — tussen land, familie en stedelijke invloed

Geboren in 1500 te Naaldwijk, als dochter van Kerstant Jacobs van der Vliet en Machteld Meesdr van Dorp, groeide Alijt Corssen van Vliet van der Woerd op in een familie die haar wortels had in het Westland, met banden naar de geslachten Van der Vliet, Van der Woerdt, Van Dorp en Van Egmond. Haar samengestelde naam weerspiegelt een bewuste genealogische identiteit — een erfdrager die meerdere lijnen verenigt.

 

💍 Huwelijk met Anthonis Dirxz van Dijck

Op 2 mei 1520 huwde Alijt met Anthonis Dirxz van Dijck, geboren eveneens in 1500, zoon van Dirk Jacobsz van Dijck en Margriete. De Van Dijck-familie was actief in Dordrecht en het Westland, mogelijk als ambachtslieden, bestuurders of landbezitters. Anthonis overleed vóór december 1554, waarmee Alijt hem nog enkele jaren overleefde tot haar overlijden op 8 juli 1560.

Hun huwelijk markeert een verbintenis tussen erfgoed en stedelijke invloed, en vormde een solide basis voor de verdere uitbouw van de Van Dijck-lijn.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden ten minste twee zonen geboren:

De patroniemen “Anthonisz” bevestigen de overgang naar een burgerlijke naamgeving, waarbij de familienaam Van Dijck zich verder verankert in de regio. Corstiaens huwelijk met Neeltje Cornelisdr en hun ene kind vormen een tak die mogelijk verder te traceren is in de archieven van Dordrecht of het Westland.

Alijt Corssen van Vliet van der Woerd is een vrouw die via haar naam, huwelijk en nageslacht de verbinding tussen vier geslachten en twee werelden belichaamt: het agrarische Westland en het stedelijke Dordrecht. Haar leven weerspiegelt de kracht van erfdragers in een tijd van overgang en consolidatie.

 

---

10b. Neeltje Willems van Gaesbeek

 

👑Matriarch van Rhoon — een leven tussen adel, bezit en bestuur

Geboren in 1560 als dochter van Willem Gabriels van Gaesbeeck en Neeltje Florisse, erfde Neeltje Willems van Gaesbeeck niet alleen een naam die teruggaat tot de baronnen van Gaasbeek, maar ook een geest van zelfstandigheid en invloed. Haar familie had zich in de 16e eeuw gevestigd in Poortugaal en Rhoon, en droeg nog steeds de sporen van hun adellijke oorsprong — zichtbaar in wapens, bezittingen en bestuurlijke functies.

 

🏡 Bezit in het kwartier van Terneuzen

Neeltje was in het bezit van een woning en landerijen in het kwartier van Terneuzen, een gebied dat in de 16e en 17e eeuw strategisch lag aan de Westerschelde. Dit bezit wijst op economische zelfstandigheid en geografische spreiding, en suggereert dat haar familie banden had met de Zeeuwse handelsroutes en landbouwgronden — een waardevolle aanvulling op hun positie in Rhoon.

 

💍 Huwelijk met Jan Pietersz de Raet

Neeltje huwde Jan Pietersz de Raet, geboren ca. 1555 te Rhoon, zoon van Pieter Jansz de Raet en Aagje Willemsdr van Driel. Jan was een man van aanzien: schout en schepen van Rhoon, heemraad van Poortugaal, en landbouwer — een combinatie van bestuurlijke macht en agrarische verankering. Samen vormden zij een echtpaar dat de lokale gemeenschap leidde en versterkte.

Hun verbondenheid werd ook visueel vereeuwigd: op hun grafzerken en op een wapenbordje in de trouwzaal van het stadhuis te Haarlem staan hun familiewapens afgebeeld. Neeltje’s wapen toont “in een zwart veld een zilveren gekroonde klimmende leeuw, goudgenageld” — een krachtig symbool van haar afkomst en status.

 

🪦 Grafzerk en herinnering

De tekst op haar grafzerk luidt:

“Hier leyt begraaven Neeltien Willemse de huysvrou van Jan Pieterse de Raet, oud 85 jaren. Sterft den 7 Maart 1645.”

Een sobere maar trotse inscriptie, die haar lange leven en haar rol als echtgenote en matriarch bevestigt. Haar leeftijd — 85 jaar — is uitzonderlijk voor die tijd, en getuigt van een leven van stabiliteit, zorg en aanzien.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Neeltje en Jan kregen acht kinderen, die de familie De Raet verder uitbouwden in Rhoon en omgeving:

Hun nageslacht vormt een brug tussen de adellijke Gaesbeeck-lijn en de bestuurlijke De Raet-familie, en draagt bij aan de sociale en politieke opbouw van Rhoon in de 17e eeuw.

Neeltje Willems van Gaesbeek was een vrouw die adel, bezit, bestuur en familie wist te verenigen in een leven dat bijna een eeuw omspande. Haar grafzerk en wapenschild zijn tastbare herinneringen aan een dynastie die zich niet liet vergeten…

---

10c. Rochuske Adriaensdr van Beaumont 

 

🏰Van Dordtse koopmansdochter tot vrouwe van Sleeuwijk — een dynastische verbinder

Geboren rond 1500, als dochter van Adriaen van Beaumont “De Oude” en Cornelia Vastraedsdr de Jode, groeide Rochuske van Beaumont op in een familie die haar wortels had in de Dordtse gildewereld. Haar moeder, Cornelia de Jode, bracht bestuurlijke en juridische banden mee uit de familie De Jode, actief in Dordrecht.

 

💍 Huwelijk met Jan Adriaensz van der Stael

Rochuske huwde Jan Adriaensz van der Stael, geboren rond 1500, zoon van Adriaen Claesz van der Stael. Jan was heer van Sleeuwijk, een heerlijkheid in het Land van Heusden en Altena, gelegen aan de Merwede. Zijn positie als heer wijst op juridische en bestuurlijke zeggenschap, en zijn familie was mogelijk verbonden aan de ridderschap van Holland of Brabant.

Jan overleed op 3 oktober 1554, Rochuske tien jaar later op 25 oktober 1564 — een lange levensduur die haar tot een matriarch maakte in een periode van religieuze en politieke omwenteling.

 

👶 Zoon: Adriaan van der Stael “De Jonge”

Uit hun huwelijk werd ten minste één zoon geboren:

• Adriaan van der Stael “De Jonge”, geboren rond 1530, gehuwd met Leijntge Jaspers (Volgt 11c)

De naam “Adriaan” wordt hier als eerbetoon doorgegeven over drie generaties, en de toevoeging “De Jonge” bevestigt zijn positie als erfgenaam en opvolger van de heerlijkheid.

Rochuske van Beaumont is een vrouw die via haar huwelijk de verbinding tussen Dordtse koopmansadel en Brabants landbezit belichaamt.
Haar nageslacht draagt niet alleen haar naam, maar ook haar erfgoed: een lijn die zich uitstrekt van de gilden van Dordrecht tot de heerlijkheden van Sleeuwijk…

 

---

10d. Pieter Matthijsz van Muijlwijck

 

 

🪶Een Muijlwijck tussen geloof, land en familie — erfdrager in Hoogblokland

Geboren in 1534 te Gorinchem, als zoon van Matthijs Jans van Muijlwijck en Aafje Adriaensdr, groeide Pieter van Muijlwijck op in een familie die diep geworteld was in het religieuze en bestuurlijke leven van Hoogblokland. Zijn vader was kerkmeester en procurator van het altaar van Onze Lieve Vrouwe, en zijn moeder stamde uit een lokale familie met agrarische en ambachtelijke banden.

Pieter vestigde zich in Hoogblokland, waar hij rond 1558 huwde met Maertgen Egberts, geboren omstreeks 1535.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden twee kinderen geboren, die elk een tak van de familie voortzetten:

De patroniemen “Pietersz” en “Pietersdr” bevestigen de voortzetting van de naamgevingstraditie, terwijl de huwelijken van Matthijs en Aegje wijzen op voortzetting van de lijn in Hoogblokland en omgeving. De dochter van Matthijs en de zoon van Aegje vormen een generatie die mogelijk actief was in de overgang naar de Republiek, in een tijd van religieuze hervorming en politieke verandering.

Pieter Matthijsz van Muijlwijck is een man die via zijn huwelijk en nageslacht de Muijlwijck-lijn door de Reformatie heen loodste, en die de naam levend hield in een veranderende wereld.
Zijn kinderen vormen een schakel tussen de kerkelijke betrokkenheid van zijn vader en de burgerlijke opbouw van de latere generaties…

---

10e. Nicolaas Cornelisz van Driel

 

🏛️ Een regentenzoon en een ambachtsdochter 

Geboren rond 1545 te Dordrecht, was Nicolaas van Driel de zoon van Cornelis Claesz van Driel, schepen en korenhandelaar, en Margaretha Jacobsdr Wenssen, kleindochter van Jan Jansz van Slingeland. Zijn afkomst bracht hem in het hart van de stedelijke elite, met wortels in Zwijndrecht, Dordrecht en de Alblasserwaard.

Hij huwde Cornelia van Maesse Nieuwlant, geboren rond 1553 te Mijnsheerenland, dochter van Cornelis Simonsz van Maesse Nieuwlant en Haesje Cornelisdr Doens van Driel. Haar familie was verbonden aan de ambachtsheerlijkheid Nieuwlant, een gebied tussen Westmaas en Maasdam, en haar moeder bracht een verwantschap met de Van Driel-lijn mee — een huwelijk dat dynastische consolidatie weerspiegelt.

Nicolaas overleed in 1603 te Westmaas, en Cornelia volgde hem twee jaar later, op 20 april 1605. Samen vormden zij een spil in de overgang van middeleeuwse regentenfamilies naar vroegmoderne burgerlijke dynastieën.

👶 Kinderen van Nicolaas en Cornelia

Hun gezin telde tien kinderen, waarvan sommigen zich verder vertakten in de Hoeksche Waard en Dordrecht:

De dochter Magdalena is bijzonder: haar twee huwelijken en acht kinderen maken haar tot een spilfiguur in de voortzetting van de Van Driel-lijn. De namen Spruijt en Roobol komen voor in archieven van Dordrecht en de Hoeksche Waard als ambachtslieden, regenten en predikanten — een interessante uitnodiging tot verdere uitwerking.

De andere kinderen — met namen als Neeltje, Adriaantje, Teuntje en Cornelis — weerspiegelen een sterke patroniemische en regionale traditie, en hun levens beslaan een periode van religieuze omwenteling, economische bloei en maatschappelijke verandering.

🌿 Een dynastie in bloei

Nicolaas van Driel en Cornelia van Maesse Nieuwlant  een echtpaar dat via hun afkomst, huwelijk en kinderen de verbinding tussen regentenmacht, ambachtsheerlijkheid en dynastische continuïteit belichaamt. Hun nageslacht vormt een brug naar de Gouden Eeuw, waarin de Van Driel-lijn zich verder zou vertakken in bestuur, handel en kerkelijk leven.

_____________________________________________________________________________________________________

ELFDE GENERATIE

11a. Corstiaen Anthonisz van Dijck

 

🏛️Een ambachtsbewaarder in het Hof van Delft — tussen pacht, penning en patrimonium

Geboren in 1521, als zoon van Anthonis Dirxz van Dijck en Alijt Corssen van Vliet van der Woerd, groeide Corstiaen van Dijck op in een familie die haar wortels had in Dordrecht, het Westland en de ambachtsheerlijkheden rond Delft. Zijn moeder bracht adellijke en ambachtelijke lijnen samen, en zijn vader was actief in de stedelijke elite van Dordrecht.

Corstiaen ontwikkelde zich tot een bestuurlijk en financieel sleutelfiguur in de regio:

• Ambachtsbewaarder van het Hof van Delft — verantwoordelijk voor het beheer van de ambachtsheerlijkheid, toezicht op landgebruik, rechtspraak en lokale administratie
• Taxateur van de 100e Penning van ’t Woudt (1579) — betrokken bij de fiscale waardering van goederen en land, een cruciale functie in de context van oorlogslasten en belastingheffing tijdens de Tachtigjarige Oorlog
• Pachter van de Lek en Polanen (1589–1591) — beheerde en exploiteerde landerijen in deze belangrijke gebieden, wat wijst op aanzienlijke economische invloed

Zijn functies tonen een man die land, recht en geld wist te verbinden, en die zich bewoog in het spanningsveld tussen grafelijke macht, stedelijke autonomie en opkomende Republiek.

 

💍 Huwelijk met Neeltje Cornelisdr

Corstiaen huwde Neeltje Cornelisdr, over wie weinig bekend is, maar die als echtgenote van een ambachtsbewaarder vermoedelijk afkomstig was uit een familie met bestuurlijke of agrarische achtergrond. Samen vormden zij een echtpaar dat de Van Dijck-lijn voortzette in het Hof van Delft en omgeving.
Uit hun huwelijk werd ten minste één zoon geboren:

• Adriaen Corstensz van Dijck (1542–1583), gehuwd met Hilleke Jacobs.
  Samen kregen zij één zoon, waarmee de lijn zich voortzette in de late 16e eeuw

Corstiaen van Dijck was een man die via zijn functies, huwelijk en nageslacht de verbinding tussen ambachtsheerlijkheid, fiscale macht en dynastische continuïteit belichaamt. Zijn nalatenschap leeft voort in de archieven van Delft, ’t Woudt en Polanen…

---

11b. Willem Jansz de Raet 

 

🛡️Bouwlieden met wapens — een boerenfamilie met status in Poortugaal

Geboren in 1584, als zoon van Jan Pietersz de Raet en Neeltje Willems van Gaesbeeck, was Willem de Raet actief als bouwman in Poortugaal — een term die in de 17e eeuw duidde op een zelfstandige boer met eigen land, vaak met bestuurlijke of kerkelijke betrokkenheid. Zijn huwelijk met Grietje Jacobs van Alphen, geboren ca. 1587 te Bleiswijk, verbond hem met de families Van Alphen en Hobbendr, die mogelijk actief waren in het agrarische en ambachtelijke leven.

 

⚰️ Grafsteen en wapens in de Hervormde kerk

Beide echtelieden werden begraven in de Hervormde kerk van Poortugaal, waar hun grafsteen nog steeds getuigt van hun status en verbondenheid met het dorp. Het opschrift luidt:

“Hier leijt begraven Willem Jansen de Raet, out 48 jaren, sterff den 8e November Anno 1632. Ende sijn huijsvrou Grietien Jacobs van Alffen out 65 jaren sterff den 19de October 1652.”

De steen toont twee wapens onder een helm, met het volgende symboliek:

• I. Een St. Andrieskruis, vergezeld van vier vogels met poten — dit zijn merels, een symbool van waakzaamheid en eenvoud
• II. In ovaal een zespuntige ster — vaak geassocieerd met goddelijke leiding of familietrots
• Helmteken: Een vlucht — een paar vleugels, symbool van adel, vrijheid of bescherming
• Kleuren: In goud een verkort schuinkruis van rood, vergezeld van vier merels van zwart, rood gebekt en gepoot — een klassiek heraldisch palet dat duidt op moed (rood), rijkdom (goud) en standvastigheid (zwart)

Deze wapens wijzen op familie-identiteit en sociale status, en maken Willem en Grietje tot symbolische erfdragers van hun tijd.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden ten minste vier kinderen geboren:

De zoon Jacob zet de lijn voort in de tweede helft van de 17e eeuw, en zijn huwelijk met Neeltje Witte van Dijk, ook bekend als Vrijlant, opent een nieuwe tak die mogelijk actief was in landbezit of lokale bestuur. De naam Vrijlant suggereert eigendom van vrije grond — een interessante aanwijzing voor verdere verkenning.

Willem de Raet en Grietje van Alphen zijn een echtpaar dat via hun grafsteen, wapens en nageslacht de verbinding tussen boerenstand, symboliek en dynastie belichaamt. Hun nalatenschap leeft voort in steen, archief en bloedlijn.

---

11c. Adriaan van der Staal “De Jonge” 

 

🏰Heer van Sleeuwijk — Tussen Beaumonts bloed en dorpsheerschappij

Geboren rond 1530, als zoon van Jan Adriaensz van der Stael en Rochuske Adriaensdr van Beaumont, groeide Adriaan de Jonge van der Staal op in een familie die zowel bestuurlijke als adellijke wortels had. Zijn moeder, afkomstig uit het geslacht Van Beaumont, bracht een lijn mee die mogelijk verbonden was met de hogere ridderschap, terwijl zijn vader de naam Van der Stael voortzette — een familie die in de 16e eeuw actief was in het Land van Heusden en Altena.

Adriaan was Heer van Sleeuwijk tot 1557, wat betekent dat hij het recht had op lokale rechtspraak, belastinginning en het beheer van gronden en pachten. Zijn heerschap viel in een periode van religieuze spanningen en politieke herstructurering, vlak vóór de Tachtigjarige Oorlog.

Hij huwde Leijntge Jaspers, over wie weinig bekend is, maar haar naam wijst op een burgerlijke of ambachtelijke afkomst — mogelijk een strategisch huwelijk om lokale invloed te versterken.
Uit hun huwelijk werd ten minste één zoon geboren:

• Floris Adriaans van der Staal, geboren in 1565, overleden in 1626 Gehuwd met Willemtje Jans.
  Samen kregen zij vier kinderen (Volgt 12c).

Floris leefde in een periode van grote transformatie: van de opstand tegen Spanje tot de consolidatie van de Republiek. Zijn huwelijk met Willemtje Jans wijst op een voortzetting van de lijn in burgerlijke of bestuurlijke kringen, en hun vier kinderen vormen een tak die zich verder uitstrekt in de 17e eeuw.

Adriaan van der Staal “De Jonge” was een man die via zijn heerschap, huwelijk en zoon de verbinding tussen adellijke afkomst, lokale macht en dynastische continuïteit belichaamt.
Zijn nalatenschap leeft voort en zijn zoon Floris vormt een brug naar de Republiek…

 

---

11d. Matthijs Pietersz van Muijlwijck

 

🪶 Van Muijlwijck tussen traditie en transitie

Geboren rond 1560, als zoon van Pieter Matthijsz van Muijlwijck en Maertgen Egberts, groeide Matthijs van Muijlwijck op in een familie die haar wortels had in de regio rond de Merwede, mogelijk actief in landbezit, ambacht of lokaal bestuur. De naam Muijlwijck is verbonden aan het dorp Muilwijk, nabij Almkerk.

Hij huwde Ariaentje Cornelisdr, geboren in 1564, en samen vormden zij een echtpaar in een tijd van religieuze spanningen en maatschappelijke herstructurering. Ariaentje overleed rond 1590, en Matthijs volgde haar kort daarna, rond 1595 — een relatief jong overlijden dat mogelijk samenhing met de onrustige omstandigheden van de Tachtigjarige Oorlog.
Uit hun huwelijk werd ten minste één dochter geboren:

• Mayke Tijssen van Muijlwijck  ca. 1587 – …. (Volgt 12d), zij was1e gehuwd met Ary Goossensz de Jong.
  Zij huwde 2e met Jan Joppen.

Matthijs van Muijlwijck en Ariaentje Cornelisdr zijn een echtpaar dat via hun dochter Mayke de verbinding tussen middeleeuwse patroniemen en vroegmoderne familievorming belichaamt…

---

11e. Magdalena Claesdr van Driel

🌿 Een vrouw tussen polders en poorten 

Geboren rond 1578 te Mijnsheerenland, als dochter van Nicolaas Cornelisz van Driel en Cornelia Cornelisdr van Maesse Nieuwlant, groeide Magdalena van Driel op in een familie die zich bewoog tussen bestuurlijke invloed en agrarische verankering. Haar vader was verbonden aan de regentenklasse van Dordrecht en Westmaas, haar moeder stamde uit de ambachtsheerlijkheid Nieuwlant, en via haar grootouders liep de lijn terug naar de Van Slingeland–Wenssen–Van Driel-dynastie.

💍 Eerste huwelijk: Nicolaas Bastiaensz Spruijt

Magdalena huwde rond 1600 met Nicolaas Bastiaensz Spruijt, geboren ca. 1551, overleden in 1612. Zijn naam komt voor in archieven van Dordrecht en Poortugaal als ambachtsman, mogelijk korenhandelaar of landbezitter.
Hun huwelijk bracht vijf kinderen voort:

💍 Tweede huwelijk: Herman Leendertsz Roobol

Na het overlijden van Nicolaas hertrouwde Magdalena met Herman Roobol, geboren ca. 1575 te Rhoon, zoon van Leendert Cornelisz Roobol en Maartje Dirksdr Koorneef. Herman overleefde Magdalena en leefde nog na 1636. De familie Roobol was actief in Rhoon, Poortugaal en omgeving, en komt voor als ambachtsheren, schippers en later predikanten.

Uit dit huwelijk werden drie dochters geboren:

Haasje Roobol is een sleutelfiguur: haar huwelijk met Aart Schilder en hun tien kinderen maken haar tot een spil in de voortzetting van de Roobol–Schilder-lijn.

🧬 Een dynastie in twee lijnen

Magdalena van Driel was een vrouw die via haar twee huwelijken en elf kinderen de verbinding tussen bestuurlijke afkomst, moederlijke kracht en regionale continuïteit had.
Haar leven overspant een periode van religieuze omwenteling, economische bloei en maatschappelijke verandering, en haar nageslacht vormt een brug naar de Gouden Eeuw…

 

---

TWAALFDE GENERATIE

12a. Pouwel Adriaensz van Dijck 

 

🪶Van ambachtszoon tot patriarch in Naaldwijk — een Van Dijck in de Republiek

Geboren in 1563, als zoon van Adriaen Corstensz van Dijck en Hilleke Jacobs, groeide Pouwel van Dijck op in een familie die haar wortels had in het bestuurlijke landschap van Zuid-Holland. Zijn vader was actief als ambachtsbewaarder en pachter in het Hof van Delft, en zijn grootvader Corstiaen Anthonisz van Dijck was taxateur en pachter van Polanen en de Lek — functies die duiden op aanzien en economische invloed.

Pouwel vestigde zich in Naaldwijk, waar hij overleed in 1630 en werd begraven op 10 november van dat jaar — een teken van zijn blijvende verbondenheid met de streek. Zijn leven besloeg een periode van grote transformatie: van de Tachtigjarige Oorlog tot de consolidatie van de Republiek der Verenigde Nederlanden.

 

💍 Huwelijk met Jannetje Jans Touw van der Burch

Op 7 augustus 1588 huwde Pouwel in De Lier met Jannetje Jans Touw van der Burch, dochter van Jan Arentsz Touw van der Burch en Neeltgen Willemsdr Corssen van der Vliet

Hun huwelijk verbond bestuurlijke traditie met lokale verankering, en vormde een solide basis voor de voortzetting van de Van Dijck-lijn in het Westland.
Uit hun huwelijk werd ten minste één zoon geboren:

• Jan Pouwelsz Touw (van Dijck), geboren rond 1580, gehuwd met Annetje Jacobs van Vliet.
  Samen kregen zij één dochter.

De naam “Touw” als tussenvoeging of alternatieve familienaam wijst op een overgangsfase in naamgeving, waarbij patroniemen en familienaam nog door elkaar liepen.

Pouwel Adriaensz van Dijck was een man die via zijn huwelijk, vestiging in Naaldwijk en nageslacht de verbinding tussen ambacht en land. Zijn zoon Jan en kleindochter vormen een tak die zich verder uitstrekt in het Westland…

---

12b. Jacob Willemsz de Raet 

 

🌾Boer, kerkmeester en erfdrager — een De Raet in dienst van land en geloof

Geboren op 13 juni 1625 te Poortugaal, als zoon van Willem Jansz de Raet en Grietje Jacobs van Alphen, groeide Jacob de Raet op in een familie met aanzien: zijn ouders liggen begraven in de Hervormde kerk van Poortugaal onder een grafsteen met wapens, wat duidt op status en erfgoed. Jacob zette deze traditie voort als boer en kerkmeester, een functie die hem verantwoordelijk maakte voor het beheer van kerkelijke goederen en financiën — een teken van vertrouwen binnen de gemeenschap.

Hij overleed op 21 mei 1681 in Oud-Beijerland, een stad die in de 17e eeuw uitgroeide tot een belangrijk centrum van landbouw en handel in de Hoeksche Waard.

 

💍 Huwelijk met Neeltje Witte van Dijk (Vrijlant)

Jacob huwde Neeltje Witte van Dijk, ook bekend als Vrijlant, geboren rond 1649 te Pernis, overleden op 29 april 1697. Zij was de dochter van Wit Jansz van Dijk en Lijntje Crijnen. De naam Vrijlant wijst mogelijk op bezit van vrije grond — een status die in de 17e eeuw duidde op onafhankelijkheid van leenstructuren.

Hun huwelijk verbond de De Raet-lijn met de families Van Dijk en Crijnen, actief in Pernis en de polders rond Rotterdam.

 

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden ten minste zeven kinderen geboren, waarvan Cornelis Jacobsz de Raet een centrale figuur werd in de voortzetting van de lijn:

Jacob Willemsz de Raet was een man die via zijn kerkelijke rol, huwelijk en nageslacht de verbinding tussen geloof, land en dynastie belichaamt. Zijn kinderen vormen een brug naar de Hoeksche Waard en de polders van Pernis…

---

12c. Floris Adriaans van der Staal

 

⚖️ Schepen van Werkendam — Tussen heerschap en hervorming

Geboren in 1565, als zoon van Adriaan van der Staal “De Jonge”, Heer van Sleeuwijk, en Leijntge Jaspers, groeide Floris van der Staal op in een familie die haar wortels had in de lokale adel en het dorpsbestuur van het Land van Altena.
Zijn vader droeg het heerschap tot 1557, en Floris zette de bestuurlijke lijn voort als schepen van Werkendam — een functie die hem verantwoordelijk maakte voor rechtspraak, lokale administratie en het toezicht op openbare orde.

Zijn leven viel in een periode van religieuze omwenteling en politieke consolidatie: de Tachtigjarige Oorlog, de opkomst van de Republiek, en de hervorming van dorpsstructuren. Hij overleed vóór 21 april 1626, en werd opgevolgd door een generatie die zich verder verankerde in het burgerlijke en bestuurlijke leven van Werkendam.

 

💍 Huwelijk met Willemtje Jans

Floris huwde Willemtje Jans, geboren circa 1573, overleden op 9 december 1632 te Werkendam. Haar naam wijst op een burgerlijke afkomst, mogelijk uit een familie van ambachtslieden of lokale bestuurders. Haar lange leven — zij overleefde Floris met zes jaar — maakt haar tot een stille getuige van de overgang van adellijke heerschappij naar stedelijke regentenmacht.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden vier kinderen geboren, waarvan ten minste één lijn zich verder uitstrekte:

De naamgeving toont een overgang van patroniemen naar vaste familienamen, en de huwelijken van Nieske en mogelijk Adriaen vormen takken die zich verder uitstrekken in de regio. De verbinding met de familie Verdoorn opent een nieuwe genealogische lijn, mogelijk actief in Werkendam, Sleeuwijk of Woudrichem.

Floris van der Staal was een man die via zijn schepenambt, huwelijk en kinderen de verbinding tussen adellijke afkomst, dorpsbestuur en dynastische verankering belichaamt. Zijn nageslacht vormt een brug naar de burgerlijke elite van de 17e eeuw…

---

12d. Mayke Tijssen van Muijlwijck

 

👩‍🌾 Stammoeder tussen patroniemen en dynastie

Geboren circa 1587, als dochter van Matthijs Pietersz van Muijlwijck en Ariaentje Cornelisdr, groeide Mayke van Muijlwijck op in een familie die haar wortels had in het Land van Heusden en Altena. Haar patroniem Tijssen is een directe verwijzing naar haar vader Matthijs, en markeert de overgang van patroniemen naar vaste familienamen.

💍 Eerste huwelijk met Ary Goossensz de Jong

Mayke huwde eerst Ary Goossensz de Jong, geboren rond 1588, overleden vóór 1631. Zijn naam wijst op een patroniemische traditie (Goossensz = zoon van Goossen), en de familienaam De Jong komt veelvuldig voor in Hollandse dorpen als aanduiding van jongere takken of erfgenamen.

Uit dit huwelijk werd één zoon geboren:

• Thijs Ariens de Jong (1618–1686) (Volgt 13d). Gehuwd met Marike Willemsdr Verhoeck.

De naam Thijs is een echo van zijn grootvader Matthijs, en Ariens verwijst naar zijn vader Ary

💍 Tweede huwelijk met Jan Joppen

Na het overlijden van Ary, hertrouwde Mayke met Jan Joppen. Over dit huwelijk zijn geen kinderen bekend, wat het eerste huwelijk tot de drager van de dynastie maakt.

Mayke van Muijlwijck was een vrouw die via haar huwelijken en zoon Thijs de verbinding tussen patroniemische traditie, dorpsidentiteit en dynastische continuïteit maakt. Haar nageslacht vormt een brug naar de burgerlijke bloei van de Republiek…

---

12e. Haasje Hermansdr Roobol

🕊️Zorg en gemeenschap in Poortugaal

In het jaar 1617, te Poortugaal, werd Haasje Roobol geboren als dochter van Magdalena Claesdr van Driel en Herman Leendertsz Roobol. Haar familie bracht bestuurlijke en ambachtsmatige wortels mee uit de Hoeksche Waard en Rhoon, en via haar moeder liep de lijn terug naar de Van Driel–Nieuwlant–Slingeland-dynastie.

Op 28 maart 1638 trad Haasje in het huwelijk met Aart Gerritszn Schilder, geboren en gedoopt in 1608 te Poortugaal, zoon van Gerrit Aartsz Schilder en Maritje Hendrik. Aart was van beroep gerechtsbode — ook wel armmeester genoemd — een functie die hem verantwoordelijk maakte voor het uitvoeren van gerechtelijke bevelen en het beheer van armenzorg. Zijn rol was er een van vertrouwen, discretie en dienstbaarheid binnen de dorpsgemeenschap.

Samen vormden zij een echtpaar dat zich toelegde op zorg, recht en opvoeding — en hun nageslacht weerspiegelt die toewijding.

👶 Kinderen van Haasje en Aart

Hun gezin telde tien kinderen, waarvan sommigen zich verder vertakten in Poortugaal en omgeving:

De dochter Magdalena, met haar huwelijk met Johannes Struijck, vormt een tak die zich verder uitstrekt in de 18e eeuw.

De andere kinderen — met namen als Maria, Anna, Lijdia, Neeltje en Geertje — weerspiegelen een sterke regionale naamgeving en een familie die zich breed vertakte in het dorpsleven.

 

🌿 Een leven in dienst van gemeenschap

Haasje Roobol en Aart Schilder waren een echtpaar dat via hun beroep, huwelijk en kinderen de verbinding tussen zorg en recht hebben gemaakt…

 

______________________________________________________________________________________________________

DERTIENDE GENERATIE

13a Jan Pouwelsz Touw (van Dijck)

 

🪶Een erfdrager tussen Naaldwijk en De Lier

Geboren rond groeide Jan Touw (van Dijck) op in een familie die haar wortels had in de ambachtsheerlijkheden van het Westland en de bestuurlijke kringen van Delft en Naaldwijk. Zijn naam weerspiegelt een overgang in identiteit: de patroniem Pouwelsz en de familienaam Touw verwijzen naar zijn moederlijke lijn, terwijl van Dijck zijn vaderlijke erfgoed markeert.

Jan huwde Annetje Jacobs van Vliet, dochter van Jacob van Passchiers en Trijntje Cornelisse Ketelaer.
Uit hun huwelijk werd ten minste één dochter geboren:

• Corsje Jans Touw (Volgt 14a) overleden in 1702, gehuwd met Arien Harmenssen de Bruijn.

Corsje’s naam en huwelijk markeren een overgang naar de 18e eeuw, en haar overlijden in 1702 maakt haar tot een levende brug tussen de late Renaissance en de vroege Verlichting.

Jan Pouwelsz Touw (van Dijck) was een man die via zijn naam, huwelijk en dochter de versmelting van vier families belichaamt: Van Dijck, Touw, Van Vliet en Ketelaer. Zijn dochter Corsje vormt een schakel naar de 18e eeuw, en haar nageslacht is een mooie uitnodiging tot verdere verkenning…

---

13b. Cornelis Jacobsz de Raet

 

⚖️Tussen plicht, pacht en patrimonium

Geboren op 1 september 1670 te Oud-Beijerland, als zoon van Jacob Willemsz de Raet en Neeltje Witte van Dijk (Vrijlant), groeide Cornelis de Raet op in een familie die haar wortels had in Poortugaal, Pernis en de Hoeksche Waard. Zijn vader was kerkmeester en boer, zijn moeder stamde uit de Vrijlant-lijn — een naam die duidt op bezit van vrije grond.

Cornelis vestigde zich in Hekelingen, maar was bestuurlijk actief als schepen van Heenvliet — een functie die hem verantwoordelijk maakte voor rechtspraak, lokale bestuur en het afhandelen van civiele zaken. Zijn rol als schepen wijst op aanzien en betrokkenheid bij de opbouw van de dorpsgemeenschap in een tijd van groeiende stabiliteit in de Republiek.

 

💍 Eerste huwelijk met Maria van der Gijp

Cornelis huwde eerst Maria van der Gijp, geboren in Kijfhoek, dochter van Bastiaen Hendriksz van der Gijp en Maria Wouters Kooijman. Haar familie bracht agrarische en ambachtelijke wortels mee uit de Alblasserwaard, en het huwelijk verbond de De Raet-lijn met de Van der Gijp–Kooijman-verbinding.

Maria overleed vóór 11 november 1705, en uit hun huwelijk werden twee zonen geboren:

Bastiaen is een sleutelfiguur in de voortzetting van de lijn, met maar liefst 15 kinderen uit twee huwelijken — een indrukwekkende dynastie die zich uitstrekt tot diep in de 18e eeuw.

💍 Tweede huwelijk met Neeltje Cornelisse Kruijthof

Na Maria’s overlijden hertrouwde Cornelis met Neeltje Cornelisse Kruijthof, een vrouw uit een familie die mogelijk actief was in de polders rond Hekelingen en Zuidland. Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren:

De naamgeving toont een eerbiedige voortzetting van de patroniemtraditie, en de dochters Marijtje en Maartje vormen een mooie echo van de Maria-lijn en de Kruijthof-verbinding.

Cornelis Jacobsz de Raet was een man die via zijn bestuurlijke rol, twee huwelijken en nageslacht de verbinding tussen land, recht en dynastie belichaamt…

---

13c. Corstiaan Cornelisse Verdoorn

 

---

13d. Thijs Ariens de Jong

 

🌾 Een bouwman tussen pacht, patroniem en patrimonium

Thijs de Jong, geboren en gedoopt op 2 september 1618 te Oud-Alblas, was de zoon van Arie Goossens de Jong en Mayke Thijsdr van Muijlwijk. Zijn naam Ariens verwijst naar zijn vader, en zijn familienaam de Jong is een veelvoorkomende aanduiding van jongere takken binnen dorpsgemeenschappen. Als bouwman was hij actief in de landbouw, waarschijnlijk als pachter of eigenaar van land in de Alblasserwaard — een regio van vruchtbare kleigronden en eeuwenoude boerennederzettingen.

Hij huwde op 6 juni 1653 met Marike Willemsdr Verhoeck, geboren in 1628 en gedoopt op 20 augustus 1628 te Oud-Alblas. Zij was de dochter van Willem Woutersz Huygen (Verhoeck) en Aelken Ewoutsdr — namen die wijzen op ambachtelijke en agrarische wortels, met Verhoeck als een familienaam die in de regio voorkomt bij landbezitters en schepenen.

Marike werd begraven op 7 januari 1675, en Thijs volgde haar elf jaar later, op 9 november 1686 — beiden in Oud-Alblas, waarmee hun levens een stille maar stevige verankering vormen in het dorpsweefsel.
Uit dit huwelijk een zoon:

• Arie Thijsz de Jong  1654–1727 (Volgt 14d), gehuwd met Helena Pietersdr van Muijlwijk. Samen kregen zij vier kinderen.

De vier kinderen van Arie en Helena vormen een tak die zich uitstrekt tot in de 18e eeuw, en mogelijk verder in de Alblasserwaard, Giessenlanden of Molenwaard.

Thijs de Jong en Marike Verhoeck zijn een echtpaar dat via hun landbouwbedrijf, huwelijk en zoon Arie de verbinding maakt tussen agrarische traditie en dynastische continuïteit.
Hun leven in Oud-Alblas, en hun nageslacht vormt een brug naar de burgerlijke bloei van de 18e eeuw…

 

---

13e. Magdalena Aartsdr Schilder

 

🕯 Een vrouw tussen polders, patroniemen en patriarchen

In de herfst van 1640 op 28 oktober, toen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden haar gouden eeuw beleefde, werd in het dorp Poortugaal een meisje geboren: Magdalena Aarts Schilder. Haar wieg stond in een streek van veenontginning, dijken en dorpskerkjes, waar de tijd werd gemeten in oogsten en kerkgang. Magdalena was de dochter van Haasje Hermansdr Roobol en Aart Gerritszn Schilder, beiden afkomstig uit families die al generaties lang geworteld waren in het Rijnmondgebied.

 

🌾 Een leven in Poortugaal

Poortugaal, gelegen aan de Oude Maas, was in de 17e eeuw een agrarisch dorp met een groeiende protestantse gemeenschap. De invloed van de Reformatie was voelbaar in het dagelijks leven: de kerkenraad bepaalde veel, en familienaamgeving volgde de patroniemen die verwezen naar vaders en grootvaders. Magdalena groeide op in een samenleving waarin vrouwen een centrale rol speelden in het huishouden, de opvoeding en het bewaren van familiebanden, maar zelden in de officiële geschiedschrijving.

Op 24 februari 1664 trad Magdalena in het huwelijk met Johannes Jansz Struijck, een man van ongeveer 34 jaar, geboren in Oosterhout. Zijn komst naar Poortugaal suggereert migratie binnen de Republiek, mogelijk vanwege werk, familiebanden of hertrouwen. Johannes was weduwnaar van Neeltje Jansdr, en bracht wellicht al ervaring en kinderen mee in het nieuwe huwelijk.

👨‍👩‍👧‍👦 Het gezin Struijck-Schilder

Samen kregen Magdalena en Johannes zes kinderen, geboren tussen 1664 en 1677. Hun namen weerspiegelen de traditie van patroniemen en de herhaling van voornamen binnen de familie:

• Marijtje Struijk (1664 – ….) – haar verdere levensloop blijft vooralsnog onbekend.
• Maartje Jans Struijck (1666–1702) (Volgt 14e) – huwde Simon Maartensz van der Hoogt en kreeg één dochter. Haar huwelijk verbindt de familie met de Van der Hoogt-lijn.
• Neeltje Jansdr Struijck (±1670–1737) – trouwde tweemaal: eerst met Arent Geerlichsz de Booij (1 zoon), daarna met Gerrit Ariensz Donk.
• Lijsbeth Jansdr Struik (1673 – ….) – haar lot is onbekend, maar haar naam suggereert een eerbetoon aan een familielid.
• Johannes Jansz Struik (1675–voor 1687) – stierf jong, een herinnering aan de kwetsbaarheid van het leven in die tijd.
• Lydia Jansdr Struijck (±1677 – ….) – haar naam is opvallend bijbels en zeldzaam in de regio, wat mogelijk wijst op religieuze inspiratie.

Na het overlijden van Johannes in 1678 bleef Magdalena achter als weduwe met jonge kinderen. In een tijd zonder sociale voorzieningen betekende dit een zware verantwoordelijkheid. Toch bleef ze in Poortugaal, waar ze in 1695 overleed, omringd door haar kinderen en kleinkinderen.

 

🏡 Symboliek en samenleving

Magdalena’s leven weerspiegelt de overgang van de middeleeuwse naar de vroegmoderne samenleving.
In een patriarchale wereld was zij een stille kracht: moeder, echtgenote, weduwe, spil van een familie die zich over generaties zou vertakken.

De familienaam Schilder, mogelijk oorspronkelijk een beroepsnaam, en de Roobol-lijn, die in de regio prominent aanwezig was, verbinden haar met ambachtelijke en agrarische tradities. Haar kinderen droegen de patroniemen Jansdr en Jansz, maar de naam Struijck bleef als herkenbare familienaam bestaan — een teken van de overgang naar vaste achternamen in de latere generaties.

________________________________________________________________________________________________________

VEERTIENDE GENERATIE

14a. Corsje Jans Touw 

 

🌾Een Westlandse erfdochter tussen Vlaardingen en Geervliet

Geboren in Vlaardingen, als dochter van Jan Pouwelsz Touw (van Dijck) en Annetje Jacobs van Vliet, groeide Corsje Touw op in een familie die haar wortels had in bestuurlijke, agrarische en ambachtelijke kringen van Zuid-Holland. Haar vader droeg de naam Touw én van Dijck, een teken van genealogische verweving, terwijl haar moeder de Van Vliet-lijn voortzette.

Op 23 februari 1661 huwde Corsje in Zuidland met Arien Harmenssen de Bruijn, geboren in 1629 en gedoopt op 7 oktober 1629 in Geervliet. Arien was de zoon van Herman Lucasz de Bruijn en Reijntge Cornelisse, en stamde uit een familie die actief was in de dorpen rond het Haringvliet — mogelijk als vissers, ambachtslieden of lokale bestuurders.

Arien overleed vóór 1675, waarmee Corsje hem nog ruim een kwart eeuw overleefde. Zij werd begraven op 20 december 1702 in Geervliet, een stadje dat in de 17e eeuw een bescheiden maar betekenisvolle rol speelde in de regionale handel en kerkelijke organisatie.

 

👶 Dochter: Rijmtie (Reintje) Ariens de Bruijn

Uit hun huwelijk werd één dochter geboren:

• Rijmtie Ariens de Bruijn, geboren in 1663, overleden in 1702 Gehuwd met Pieter Franke Cuijper

De naam Rijmtie — ook wel Reintje — is een zeldzame en poëtische echo van haar grootmoeder Reijntge Cornelisse, en haar huwelijk met Pieter Cuijper vormt een laatste tak in deze lijn. Haar overlijden in hetzelfde jaar als haar moeder maakt hun verhaal des te indringender — een generatie die samen ten einde komt.

Corsje Jans Touw was een vrouw die via haar huwelijk en dochter de verbinding tussen Vlaardingen, Zuidland en Geervliet belichaamt.
Haar leven weerspiegelt de overgang van de Gouden Eeuw naar de 18e eeuw, en haar nageslacht vormt een laatste echo van een lijn die zich over eeuwen heeft uitgestrekt…

---

14b. Bastiaan Cornelisz de Raet

 

⚖️Schepen, patriarch en erfdrager

Geboren op 1 januari 1703 te Heenvliet, als zoon van Cornelis Jacobsz de Raet en Maria van der Gijp, groeide Bastiaan de Raet op in een familie met bestuurlijke wortels in de Hoeksche Waard en Voorne-Putten. Zijn vader was schepen van Heenvliet, en Bastiaan zette deze traditie voort als schepen van Hekelingen en Vrieslant — een functie die hem verantwoordelijk maakte voor rechtspraak, lokale bestuur en het afhandelen van civiele zaken.

Hij overleed op 15 augustus 1782 in Hekelingen, op de respectabele leeftijd van 79 jaar, en liet een indrukwekkende familie achter.

 

💍 Eerste huwelijk met Grietje Jans Vermaat

Bastiaan huwde eerst Grietje Jans Vermaat, dochter van Jan IJsaaksz Vermaat en Liedewij Jans Bleijenburg — een huwelijk dat de De Raet-lijn verbond met de families Vermaat en Bleijenburg, actief in Spijkenisse en omgeving.

Uit dit huwelijk werden ten minste acht kinderen geboren:

De herhaalde naam Cornelis kan wijzen op kindersterfte en hernoeming — een gebruikelijk patroon in 18e-eeuwse families. De naam Lijdia is een echo van Liedewij, de grootmoeder, wat wijst op eerbiedige naamgeving.

 

💍 Tweede huwelijk met Maaiken Pleunen Pruimstraat

Na het overlijden van Grietje huwde Bastiaan met Maaiken Pleunen Pruimstraat, gedoopt op 2 december 1714 te Ridderkerk, dochter van Pleun Cornelisse Pruijmstraet en Maria Gerrits Hoogwerf. Haar familie bracht agrarische en ambachtelijke wortels mee uit Ridderkerk en het eiland IJsselmonde.

Uit dit huwelijk werden zeven kinderen geboren:

De naam Pleuntje en Pleun zijn duidelijke eerbetonen aan haar vader, terwijl Rochus een zeldzame en intrigerende naam is — mogelijk verwijzend naar de heilige Rochus, beschermer tegen pest en ziekte, wat een symbolische lading kan hebben.

Bastiaan Cornelisz de Raet was een man die via zijn bestuurlijke rol, twee huwelijken en maar liefst 15 kinderen een dynastie vestigde die zich uitstrekt over Spijkenisse, Hekelingen, Ridderkerk en Heenvliet.
Zijn zoon Pleun Bastiaansz de Raat vormt een tak die zich breed vertakt in de 19e eeuw…

 

---

14c. Aagje Korsten Verdoorn

 

🌿 Tussen ambacht en burgerlijke continuïteit

Aagje Verdoorn, geboren op 27 november 1667, was de dochter van Corstiaan Cornelisse Verdoorn en Aechje Jacobs de Weerd. Haar familie bracht bestuurlijke en ambachtelijke wortels mee uit Werkendam, en via haar moeder was zij kleindochter van Nieske van der Staal, waarmee zij verbonden was aan de adellijke Van der Staal-lijn uit Sleeuwijk.

Zij huwde Cornelis Willemsz den Haan, geboren rond 1665, zoon van Willem den Haan — een naam die in de regio voorkomt als boerengeslacht en mogelijk ook als ambachtsfamilie. Hun huwelijk markeert een overgang van bestuurlijke afkomst naar burgerlijke verankering in het dorp.

👶 Zoon: Joost Cornelisz de Haan (1703– ….)

Uit hun huwelijk werd ten minste één zoon geboren:

• Joost Cornelisz de Haan (Volgt 15c), geboren in 1703, gehuwd met Judith Bastiaans van Oorschot. Samen kregen zij vier kinderen

Aagje Verdoorn en Cornelis den Haan zijn een schakel tussen de bestuurlijke elite van de 17e eeuw en de burgerlijke bloei van de 18e eeuw…

---

14d. Arie Thijsz de Jong

🏡Een diaken en zijn vrouw — erfdragers aan de noordzijde van Oud-Alblas

Arie de Jong, geboren op 7 juni 1654 en overleden op 20 augustus 1727, was de zoon van Thijs Ariens de Jong en Marike Willemsdr Verhoeck. Hij woonde aan de noordzijde van Oud-Alblas, een aanduiding die wijst op een vaste plaats in het dorpsweefsel, mogelijk als pachter of eigenaar van land. Zijn rol als diaken in de jaren 1701–1703 en 1716–1718 toont zijn betrokkenheid bij de kerkelijke en sociale zorg — een functie die aanzien en vertrouwen vereiste.

Op 11 april 1688 huwde hij Helena Pietersdr van Muijlwijk, gedoopt op 27 juni 1666, dochter van Pieter Thijszen van Muijlwijk en Jannighje Jansdr van Lopick. Haar familie bracht bestuurlijke en agrarische wortels mee uit Oud-Alblas en mogelijk Lopik in het Sticht.
De Van Muijlwijk-lijn is een rode draad, en Helena’s huwelijk met Arie versterkt deze dynastische verbinding.

Helena overleefde Arie met tien jaar en werd begraven op 1 november 1737 — een lange levensboog die haar tot een stille getuige maakt van de overgang naar de 18e eeuw.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden ten minste vier kinderen geboren:

De naamgeving toont een sterke patroniemische traditie: Ariensdr en Arijensz verwijzen naar vader Arie, en Thijs is een eerbetoon aan grootvader Thijs.

De zoon Thijs Ariensz de Jong (1702–1771) vormt een tak die zich verder uitstrekt in de 18e eeuw, en zijn huwelijk met Jannigje Kooijman opent een nieuwe lijn.

Arie de Jong en Helena van Muijlwijk zijn een echtpaar dat via hun kerkelijke rol, agrarische verankering en dynastische verbinding de brug vormen tussen traditie, gemeenschap en erfgoed.
Hun kinderen zetten de lijn voort in een tijd van groeiende burgerlijke stabiliteit…

---

14e. Maartje Jans Struijck

 

🌾 Een molenaarsvrouw tussen Poortugaal en Hoogvliet

Maartje Jans Struijck werd geboren in 1666 in Poortugaal, als tweede dochter van Johannes Jansz Struijck en Magdalena Aarts Schilder. Haar jeugd speelde zich af in een dorp waar het ritme van het leven werd bepaald door de seizoenen, de kerkklok en de rivier. Als kind van een lokale familie groeide ze op in een huis waar de namen verwezen naar voorouders, en waar de verhalen van de polder en de dijk deel uitmaakten van het dagelijks gesprek.

 

💍 Huwelijk en verhuizing

Op jonge leeftijd trad Maartje in het huwelijk met Simon Maartensz van der Hoogt, geboren rond 4 mei 1659 in Overschie. Simon was de zoon van Maarten Abrahamsz van der Hooght en Maertje Maartensdr van Watering.
Rond 1690 vestigde Simon zich als molenaar in Hoogvliet, een beroep dat in die tijd aanzien genoot. De molen was niet alleen een economisch centrum, maar ook een sociaal knooppunt waar boeren hun graan lieten malen en dorpsnieuws werd uitgewisseld.

Voor Maartje betekende het huwelijk een verhuizing van Poortugaal naar Hoogvliet, een dorp dat toen nog klein was maar strategisch lag aan de Oude Maas. Als molenaarsvrouw speelde haar leven zich af tussen meelzakken, windrichtingen en de zorg voor haar gezin.
Uit het huwelijk werd ten minste één dochter geboren:

• Magdaleentje Simonsdr van der Hoogt (rond 1691- 1743) (Volgt 15e), gehuwd met Arie Jansz Koole.

 

⚰ Overlijden en nalatenschap

Maartje overleed op 1 juli 1702 in Hoogvliet, slechts 36 jaar oud. Haar overlijden viel samen met een periode van economische en religieuze verandering in de Republiek. Haar man Simon leefde nog tot 1717.

Maartje’s korte leven weerspiegelt de kracht en kwetsbaarheid van vrouwen in de 17e eeuw: zichtbaar in de familie, onzichtbaar in de archieven. Toch leeft haar naam voort in de genealogie, in de molenstenen van Hoogvliet, en in de dochter die haar geest verder droeg…

___________________________________________________________________________________________________

VIJFTIENDE GENERATIE

15a. Rijmtie (Reintje) Ariens de Bruijn

🌿Een erfdochter tussen Geervliet en Spijkenisse

Geboren in 1663 en gedoopt op 11 februari in Geervliet, was Rijmtie de Bruijn de dochter van Arien Harmenssen de Bruijn (Beuckelman) en Corsje Jans Touw. Haar familie bracht bestuurlijke en ambachtelijke wortels mee uit Vlaardingen, Zuidland en Geervliet, en haar naam Rijmtie — een variant op Reintje — echoot haar grootmoeder Reijntge Cornelisse, waarmee een vrouwelijke naamtraditie wordt voortgezet.

Op 5 mei 1686 trouwde Rijmtie in Geervliet met Pieter Franke Cuijper, geboren in 1654 en gedoopt op 20 september in Zuidland. Pieter was de zoon van Frank Pieters Cuijper en Sijtje Jans Verburch, en zijn familie was actief in Spijkenisse en omgeving.

Rijmtie overleed vóór 2 september 1702 in Spijkenisse, en Pieter vóór 4 januari 1738, waarmee hun leven samen bijna een halve eeuw besloeg — een periode van groeiende stabiliteit in de jonge Republiek.

 

👶 Dochter: Sijtje Pieters Cuijper

Uit hun huwelijk werd één dochter geboren:

• Sijtje Pieters Cuijper (1694–1767), gehuwd met Leendert Claesse Rosmolen (Volgt 16a)

Sijtje’s naam verbindt haar met haar grootmoeder Sijtje Jans Verburch.

Rijmtie de Bruijn was een vrouw die via haar naam, huwelijk en dochter de verbinding tussen vier families en drie dorpen belichaamt: De Bruijn, Touw, Cuijper en Verburch; Geervliet, Zuidland en Spijkenisse.
Haar dochter Sijtje vormt een brug naar de 18e eeuw…

---

15b. Pleun Bastiaans de Raat 

 

🏛️Schepen en patriarch

Pleun de Raat, geboren en gedoopt op 9 mei 1745 te Hekelingen, was de zoon van Bastiaan Cornelisz de Raet en Maaiken Pleunen Pruimstraat. Hij volgde zijn vader op als schepen van Hekelingen, een functie die hem verantwoordelijk maakte voor lokale rechtspraak, bestuur en het toezicht op dorpszaken. Zijn lange leven — hij overleed op 28 februari 1827 — besloeg een periode van grote maatschappelijke verandering, van de Republiek tot het Koninkrijk der Nederlanden.

Op 31 maart 1775 trouwde hij in Spijkenisse met Francina Vermaat, geboren op 1 september 1754, dochter van Philip (Fulp) Cornelisz Vermaat en Jannetje Huibrechts Villerius. Haar familie bracht bestuurlijke en agrarische wortels mee uit Spijkenisse, en de naam Villerius wijst op een mogelijk Latijnse of regentenachtergrond.

Samen vormden zij een echtpaar dat de De Raat–Vermaat-lijn stevig verankerde in Hekelingen, en hun nageslacht is ronduit indrukwekkend.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden 15 kinderen geboren — een uitzonderlijk grote generatie die zich breed vertakte in de regio:

De naamgeving toont een sterke familiale eerbied: Pleuntje, Francina, Cornelis, Jannetje en Philip zijn echo’s van ouders en grootouders. De hernoeming van Cornelis na het overlijden van de eerste zoon is een ontroerend detail dat de kwetsbaarheid van het leven in die tijd weerspiegelt.

De tak van Jannetje Pleuntie de Raat en Maarten Braat, met 11 kinderen, vormt een bijzonder vruchtbare lijn die zich verder uitstrekt in de 19e eeuw…

Pleun de Raat en Francina Vermaat zijn een echtpaar dat via hun bestuurlijke rol, huwelijk en nageslacht de verbinding tussen dorpsbestuur, familie-erfgoed en regionale continuïteit belichaamt. Hun kinderen vormen een brug tussen de 18e en 19e eeuw, en hun kleinkinderen zijn een levend bewijs van de kracht van erfgoed en gemeenschap…

 

---

15c. Joost Cornelisz de Haan

🪶 Tussen erfgoed en uitbreiding 

Joost de Haan, geboren en gedoopt op 23 december 1703 te Werkendam, was de zoon van Aagje Korsten Verdoorn en Cornelis Willemsz den Haan. Zijn moeder bracht adellijke en bestuurlijke wortels mee via de Van der Staal–Verdoorn-lijn, terwijl zijn vader stamde uit een lokale boeren- of ambachtsfamilie.

Hij huwde Judith Bastiaans van Oorschot, gedoopt op 26 januari 1710 te Werkendam, dochter van Bastiaan Wouterse van Oorschot en Anna Bastiaans Hanegraaf. Haar familie bracht agrarische en bestuurlijke wortels mee uit Werkendam en mogelijk uit het Land van Heusden. Judith overleed op 16 oktober 1783, waarmee zij een lange levensboog aflegde van ruim 73 jaar — een zeldzaamheid in die tijd.

Hun huwelijk markeert een verbinding tussen dynastie en dorpsgemeenschap, en hun kinderen vormen een generatie die zich verder uitstrekt in de 18e eeuw.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden vier zonen geboren:

De naamgeving toont een duidelijke patroniemtraditie: Joosten als verwijzing naar vader Joost, en Bastiaan als echo van Judiths vader.

Joost de Haan en Judith van Oorschot zijn een echtpaar dat via hun huwelijk, kinderen en kleinkinderen de verbinding tussen dynastische afkomst, dorpsbestuur en burgerlijke continuïteit belichaamt. Hun nageslacht vormt een brug naar de 19e eeuw…

---

15d. Thijs Arijensz de Jong 

🌾 Een boer uit de Alblasserwaard

Thijs de Jong, geboren in 1702 te Oud-Alblas, was de zoon van Arie Thijsz de Jong, diaken en bouwman, en Helena Pietersdr van Muijlwijk. Zijn naam Ariens verwijst naar zijn vader, en zijn familienaam de Jong is een echo van een dynastie die zich al generaties lang uitstrekt over de Alblasserwaard.

Op 6 maart 1733 huwde hij in Giessen-Oudekerk met Jannigje Ariensdr Kooijman, dochter van Arie Dircsz Coijman en Maria Gerrits Verwiel. Haar familie bracht agrarische en ambachtelijke wortels mee.
Thijs overleed op 2 november 1771 te Oud-Alblas, waarmee hij een lange levensboog aflegde van bijna 70 jaar — een respectabele leeftijd in die tijd.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk zijn ten minste twee zonen bekend:

De naamgeving toont een duidelijke patroniemische traditie: Thijsse als zoon van Thijs. De zoon Adriaan vormt een tak die zich uitstrekt tot in de 19e eeuw, en zijn huwelijk met Teuntje van den Donk opent een nieuwe lijn.

Thijs de Jong en Jannigje Kooijman zijn een echtpaar dat via hun huwelijk, kinderen en kleinkinderen de verbinding tussen agrarische traditie, patroniemische naamgeving en regionale continuïteit belichaamt.

---

15e. Magdaleentje Simonsdr van der Hoogt

 

🌾Een vrouw tussen polders en patroniemen

In het lage land tussen de kreken van de Oude Maas en de uitgestrekte polders van Pernis werd rond 1694 een meisje geboren: Magdaleentje Simonsdr van der Hoogt. Haar wieg stond in een tijd waarin het water zowel vriend als vijand was, en waarin families hun identiteit vormden via patroniemen, ambachten en land.

Magdaleentje was de dochter van Simon Maartensz van der Hoogt, vermoedelijk molenaar of landbouwer, en Maartje Jansdr Struijck, afkomstig uit een geslacht dat al generaties lang geworteld was in de streek. De naam “van der Hoogt” suggereert een geografische duiding—mogelijk een verhoogd stuk land of een terp—wat in deze delta geen overbodige luxe was.

 

💍 Een huwelijk tussen velden en families

Op 28 november 1717 trad Magdaleentje in het huwelijk met Arie Jansz Koole, zoon van Jan Pieterse van ’t Velt en Maertje Cornelisdr Houwaert. De naam “van ’t Velt” wijst op een agrarische achtergrond, en “Koole” of “Kolen” was een naam die in de regio Pernis–Hoogvliet vaker voorkwam, soms verbonden aan turfwinning of kleinschalige handel.

Hun huwelijk was niet alleen een verbintenis tussen twee mensen, maar ook tussen twee families die diep geworteld waren in het ritme van het land: seizoenen, oogsten, stormen en overstromingen. Ze vestigden zich in Pernis, een dorp dat in de 18e eeuw langzaam groeide langs de dijken, met een kerk als centrum en een gemeenschap die elkaar kende bij naam en beroep.

 

👨‍👩‍👧 Het gezin Koole–van der Hoogt

Magdaleentje en Arie kregen meerdere kinderen, waaronder:

• Maartje Arijsdr Kolen in ’t Veld (1721–1807) (Volgt 16e), die later trouwde met Arend Jansz de Booij. Haar naam is een prachtig voorbeeld van hoe patroniemen en toponiemen samenkomen: “Kolen” als verwijzing naar haar vader, “in ’t Veld” als echo van haar grootvader. Ze kreeg drie kinderen en zette de familielijn voort in Hoogvliet en omgeving.

Andere kinderen waren onder meer Jan, Sijme, Lijsbet en Arij, allen geboren in Pernis en deels begraven in naburige dorpen zoals Poortugaal. Hun levens weerspiegelen de mobiliteit binnen de regio, vaak bepaald door huwelijk, werk of overstromingen.

 

🏞️ Leven in de delta

De omgeving waarin Magdaleentje leefde was gevormd door water en arbeid. De 18e eeuw bracht economische groei, maar ook onzekerheid door dijkdoorbraken en ziektes. De dorpen langs de Maas waren afhankelijk van landbouw, visserij en kleinschalige handel. Kerkelijke registers vormden het geheugen van de gemeenschap, waarin doop, huwelijk en overlijden werden vastgelegd met zorg en symboliek.

Als vrouw in deze tijd had Magdaleentje een centrale rol in het huishouden, de opvoeding en het sociale weefsel van het dorp. Haar naam leeft voort als stille getuige van een leven tussen traditie en verandering…

____________________________________________________________________________________________________

ZESTIENDE GENERATIE

16a. Sijtje Pieters Cuijper 

 

🌾Een erfdochter van Abbenbroek 

Geboren in 1694 te Abbenbroek, als dochter van Pieter Franke Cuijper en Rijmtie Ariens de Bruijn, groeide Sijtje Cuijper op in een familie die haar wortels had in Geervliet, Zuidland en Spijkenisse. Haar moederlijke lijn bracht bestuurlijke en ambachtelijke tradities mee uit het Haringvlietgebied, terwijl haar vader stamde uit de Cuijper–Verburch-verbinding, een naam die in jouw genealogie al generaties lang voorkomt.

Op 12 april 1720 huwde Sijtje in Spijkenisse met Leendert Claesse Rosmolen, geboren op 11 maart 1691 en overleden op 9 maart 1766 — slechts één dag vóór haar eigen overlijden. Leendert was de zoon van Claes Leendertsz Rosmolen en Pleuntje Pieters Eland, een familie die verbonden is met agrarische en bestuurlijke kringen in het eilandgebied.

Hun huwelijk markeert een verbinding tussen Cuijper, Rosmolen en Eland, en hun leven besloeg een periode van stabiliteit en groei in de Republiek, waarin Spijkenisse en Hekelingen zich ontwikkelden tot bloeiende dorpen.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden ten minste vijf kinderen geboren, waarvan één dochter een omvangrijke tak voortzette:

De naamgeving toont een sterke familiale eerbied: Pleuntje als eerbetoon aan grootmoeder Eland, Klaas als echo van grootvader Rosmolen.

Sijtje Cuijper was een vrouw die via haar huwelijk en nageslacht de verbinding tussen Abbenbroek, Spijkenisse en Hekelingen belichaamt. Haar dochter Reijna vormt een brug naar de volgende eeuw, en haar kleinkinderen zijn een levend bewijs van de kracht van erfgoed en continuïteit…

---

16b. Jannetje Pleuntie de Raat 

 

👩‍🌾Tussen polders en ambacht

Jannetje de Raat, geboren in 1782 en gedoopt op 23 juni te Hekelingen, was de dochter van Pleun Bastiaans de Raat, schepen van Hekelingen, en Francina Philips Vermaat. Haar familie bracht bestuurlijke, agrarische en ambachtelijke wortels mee uit Spijkenisse en Hekelingen, en haar huwelijk met Maarten Braat verbond haar met een andere lokale familie met diepe wortels in het eilandgebied.

Maarten werd gedoopt op 30 maart 1777 te Hekelingen, als zoon van Klaas Braat en Jaapje van Driel. Hij overleed op 18 januari 1827 te Overschie, en Jannetje volgde hem op 9 juli 1841. Hun leven besloeg een periode van overgang van de late Republiek naar het Koninkrijk der Nederlanden, en hun kinderen vormden een generatie die zich breed vertakte in ambacht, landbouw en dorpsgemeenschap.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden 11 kinderen geboren, waarvan meerdere takken zich verder uitstrekten in de 19e eeuw:

De naamgeving toont een sterke familiale eerbied: Pleuntje, Francina, Klaas, Philip en Jan zijn echo’s van ouders en grootouders. De hernoeming van Klaas en Philip na eerdere kindersterfte is een ontroerend detail dat de kwetsbaarheid van het leven in die tijd weerspiegelt.

De takken van Pleun, Jan, Joost, Leendert en Pleuntje vormen een breed vertakte generatie die zich uitstrekt over Overschie, Spijkenisse, Hekelingen en mogelijk verder — een schatkamer voor verdere genealogische verkenning.

Jannetje de Raat en Maarten Braat zijn een echtpaar dat via hun huwelijk, kinderen en kleinkinderen de verbinding tussen bestuurlijke traditie, ambachtelijk leven en dorpsgemeenschap belichaamt. Hun nageslacht vormt een levend bewijs van de kracht van erfgoed, en hun verhaal is een prachtig hoofdstuk in jouw familiegeschiedenis…

 

Ga verder naar het Verhaal van Braat nr. 10

 

---

16c. Teunis de Haan

 

🌾 Een stille generatie tussen ambacht en erfgoed

Teunis de Haan, geboren in 1750, was de zoon van Joost Cornelisz de Haan en Judith Bastiaans van Oorschot. Zijn familie bracht bestuurlijke en agrarische wortels mee uit Werkendam en Sleeuwijk, en via zijn moeder was hij verbonden met de Van Oorschot–Hanegraaf-lijn. Zijn vader stamde uit de Verdoorn–Van der Staal-dynastie, waarmee Teunis een erfdrager was van een lange genealogische lijn.

Hij huwde Teuntje Hoboken, geboren in 1764, dochter van Willem Cornelisz Hoboken en Geertje Ritmeester. De Hoboken–Ritmeester-verbinding wijst op ambachtelijke en agrarische wortels in Werkendam of de Alblasserwaard, en de naam Teuntje is een echo van haar vader — een mooi voorbeeld van naamgevingstraditie.
Hun huwelijk markeert een overgang van bestuurlijke afkomst naar burgerlijke verankering.
Uit dit huwelijk een dochter:
Judik de Haan (1785–1848) (Volgt 17c), gehuwd met Arie Roest. Samen kregen zij vijf kinderen.

De naam Judik is bijzonder — een variant op Judith, als eerbetoon aan haar grootmoeder Judith van Oorschot.
Haar huwelijk met Arie Roest opent een nieuwe genealogische lijn.

Teunis de Haan en Teuntje Hoboken zijn een echtpaar dat via hun dochter Judik de verbinding tussen dynastie, ambacht en dorpsgemeenschap voortzet. Hun verhaal is een mooi hoofdstuk in de overgang van de 18e naar de 19e eeuw…

 

---

16d. Adriaan Thijsse de Jong

 

🌾 Een bouwman in Streefkerk tussen pacht, geloof en familie

Adriaan de Jong, geboren op 1 juli 1736 te Oud-Alblas, was de zoon van Thijs Ariens de Jong en Jannigje Cooyman. Zijn familie bracht agrarische en kerkelijke wortels mee uit Oud-Alblas en Giessen-Oudekerk, en via zijn vader was hij verbonden met de Van Muijlwijck-lijn — een dynastie die zich al generaties lang uitstrekt over de Alblasserwaard.

Als bouwman was Adriaan actief in de landbouw, waarschijnlijk als pachter of eigenaar van land in Streefkerk, waar hij woonde en werkte tot zijn overlijden op 2 maart 1823 — op de respectabele leeftijd van 86 jaar.

Hij huwde Teuntje van den Donk, geboren op 21 mei 1755 te Sliedrecht, dochter van Jacob Bastiaans van den Donk en Marrigje Baan. Haar familie bracht agrarische en ambachtelijke wortels mee uit Sliedrecht, en de naam Van den Donk komt voor in archieven als boeren, schippers en soms regenten. Teuntje overleed op 19 februari 1828, vijf jaar na haar man.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden vier kinderen geboren:

De naamgeving toont een sterke familiale eerbied: Jan, Jacob, Jannigje en Maria zijn echo’s van ouders en grootouders. De dochter Jannigje, met haar huwelijk met Lucas Leloup, opent een tak die zich verder uitstrekt in de 19e eeuw. De naam Leloup is opvallend — mogelijk van Waalse of Franse oorsprong, wat wijst op migratie of integratie van hugenoten of ambachtslieden in de regio.

De zes kinderen van Jannigje en Lucas vormen een tak die zich verder uitstrekt in Streefkerk, Nieuw-Lekkerland of Kinderdijk — een mooie uitnodiging tot nadere verkenning.

Adriaan de Jong was een man dat via zijn landbouwbedrijf, huwelijk en kinderen de verbinding tussen agrarische traditie, dorpsgemeenschap en dynastische continuïteit gestalte gaf.
Zijn nageslacht vormt een brug naar de burgerlijke bloei van de 19e eeuw…

---

 

16e. Maartje Arijsdr Kolen in ’t Veld

 

🌿 Een vrouw tussen naam, natie en nageslacht

Op 13 april 1721 werd in het dorp Pernis een meisje geboren dat een bijzondere naam zou dragen: Maartje Arijsdr Kolen in ’t Veld. Haar naam was een echo van generaties: “Kolen” verwees naar haar vader Arie Jansz Koole, en “in ’t Veld” naar haar grootvader Jan Pieterse van ’t Velt. In een tijd waarin achternamen nog geen vaste vorm hadden, was deze naam een subtiele genealogische kaart—een eerbetoon aan haar afkomst en een signaal van verbondenheid met het land.

 

👪 Een dochter van de delta

Maartje groeide op in een gezin geworteld in de polders van Zuid-Holland. Haar moeder Magdaleentje Simonsdr van der Hoogt kwam uit Hoogvliet, haar vader uit Pernis. De familie leefde in een streek waar het water altijd dichtbij was—de Oude Maas, de kreken, de dijken. Het leven werd bepaald door het ritme van het land: zaaien, oogsten, stormen trotseren, en de gemeenschap bijeenhouden.

Als dochter van een ambachtsman en kleindochter van een veldwerker, leerde Maartje al vroeg wat het betekende om te zorgen, te werken en te verbinden. Haar naam was geen toeval: ze droeg de geschiedenis van haar familie letterlijk met zich mee.

 

💍 Huwelijk en gezin

Op 10 oktober 1749 trad Maartje in het huwelijk met Arend Jansz de Booij, eveneens afkomstig uit de regio.
Hun verbintenis was meer dan een persoonlijke keuze—het was een versterking van lokale netwerken, een samensmelting van families die al generaties lang de polders bewoonden.
Samen kregen ze drie kinderen:

• Mattheus de Booij (1759–1816). Volg het Verhaal de Booij nr. 7
• Arie de Booij (1761–…), over wie minder bekend is, maar die de naam van zijn grootvader voortzette.
• Magdalena Arendsdr de Booij (1764–1813), vernoemd naar haar grootmoeder Magdaleentje, en een schakel tussen generaties van sterke vrouwen.

 

🏘️ Hoogvliet en Pernis in de 18e eeuw

Tijdens Maartjes leven veranderde de wereld langzaam. De Republiek der Verenigde Nederlanden kende economische bloei, maar ook verval. In de dorpen langs de Maas bleef het leven eenvoudig: kerkgang, landbouw, kleinschalige handel. De Franse tijd naderde, maar in Hoogvliet en Pernis was de gemeenschap nog sterk geworteld in traditie.

Maartje overleed op 1 december 1807 in Hoogvliet, op 86-jarige leeftijd. Ze had de overgang meegemaakt van de oude Republiek naar het Koninkrijk Holland, van patroniemen naar vaste familienamen.
Haar naam “Kolen in ’t Veld” bleef een zeldzaam voorbeeld van hoe identiteit en afkomst in taal werden vervlochten…

 

Ga verder naar het Verhaal de Booij nr.7…

___________________________________________________________________________________________

ZEVENTIENDE GENERATIE

17a. Reijna Rosmolen

 

🌿Een vrouw van het eiland Putten — stammoeder van een bloeiende Braat-lijn

Reijna Rosmolen, gedoopt op 16 september 1724 te Spijkenisse, was de dochter van Leendert Claesse Rosmolen en Sijtje Pieters Cuijper. Haar familie bracht bestuurlijke en agrarische wortels mee uit Abbenbroek, Geervliet en Hekelingen. Haar huwelijk met Maarten Braat, geboren en gedoopt in Hekelingen op 8 december 1720, verbond haar met een familie die al generaties lang actief was in het eilandgebied — zoon van Claes Gabriëls Braet en Leentje Maartens Verry.

Ze trouwden op 15 mei 1746 te Spijkenisse, en hun huwelijk duurde meer dan 57 jaar. Reijna overleed op 20 oktober 1803 in Hekelingen, en werd begraven op woensdag 26 oktober. Maarten volgde haar een jaar later, op 27 oktober 1804 — een ontroerende afsluiting van een levenslange verbintenis.

👶 Kinderen en nageslacht

 

Uit hun huwelijk werden ten minste tien kinderen geboren, waarvan meerdere takken zich verder uitstrekten tot diep in de 19e eeuw:

De naamgeving toont een sterke familiale eerbied: Pleuntje, Sietje, Leendert, Maarten en Klaas zijn echo’s van eerdere generaties.

Reijna Rosmolen en Maarten Braat zijn een echtpaar dat via hun lange leven, huwelijk en nageslacht de verbinding tussen vier families en drie dorpen belichaamt: Rosmolen, Cuijper, Braat en Verry; Spijkenisse, Hekelingen en Abbenbroek.
Hun kinderen vormen een brug naar de 19e eeuw…

Ga verder naar het Verhaal van Braat nr. 7…

---

17b. Ga naar het Verhaal van Braat

---

17c. Judik de Haan

 

🌿 Tussen erfgoed en eenvoud 

Judik de Haan, geboren in 1785, was de dochter van Teunis de Haan en Teuntje Hoboken. Haar familie bracht bestuurlijke en ambachtelijke wortels mee uit Werkendam, en via haar grootouders was zij verbonden met de Van der Staal–Verdoorn–Van Oorschot-lijn — een dynastie die zich uitstrekt tot de Heren van Sleeuwijk.

Zij huwde Arie Roest, geboren op 26 mei 1782, zoon van Teunis Roest en Jenneke Cornelis Versluis. De familie Roest komt in de regio voor als boeren, ambachtslieden en soms als schippers — een naam die in de 19e eeuw breed verspreid raakte in de Alblasserwaard en het Land van Heusden.

Judik overleed op 17 december 1848, en Arie volgde haar kort daarna op 21 maart 1849 — een ontroerende afsluiting van een levenslange verbintenis. Hun leven besloeg een periode van grote maatschappelijke verandering, waarin Werkendam zich ontwikkelde van een dorpsgemeenschap tot een regionaal knooppunt.

👶 Kinderen en nageslacht

Uit hun huwelijk werden vijf kinderen geboren:

De naamgeving toont een sterke familiale eerbied: Teunis, Jenneke, Arie en Teuna zijn echo’s van ouders en grootouders. De zoon Arie Roest (1827–1916) is bijzonder — hij overleefde zijn ouders met bijna 70 jaar en vormt een brug naar de industriële tijd en de burgerlijke modernisering van Werkendam.

Judik de Haan en Arie Roest zijn een echtpaar dat via hun huwelijk, kinderen en kleinkinderen de verbinding tussen dynastisch erfgoed en dorpsgemeenschap belichaamt. Hun nageslacht vormt een brug naar de 20e eeuw…

---

17d. Jannigje de Jong 

 

🌿 Een leven tussen polders en mensen

In de vroege ochtend van 9 november 1796, werd in het dorp Streefkerk, aan de oevers van de Lek, een meisje geboren: Jannigje de Jong.
Ze groeide op tussen de weilanden en windmolens, als dochter van Adriaan Thijsse de Jong, een bouwman met diepe wortels in de Alblasserwaard, en Teuntje van den Donk, afkomstig uit het naburige Sliedrecht. Haar jeugd werd gevormd door het ritme van het land, de kerkklokken en de verhalen van generaties die het veen en klei tot leven brachten.

Aan de overkant van de rivier, in Gorinchem, werd op 19 juli 1794 een jongen geboren: Lucas Leloup. Zijn naam, Frans van oorsprong, droeg een echo van Waalse afkomst — een herinnering aan hugenoten die ooit hun toevlucht zochten in Holland. Lucas was de zoon van Johannes Bernardus Leloup en Johanna Bernardina de Meijer, een burgerlijk gezin met wortels in de stad.

Toen Jannigje en Lucas elkaar ontmoetten, ontstond een verbintenis tussen stad en dorp, tussen traditie en vernieuwing. Ze vestigden zich in Ouderkerk aan den IJssel, waar ze samen een gezin stichtten en hun leven deelden met de gemeenschap. Lucas was broodbakker aan de Dorpsstraat 76 te Ouderkerk aan den IJssel. Jannigje hield het huishouden draaiende en voedde hun kinderen op met de waarden van eenvoud, geloof en verbondenheid.

 

👨‍👩‍👧‍👦 Het gezin Leloup–De Jong

Hun eerste dochter, Johanna Leloup, werd geboren in 1819. Zij zou uitgroeien tot een matriarch van formaat: gehuwd met Hendrik Opschoor, bracht zij 16 kinderen groot — een indrukwekkende dynastie die zich uitstrekte over de Krimpenerwaard en daarbuiten (Volgt 18d).

Daarna volgden:

• Teuntje (1821), die trouwde met Jan van Duijvendijk, een naam die in de regio klonk als een echo van boerenfamilies en molenaars.
• Jan (1825), die jong stierf op 17-jarige leeftijd — een verlies dat het gezin tekende.
• Maria (1830), die trouwde met Pieter de Jong, mogelijk een verre verwant uit de Streefkerkse lijn — een huwelijk dat de familiebanden versterkte.
• Jannigje (1833), die slechts twee jaar oud werd, en daarna haar naam doorgaf aan haar jongere zus.
• Jannigje (1836), die trouwde met Herman Boogaerdt, een man uit ambachtelijke kringen — hun leven weerspiegelde de opkomst van de burgerlijke klasse in de 19e eeuw.

🕯️ Een leven voltooid

Lucas overleed op 16 december 1857, en Jannigje volgde hem twaalf jaar later, op 1 juli 1869. Ze liet een nageslacht achter dat zich uitstrekte over dorpen en steden, over generaties en beroepen. Haar kinderen en kleinkinderen droegen haar naam, haar waarden en haar verhaal voort — van boerenerf tot burgerhuis, van Streefkerk tot Ouderkerk.

Jannigje de Jong en Lucas Leloup zijn meer dan namen in een stamboom. Ze zijn de wortels van een familie die zich vertakte in liefde, arbeid en gemeenschap. Hun verhaal is een ode aan de kracht van eenvoud, de schoonheid van verbondenheid en de stille invloed van mensen die hun leven wijden aan elkaar…

 

_______________________________________________________________________________________________________

18a. Ga naar het Verhaal van Braat

---

18b. Ga naar het Verhaal van Braat

---

18c. Teuna Geertruida Roest

 

🌸 Een kort huwelijk, een lange nalatenschap 

Teuna Geertruida Roest, geboren op 14 augustus 1824 te Werkendam, was de dochter van Arie Roest en Judith de Haan. Haar familie bracht bestuurlijke en agrarische wortels mee uit Werkendam, en via haar moeder was zij verbonden met de Van der Staal–Verdoorn–Van Oorschot-lijn — een dynastie die zich uitstrekt tot de Heren van Sleeuwijk.

Op 22 augustus 1850 trouwde zij in De Werken en Sleeuwijk met Abraham Pruijssen, geboren op 2 oktober 1822, zoon van Anthonij Pruissen en Metje Mulders. Abraham stamde uit een familie die actief was in de polders rond Sleeuwijk — de naam Pruijssen komt voor in agrarische, ambachtelijke en soms regentenkringen in het Land van Heusden.

Hun huwelijk duurde slechts 15 maanden: Teuna overleed op 22 november 1851, op slechts 27-jarige leeftijd.
Toch liet zij een blijvende nalatenschap achter via hun dochter:

Ariana Juditha Pruissen, 1850 –  1918,  gehuwd met haar volle neef Wouter Pruissen — zoon van een broer van Abraham.
 >>> Volg het Verhaal van Pruissen nrs. 8a en 8b.

De naam Ariana Juditha is een eerbetoon aan haar grootmoeder Judith de Haan en haar grootvader Arie Roest.
Haar huwelijk met Wouter Pruissen wijst op een endogame verbintenis — een gebruik dat in agrarische gemeenschappen vaker voorkwam om land, bezit en familiebanden te behouden.
Dit huwelijk versterkte de Pruijssen-lijn, en hun zes kinderen vormen een tak die zich verder uitstrekt in de tweede helft van de 19e eeuw.

Teuna Roest en Abraham Pruijssen zijn een ontroerend echtpaar, een korte verbintenis met een diepe impact.
Hun dochter Ariana Juditha vormt een schakel tussen de Roest–De Haan–Van der Staal-erfgoed en de bredere Pruijssen-dynastie in Sleeuwijk…

 

Ga verder naar het Verhaal van Pruissen nrs. 8a en 8b…

---

18d. Johanna Leloup

 

🌾 Een dynastie aan de IJssel

Op een zomerse dag, 25 augustus 1819, werd in het dorp Ouderkerk aan den IJssel een meisje geboren: Johanna Leloup. Ze was de dochter van Lucas Leloup, een man met Waalse wortels uit Gorinchem, en Jannetje de Jong, telg uit een oude boerenfamilie uit Streefkerk. Johanna groeide op in een wereld van kleinschalige landbouw, kerkelijke rituelen en dorpsgemeenschap — een wereld waarin traditie en arbeid hand in hand gingen.

Op 28 april 1837, op slechts 17-jarige leeftijd, trad Johanna in het huwelijk met Hendrik Opschoor, een bouwman van 39 jaar, geboren op 5 mei 1798 in hetzelfde dorp. Hendrik was de zoon van Huibert Opschoor en Lijsbeth Twigt, en stamde uit een geslacht van boeren en landarbeiders die al generaties lang het veen en klei van de Krimpenerwaard bewerkten.

Samen zouden Johanna en Hendrik een gezin stichten dat uitgroeide tot een ware dorpsdynastie.

👶 Zestien kinderen — een leven van zorg, verlies en overvloed

Het echtpaar kreeg zestien kinderen tussen 1838 en 1865 — een indrukwekkend aantal, zelfs naar 19e-eeuwse maatstaven. Hun gezin weerspiegelt de vreugde van nieuw leven, maar ook de pijn van verlies:

• Huijbert, Jannigje, Arie, Aaltje (1e) — overleden jong, herinneringen die in stilte voortleefden.
• Elizabeth, Aartje, Jan, Ludia, Leendert, Jannigje (2e), Johanna, Hendrik, Adriana, Aberta, Aaltje (2e), Huibertina — kinderen die opgroeiden tot volwassenen, sommigen met grote gezinnen, anderen met stille levens.

Bijzonder is Aartje Opschoor, geboren in 1843, die trouwde met Willem Ooms en samen twaalf kinderen kreeg — een tak die zich stevig verankerde in de regio (Volg het Verhaal van Opschoor nr. 10).

De herhaalde naamgeving van Jannigje en Aaltje na het overlijden van eerdere dochters is een ontroerend detail dat de kwetsbaarheid van het leven in die tijd weerspiegelt, maar ook de kracht van herinnering en eerbied.

🕯️ Een leven voltooid

Hendrik Opschoor overleed op 8 februari 1879, op 80-jarige leeftijd. Johanna Leloup volgde hem bijna twintig jaar later, op 12 december 1898, en werd 79 jaar oud. Ze overleefde haar man, meerdere kinderen, en zag haar kleinkinderen opgroeien in een veranderend Nederland — een land dat zich ontwikkelde van agrarische dorpen naar een moderne samenleving.

Hun leven besloeg een eeuw van transitie: van de Franse tijd tot het koninkrijk, van handwerk tot mechanisatie, van dorpsgemeenschap tot burgerlijke administratie. En toch bleef hun wereld geworteld in Ouderkerk aan den IJssel, waar hun naam voortleefde in akkers, registers en herinneringen.

🧬 Erfgoed en echo

Johanna Leloup en Hendrik Opschoor zijn meer dan een echtpaar in een stamboom. Ze zijn de stamouders van een familie die zich uitstrekt over generaties, beroepen en dorpen. Hun verhaal is een ode aan de kracht van eenvoud, de rijkdom van verbondenheid en de stille invloed van mensen die hun leven wijden aan elkaar, aan het land en aan hun kinderen.

Ga verder naar het Verhaal van Opschoor nr. 10…

_________________________________________________________________________________________________________

Bovenstaande geslachten, allen afstammend van Jan II van Arkel, ridder in de Orde van Sint Jacob, komen uit bij de geslachten van Ooms – Braat.

_________________________________________________________________________________________________________

Verhalen zijn gegenereerd door Microsoft Copilot (gecontroleerd op waarheidgehalte, bijgewerkt en herschreven).

De afbeeldingen die door ChatGPT gegenereerd zijn, zijn uitsluitend bedoeld als impressie.

 

Bronnen:
Heren van Arkel – JohnOoms.nl
Heren en Vrouwen van… – JohnOoms.nl
Kwartierstaat Ooms-Braat – JohnOoms.nl
Genealogieën – JohnOoms.nl
Genealogische Bronnen – JohnOoms.nl

WieWasWie – Zoeken naar voorouders
CBG Familiewapens
CBG Familienamen
Wikipedia

Terug naar: