Gerrit Jans
en zijn Nazaten

 

1. Gerrit Jans

🧭Een leven tussen polders, geloof en familie

In het hart van de Alblasserwaard, waar de rivieren kronkelen en de polders het land in rechte lijnen verdelen, werd rond het begin van de 17e eeuw Gerrit Jans geboren.
Hij was een jongeman van Goudriaan, een dorp dat toen nog nauwelijks meer was dan een verzameling boerderijen, een kerk, en een gemeenschap die leefde van het land en het water.

 

💍 Een leven van liefde en verlies

In 1635 trad Gerrit in het huwelijk met Metjen Theunis, een jonge dochter uit het nabijgelegen Hoornaar.
Nog datzelfde jaar werd hun eerste zoon Jan geboren, gedoopt op 30 december 1635 in de kerk van Goudriaan.
Twee jaar later volgde Theunis, gedoopt op 20 december 1637.

Het leven in deze streek was hard maar overzichtelijk. De mannen werkten op het land, hielden vee, en onderhielden de dijken — een constante strijd tegen het water. De vrouwen zorgden voor het huishouden, de kinderen, en droegen bij aan het boerenbedrijf.
Gerrit en Metjen leefden in een tijd waarin de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden op het hoogtepunt van haar macht was, maar in de dorpen was het vooral de kerk en het seizoen die het ritme bepaalden.

Na enkele jaren sloeg het noodlot toe: Metjen overleed, en Gerrit bleef achter als weduwnaar met twee jonge kinderen.

 

💒 Een nieuw begin met Theuntje Ariens

Op 25 augustus 1641 hertrouwde Gerrit met Theuntje Ariens, een jonge vrouw afkomstig uit het Achterland, geboren vóór 1621. Dit tweede huwelijk bracht een nieuwe fase in Gerrits leven. Samen kregen ze meerdere kinderen:

• Pleuntje Gerrits, gedoopt op 28 december 1642
• Hendrick Gerrits, 27 december 1643 te Goudriaan, overleden op 27 maart 1706 te Stolwijk. Hij was twee keer getrouwd en was vader van twee kinderen (Volgt 2).
• Daem Gerrits, gedoopt op 1 maart 1648
• Jan Gerrits de Ancker, gedoopt op 2 januari 1653 — de eerste in de familie die de naam Ancker aannam, mogelijk als verwijzing naar stabiliteit, scheepvaart of een nieuw begin

De keuze van zoon Jan Gerrits om een familienaam aan te nemen was bijzonder. In de 17e eeuw waren achternamen nog geen standaard, maar werden ze soms gekozen om een nieuwe tak van de familie te markeren, of om sociale status te benadrukken. “De Ancker” zou kunnen duiden op een beroep (scheepvaart), een symbolische betekenis (vastheid), of een geografische verwijzing.

 

🌾 De wereld om Gerrit heen

Goudriaan in de 17e eeuw was een typisch Hollands dorp: protestants, agrarisch, en sterk verbonden met de omliggende dorpen zoals Hoornaar, Giessenburg en Noordeloos. De kerkgemeenschap speelde een centrale rol in het sociale leven. Doopregisters, huwelijken en begrafenissen werden nauwkeurig bijgehouden — en het is dankzij deze documenten dat Gerrits leven vandaag nog gereconstrueerd kan worden.

De Tachtigjarige Oorlog was net ten einde gekomen (1648), en de Republiek beleefde haar Gouden Eeuw. Maar in de dorpen was daar weinig van te merken: het leven was eenvoudig, de zorgen waren lokaal, en de gemeenschap was hecht.

 

🧬 Een nalatenschap in namen en nageslacht

Gerrit Jans stierf waarschijnlijk in de tweede helft van de 17e eeuw, maar zijn nalatenschap leeft voort in zijn kinderen en kleinkinderen. De naam “de Ancker” zou later een familielijn worden, en zijn kinderen verspreidden zich mogelijk over de regio, zoals gebruikelijk in die tijd.

Zijn verhaal is er één van veerkracht, van liefde en verlies, van het bouwen aan een gezin in een tijd waarin het leven werd bepaald door het land, de kerk en de gemeenschap…

Volgt 2

____________________________________________________________________________________________________________

 

2. Hendrick Gerrits (Ancker)

 

🧬Tussen traditie en transformatie in de Hollandse polder

Op 27 december 1643 werd Hendrick Gerrits gedoopt in het kleine dorp Goudriaan, als zoon van Gerrit Jans en Theuntje Ariens. Hij groeide op in een tijd van religieuze rust na de Tachtigjarige Oorlog, maar ook van economische bloei en sociale verandering. Zijn jeugd speelde zich af tussen de sloten, kerken en akkers van de Alblasserwaard, waar het ritme van het leven werd bepaald door het seizoen, de zondag en de gemeenschap.

 

💍 Een huwelijk met aanzien

Op 11 juni 1672 trad Hendrick in het huwelijk met Mariechjen Jacobs Boonstoppel (Buul), een vrouw van aanzien.
Zij was weduwe van Dirk Cornelisz en dochter van Jacob Bastiaans Boonstoppel, burgemeester van Polsbroek, en Aaltje Willemsdr.
Dit huwelijk bracht Hendrick in contact met bestuurlijke kringen en gaf hem mogelijk toegang tot land en invloed buiten Goudriaan.

Samen kregen ze twee kinderen:

• Theuntjen, gedoopt op 16 juni 1675 te Goudriaan
• Aryen Hendrickse Ancker, gedoopt op 10 oktober 1677 te Goudriaan, overleden op 18 juni 1706 te Stolwijk.
  Hij was getrouwd met Marijtje Willemse Dionis. Zij kregen 2 kinderen (Volgt 3).

Mariechjen overleed rond 1683, waarmee Hendrick weduwnaar werd — een lot dat velen in die tijd deelden, gezien de kwetsbaarheid van het leven.

 

🏡 Een nieuwe fase in Stolwijk

Rond 1694 begon Hendrick een nieuw hoofdstuk. Hij verhuisde met zijn tweede vrouw, Maria Jans, naar een hofstede in Schoonouwen onder Stolwijk. Deze streek, gelegen tussen de veenweiden en rivieren, bood vruchtbare grond en een nieuwe gemeenschap. Hier nam Hendrick, in navolging van zijn broer Jan, de achternaam Ancker aan — een teken van sociale ambitie, identiteit en continuïteit.

Het aannemen van een achternaam was in deze periode nog niet verplicht, maar werd steeds gebruikelijker onder mensen die zich wilden onderscheiden of hun nalatenschap wilden vastleggen. “Ancker” — mogelijk verwijzend naar stabiliteit, scheepvaart of symbolische verankering — werd zo een familienaam die generaties zou overleven.

Uit dit tweede huwelijk werd één dochter geboren:

• Theuntje Ancker, gedoopt op 29 mei 1695 te Stolwijk, overleden na 19 juli 1757

Na Hendricks overlijden op 27 maart 1706 hertrouwde Maria Jans met Hendrick Jansse.

 

Volgt 3

____________________________________________________________________________________________________________

 

3. Arije Hendrickse Ancker

🌾Een korte levensreis op de hofstede van Schoonouwen

Geboren in het najaar van 1677 en gedoopt op 10 oktober te Goudriaan, was Arije Hendrickse Ancker de zoon van Hendrick Gerrits Ancker en Mariechjen Jacobs Boonstoppel (Buul). Zijn jeugd bracht hij door in een tijd waarin de Republiek der Verenigde Nederlanden haar economische hoogtijdagen beleefde, maar waarin het leven op het platteland vooral werd bepaald door het ritme van het boerenbedrijf, de kerk en de seizoenen.

 

💒 Een huwelijk in Stolwijk

Op 1 juli 1703 trad Arije in het huwelijk met Marijtje Willemse Dionis, een jonge vrouw uit Stolwijk, geboren rond 1682. Zij was de dochter van Willem Ariensz Dionis en Duifje Willems Ouderkerck — namen die duiden op gevestigde families in de regio. Samen vestigden Arije en Marijtje zich op een hofstede in Schoonouwen, een buurtschap onder Stolwijk, omringd door veenweiden, sloten en molens.

Hun leven op de hofstede was waarschijnlijk eenvoudig maar stabiel. De boerderij was niet alleen een bron van voedsel, maar ook van status en continuïteit. In een tijd waarin landbezit gelijk stond aan bestaanszekerheid, was het runnen van een hofstede een teken van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid.

 

👶 Kinderen en verlies

Hun eerste dochter, Marijtje Ancker, werd geboren en gedoopt op 12 augustus 1703 — maar overleed nog dezelfde dag. Het verlies van een kind was helaas geen uitzondering in die tijd, en het verdriet werd gedragen in stilte, vaak zonder grafsteen, maar met diepe sporen in het hart.

Op 1 januari 1705 werd hun zoon Willem Aryensz Ancker geboren. Hij zou later uitgroeien tot de drager van de familienaam en de vader van acht kinderen, waarmee hij de Ancker-lijn stevig verankerde in Stolwijk en omgeving.

 

⚰️ Een vroeg einde

Het geluk van Arije en Marijtje was van korte duur. Arije overleed op 18 juni 1706, slechts 28 jaar oud, en werd begraven op 22 juni in Stolwijk. Zijn vrouw Marijtje bleef achter met hun jonge zoon en de hofstede. Zij overleed zes jaar later, op 22 april 1712, rond haar dertigste, en werd begraven op 26 april in Stolwijk.

Hun korte maar betekenisvolle samenzijn liet een blijvende indruk achter — niet alleen in de archieven, maar ook in de generaties die volgden.

🧬 Nalatenschap

Hun zoon Willem Aryensz Ancker zette de familielijn voort. Hij trouwde met Lena Claase van der Neut, en samen kregen ze acht kinderen. Daarmee werd de naam Ancker een gevestigde familienaam in Stolwijk en omstreken — een naam die begon als een persoonlijke keuze van Hendrick en Jan, en uitgroeide tot een dynastie…

 

____________________________________________________________________________________________________________

 4. Willem Aryensz Ancker

 

🏡Landbezitter en patriarch in het hart van Stolwijk

Op 12 augustus 1703 werd Willem Aryensz Ancker gedoopt in Stolwijk, als zoon van Aryen Hendrickse Ancker en Marijtje Willemse Dionis. Zijn geboorte markeerde het begin van een leven dat zich zou ontvouwen in de vruchtbare veenlanden van Schoonouwen en Stolwijk — een regio waar water, land en familiegeschiedenis met elkaar verweven zijn.

 

💒 Een huwelijk tussen polders

Op 23 december 1725 trad Willem in het huwelijk met Lena Claase van der Neut, geboren rond 1706 in Vlist en gedoopt in Haastrecht. Lena was de dochter van Claas Leenderts van der Neut en Dirkje Jans van Dijk — families met wortels in het veenweidegebied tussen de Hollandse IJssel en de Vlist. Hun verbintenis was niet alleen een samensmelting van twee families, maar ook een versterking van landelijk bezit en sociale positie.

 

🧾 Erfenis en expansie

In 1727 werd Willem genoemd als erfgenaam van zijn voogd Cornelis Willems Dionijs, wat hem in het bezit bracht van twee hofsteden met circa 30 hectare land in Schoonouwen. Dit was geen kleine erfenis: het betekende economische stabiliteit, status en verantwoordelijkheid. Willem breidde zijn bezit in de decennia daarna uit naar Kort Schoonouwen, Lang Schoonouwen en Koolwijk — allemaal onder Stolwijk gelegen.

Deze uitbreiding weerspiegelt niet alleen Willems ondernemerschap, maar ook de transformatie van Stolwijk tot een centrum van agrarische dynastieën. De naam Ancker werd in deze periode stevig verankerd in de lokale registers, kerken en landkaarten.

 

Schoonouwen is een buurtschap behorende tot de gemeente Krimpenerwaard in de Nederlandse provincie Zuid-Holland.
Het ligt ten zuidoosten van Stolwijk tussen Koolwijk en Vlist.
Schoonouwen werd in 1248 al vermeld als Sconouwe.

Tot en met 1984 behoorde Schoonouwen bij de gemeente Stolwijk, vanaf 1 januari 2015 was Schoonouwen onderdeel van de gemeente Vlist.
Op 1 januari 2015 ging de plaats samen met de gemeente op in de fusiegemeente Krimpenerwaard.

 

👨‍👩‍👧‍👦 Een groot gezin in de polder

Willem en Lena kregen negen kinderen, waarvan sommigen jong stierven, zoals vaker voorkwam in die tijd.
Maar anderen zetten de familielijn voort:

Met name Dirk en Hendrik Willemsz zetten de naam Ancker voort in Stolwijk en omgeving. Hun huwelijken en nageslacht bevestigen Stolwijk als de bakermat van het geslacht Ancker — een geografisch en historisch ankerpunt voor generaties.

 

🕰️ Een leven in context

Willem leefde in een tijd van relatieve rust in de Republiek, na de woelige 17e eeuw. De achttiende eeuw bracht stabiliteit, maar ook nieuwe uitdagingen: veenontginning, waterbeheer en de opkomst van lokale bestuurders. Als landbezitter was Willem waarschijnlijk betrokken bij het onderhoud van sloten, dijken en kerkelijke zaken. Zijn naam duikt op in erfenissen, doopregisters en begraafboeken — stille getuigen van een leven dat diepe sporen naliet.

Hij overleed in 1764 en werd begraven op 30 juli in Stolwijk. Lena volgde hem in 1777, eveneens begraven in Stolwijk. Samen vormden zij het hart van een familie die zich over het veenweidegebied verspreidde, maar altijd terugkeerde naar Stolwijk als oorsprong…

 

____________________________________________________________________________________________________________

7a. Johanna Anker

 

🌸Een dochter van stilte, een moeder van voortzetting

Geboren op 27 januari 1808 in Stolwijk, was Johanna Anker het enige kind van Neeltje Dirkse Anker, die kort na de bevalling overleed. Haar vader is onbekend — een detail dat in de archieven stil blijft, maar dat haar bestaan des te krachtiger maakt.
Johanna werd geboren in een tijd waarin een kind zonder erkende vader vaak een leven begon met sociale schaduw, maar zij droeg trots de naam Anker, als erfgename van een familie die diep geworteld was in de Hollandse klei.

 

🏡 Een jeugd tussen Stolwijk en Haastrecht

Johanna groeide waarschijnlijk op bij familieleden uit de Anker-lijn, mogelijk haar grootouders of ooms en tantes. Haar jeugd speelde zich af in de veenweiden tussen Stolwijk en Haastrecht, waar het leven werd bepaald door het ritme van de kerk, het land en de gemeenschap. Ondanks haar kwetsbare start, wist Johanna haar plek te vinden — en te behouden.

 

💒 Een huwelijk in Haastrecht

Op 16 juli 1830 trad Johanna in het huwelijk met Jan van Dam, geboren rond 1804, zoon van Teunis van Dam en Marge Ruitenburg. Jan was afkomstig uit een familie met wortels in Haastrecht, een dorp aan de Hollandse IJssel dat bekendstond om zijn ambachtslieden, boeren en handelsgeest.

Samen kregen zij één dochter:

• Neeltje van Dam, geboren op 23 mei 1834 te Haastrecht, overleden op 25 oktober 1911 te Hazerswoude.
  Zij trouwde met Catharinus Ooms. Samen kregen zij drie kinderen (Volg Het Verhaal van Van Dam nr. 6).

Johanna overleed op 18 november 1841, slechts 33 jaar oud. Haar leven was kort, maar haar nalatenschap leeft voort in haar dochter en kleinkinderen.

🧬 Een dynastie van veerkracht

Van Neeltje Dirkse Anker tot Johanna, en van Neeltje van Dam tot haar kinderen, ontvouwt zich een lijn van vrouwen die hun plek vonden in een wereld die hen niet altijd ruimte gaf. Hun verhalen zijn niet luid, maar ze zijn diep — en ze vormen een onmisbare draad in het weefsel van de Anker-dynastie…

 

Volg Het Verhaal van Van Dam nr. 6

____________________________________________________________________________________________________________

 

7b. Jannigje Anker

 

🌾Matriarch van Zevenhuizen

Geboren op 28 mei 1833 om 23:00 uur in Stolwijk, was Jannigje Anker het elfde kind van bouwman Ary Hendriksz Anker en Jannigje Cornelis Verdoold. Haar jeugd bracht ze door op de hofstede aan Lang Schoonouwen 9, een boerderij die bol stond van het leven, arbeid en verlies. Als meisje groeide ze op tussen de weilanden, hooibergen en het ritme van het boerenbestaan — een wereld waarin de naam Anker stond voor hard werken, diepe wortels en familietrouw.

 

💒 Een huwelijk tussen dorpen en generaties

Op 7 april 1855 trouwde Jannigje in Capelle aan den IJssel met Gerrit van Vliet, geboren op 20 juni 1830 in Gouderak. Gerrit was de zoon van Jan van Vliet en Willemijntje van Dam, en bracht met zich een familielijn die eveneens geworteld was in de Krimpenerwaard. Samen vestigden zij zich in Zevenhuizen, waar hun gezin zou uitgroeien tot een tak van de Van Vliet-familie die zich over de regio verspreidde.

 

👨‍👩‍👧‍👦 Een gezin van dertien kinderen — leven en verlies verweven

Tussen 1855 en 1876 kregen Jannigje en Gerrit 12 kinderen. Hun leven werd getekend door zowel vreugde als verdriet: vijf kinderen stierven jong, maar anderen zetten de familielijn krachtig voort.

De herhaling van namen — Arie, Willem, Maarten — toont de kracht van vernoeming en herinnering. Elk kind droeg een echo van een voorouder, en elk overlijden werd gedragen in stilte, maar nooit vergeten.

 

🕊️ Een leven voltooid

Gerrit van Vliet overleed op 18 juni 1898 in Zevenhuizen. Jannigje leefde nog bijna een kwart eeuw langer, tot haar overlijden op 26 januari 1922 — op 88-jarige leeftijd. Haar leven besloeg drie generaties, meerdere dorpen, en een familie die zich uitstrekte van Stolwijk tot Hazerswoude.

🌿 De erfenis van Jannigje

Als dochter van Ary Anker en moeder van een omvangrijke Van Vliet-tak, was Jannigje een spilfiguur in de overgang van de 19e naar de 20e eeuw.
Haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen droegen haar naam, haar waarden en haar veerkracht voort — in boerderijen, gezinnen en kerken door heel Zuid-Holland…

Haar zoon Willem van Vliet is te volgen in Het Verhaal van Van Vliet vanaf nr. 6.

____________________________________________________________________________________________________________

Verhalen zijn gegenereerd door ChatGPT (gecontroleerd op waarheidgehalte, bijgewerkt en herschreven).

Bronvermeldingen:
Stamreeks Anker
Genealogie Anker – JohnOoms.nl
Genealogieën – JohnOoms.nl
Familiedossier Ooms-Braat – JohnOoms.nl
Genealogische Bronnen – JohnOoms.nl
Geschiedenis van Nederland – Wikipedia

Terug naar: